Gardeners’ World 12/2024
Kerst uit eigen tuin
Cover van

Ridderspoor

Delphinium
donkerblauwe ridderspoor
Type: Vaste plant
Kenmerken: Bloem
Hoogte: 250
Spreiding/breedte: 100
Jan
Feb
Maa
Apr
Mei
Jun
Jul
Aug
Sep
Okt
Nov
Dec
Zaaien
Planten
Bloei
Oogsten
Vermeerderen
Snoeien
Positie in border
Achter
Standplaats
Zon
Winterhard?
Vorstgevoelig
donkerblauwe ridderspoor

Er gaat niets boven de dramatische bloemen van ridderspoor (Delphinium). In juni en juli produceren ze torenhoge bloemaren die langer dan 2 meter hoog kunnen worden. Ze zijn waarschijnlijk het bekendst om hun levendige saffierblauwe bloemen, maar ze zijn ook in mauve, roze, wit en zelfs rood verkrijgbaar. De bloemen kunnen enkel of dubbel zijn, afhankelijk van de soort. De bloemen doen het goed in boeketten, en zijn geschikte plukbloemen.

Wat is ridderspoor voor plant?

bloem ridderspoor

De meeste riddersporen zijn winterharde vaste planten, maar er zijn ook een- en tweejarige soorten verkrijgbaar. De Delphinium elatum-groep wordt het meest gekweekt en is het hoogste type, met aren van enkele of dubbele bloemen die tot 2 meter hoog kunnen worden. Belladonna-riddersporen zijn korter, met een lossere, meer vertakkende groeiwijze en enkele bloemen. ‘Pacific Hybrids’ werden ontwikkeld in de jaren 1950 en 1960 en zijn kortlevende vaste planten of tweejarigen. Ze lijken op elatum-riddersporen, maar zijn korter. De planten uit de serie ‘Magic Fountain’ zijn kort en compacter, geschikt voor kleinere tuinen.

Wekelijks tuintips in je mail

Iedere week dit soort tips in je mailbox? Meld je dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief!
Ontvang elke week de handigste tips, verse tuininspiratie en speciale aanbiedingen.

Delphiniums hebben verzorging nodig om ze mooi te houden. Je moet ze in het voorjaar tegen slakken beschermen, hebben ondersteuning, vochtige grond en veel voeding nodig. Snoei je ze na de bloei tot op de grond af, dan word je in september beloond met een tweede bloei.

Wanneer bloeit ridderspoor?

Ridderspoor bloeit in juni en juli. In augustus en september kan een tweede bloei voorkomen.

Wat betekent Delphinium?

Delphiniums behoren tot de boterbloemfamilie (Ranunculaceae) en worden al eeuwenlang in het Verenigd Koninkrijk geteeld. Het woord Delphinium komt van het Griekse delphis, wat dolfijn betekent, waarschijnