Het hele jaar kleur in de tuin? Begin nu met plannen

Het hele jaar kleur in de tuin, wie wil dat niet? De meeste tuinen zijn een paar weken in de zomer op hun mooist. Maar met de juiste mix van planten – en een goede planning – heb je elke maand iets nieuws om van te genieten.

Wil je je tuin het hele jaar door interessant houden, dan zijn vooral struiken en bomen belangrijk. Zij zijn de ruggengraat van je tuin. Ze bieden blijvend variatie met lentebloesem, zomerblad, herfstkleuren en vruchten en wintersilhouetten. Zorg daarnaast voor een ruime selectie planten die tegelijkertijd bloeien, vrucht of blad dragen en je kunt meerdere momenten in het jaar genieten van hun spektakel.

Iedere week handige tuintips en plantenadviezen in je mailbox? Meld je dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief!

Ontdek wat je per seizoen kunt doen voor een heel jaar kleur in de tuin.

Ga snel naar:

In de wintertuin is minder te beleven dan in de andere seizoenen, maar je kunt toch een mooi uitzicht creëren. Kies een beperkt aantal soorten planten, maar plant die massaal en lekker dicht bij elkaar. Zo geniet je tijdens de koude maanden bijvoorbeeld van tapijten van sneeuwklokjes, winterakonieten (Eranthis hyemalis), cyclamen en krokussen. Kijk voor bomen en struiken die ’s winters bloeien of mooie takken hebben naar onder meer de toverhazelaar, het meloenboompje (Chimonanthus praecox, foto) en wilgen.

Ondanks het schaarsere winterlicht en de kou kun je een voorsprong pakken en binnen alvast pronkerwten (Lathyrus), aubergines en dahlia’s zaaien. Zoek dan wel een zo licht mogelijke plek (of gebruik groeilampen) om zwakke, dunne zaailingen te voorkomen.

Tuinplanning maken: Gebruik de uren die je binnen bij de verwarming doorbrengt ondertussen met vooruit denken aan de kleuren voor de komende maanden. Maak per maand een lijstje van planten die op dat moment bloeien en controleer wanneer je die moet planten of zaaien.

Bomen en struiken planten: Wil je bomen of struiken kopen, kijk dan of je ze in het rustseizoen met blote wortels kunt krijgen. Dat is vaak goedkoper dan kopen in een pot. Koop je vaste planten met kale wortels in de winter, plant die dan eerst een pot en laat ze afharden in een koude kas voordat je ze in het voorjaar buiten uitplant.

Snoeien in de winter: Vergeet ook niet om waar nodig bomen en struiken te snoeien. Dat is voor diverse soorten belangrijk om ze gezond te houden en straks weer verzekerd te zijn van een uitbundige bloei en eventueel vruchten.

Het voorjaar staat in het teken van voorjaarsbloesems (kersen, appels!) en bloembollen zoals tulpen, narcissen en blauwe druifjes. Maar ook vergeet-mij-nietjes zijn van de partij, evenals muurbloemen.

Kies langbloeiende planten: Zaai en plant planten die in de zomer maandenlang bloeien, zolang je maar steeds de uitgebloeide bloemen verwijdert of ze een keer terugknipt. Denk aan beemdkroon, cosmea, zinnia’s en dahlia’s. Niet-winterharde planten zet je pas na IJsheiligen buiten nadat je ze hebt laten afharden.

Opeenvolgend zaaien: Probeer elke twee weken een nieuwe serie bloemen te zaaien. Op die manier heb je planten in verschillende groeistadia. Het voordeel hiervan is dat wanneer de ene groep is uitgebloeid, de andere klaar staat om het stokje over te nemen.

Borders mulchen: Zodra de grond opwarmt in het voorjaar, is het de ideale tijd om de borders te mulchen. Dat voorziet de planten van extra voedingsstoffen en helpt de grond vocht vast te houden.

Gazon verzorgen in het voorjaar: Als je de rest van je tuin pico bello op orde hebt, wil je niet dat je gazon daar treurig bij afsteekt. Geef dat dus een oppepper door het te verzorgen en waar nodig te herstellen.

Voorjaarsbloeiende struiken snoeien: Aan het eind van het voorjaar is het belangrijk om voorjaarsbloeiende struiken te snoeien die bloeien op de aanwas van het jaar ervoor, zoals Weigela, Deutzia, Philadelphus en Forsythia. Snoei je later, dan bloeien ze volgend voorjaar mogelijk niet. Struiken die bloeien op de aanwas van hetzelfde groeiseizoen (zoals vlinderstruiken en de meeste hortensia’s) kun je begin voorjaar snoeien.

Vaste planten langer laten bloeien: In mei kun je de zogeheten Chelsea chop doen om de bloei te spreiden of vertragen.

Vaste planten delen: Tot slot kun je vaste planten die later in het seizoen bloeien in het voorjaar delen. Zo verjong je je planten én krijg je gratis nieuwe exemplaren. Planten waarbij je dit kunt doen, zijn onder andere daglelies (Hemerocallis), siergrassen, hosta’s en rudbeckia’s.

De zomer is het absolute toppunt van kleur. Voor elke kleur die je maar wilt is er wel een geschikte plant. Van eenjarig perkgoed tot vaste planten en plukbloemen, en van rozen en hortensia’s tot vlinderstruiken en bloeiende bomen. Mix & match je favoriete plantensoorten en je zomer kan niet stuk.

Blijven zaaien: Het zaaien stopt niet na het voorjaar! Als je in de zomer regelmatig blijft zaaien, heb je steeds een verse voorraad planten om gaten in je tuin op te vullen. De warmte en lange dagen zijn perfect om tweejarigen te zaaien, evenals snelgroeiende eenjarige en winterplanten. Je kunt ook beginnen met het verzamelen van zaden van planten die zaadhoofden aanmaken, zoals akelei en Zeeuws knoopje (Astrantia, foto).

Stekken: In de zomer kun je stekken nemen van allerlei (vaste) planten. Op die manier breid je je voorraad planten snel en gratis uit, zodat je tuin steeds goed gevuld is. Zomerstekken (dus stekken van zachte stengels) neem je vanaf begin zomer, terwijl je halfrijpe stekken later in de zomer maakt.

Water geven en voeden: Voor de meeste tuinen is de zomer hét seizoen van uitbundige groei en kleur. Om daar zo lang mogelijk van te profiteren, is het belangrijk dat je je planten goed gevoed en bewaterd houdt, zeker tijdens hete, droge perioden.

Bloemen koppen: Het koppen ofwel verwijderen van verwelkte bloemen is een geweldige manier om steeds nieuwe bloemen te krijgen aan planten die herhaald bloeien. Maar het werkt niet bij alle planten. Laat daarom soorten die niet herbloeien met rust, zoals Astilbe, pioenrozen, kruiskruid (Ligularia) en valse indigo (Baptisia). Weet je het niet zeker, zoek het dan eerst even online of in een handboek op.

Planten terugknippen: Halverwege de zomer beginnen sommige vaste planten in kracht af te nemen. Deze planten kun je flink terugknippen om een tweede groeispurt met blad en bloemen te krijgen. Planten waarbij dit werkt, zijn onder andere vrouwenmantel, kattenkruid (Nepeta), ridderspoor (Delphinium), akelei en winterharde geraniums.

Een aantal van de meest geliefde tuinplanten bloeien in het najaar. Denk aan de vele geweldige dahlia’s, herfstasters, herfsttijlozen, herfstanemonen en kliplelies (Nerine). Maar denk niet alleen aan bloemen in het najaar, want de grootste hoeveelheid kleur komt van herfstbladeren en bessen.

De herfst is de tijd om zaden te zaaien die een periode van kou nodig hebben om te kiemen. Daaronder zijn veel winterharde eenjarigen die volgend jaar zullen bloeien, zoals klaprozen, juffertjes-in=het-groen (Nigella) en bijenbrood (Phacelia, foto). Het is ook de ideale tijd om te planten – vaste planten in potten, struiken en bomen. En natuurlijk kun je je voorjaarsbollen in de grond stoppen.

Vaste planten delen: Veel planten deel je in het voorjaar, maar het najaar is hiervoor ook een prima moment. Deel polvormende vaste planten die dichtgegroeid zijn na de bloei. Maak daar een gewoonte van, zodat je je planten steeds weer verjongt. Zo blijven ze keer op keer voor kleur zorgen.

Planten langer laten bloeien: Tegen het einde van de zomer zijn er aardig wat planten die pas net beginnen te bloeien. Die blijven vaak doorgaan tot de eerste vorst. Blijf ze daarom koppen om ze zo lang mogelijk in bloei te houden.

Zaadhoofden en zaden: Stop tegen het einde van de herfst met het koppen van bepaalde planten, en knip niet alles zomaar terug. Zo krijgen planten de kans om zaadhoofden te produceren. Niet alleen zien ze er vaak mooi uit, maar ze leveren ook zaden voor vogels. Denk aan rudbeckia’s, zonnebloemen en distels.

Maak notities: Een logboekje is een handige manier om bij te houden wat het goed doet in jouw tuin. Maak elke maand lijstjes van wat in bloei staat, vrucht draagt of op een andere manier interessant is en neem daar ook foto’s van. Zo kun je later goed zien welke maanden toppers waren en wanneer er nog iets ontbrak, zodat je verbeteringen kunt aanbrengen.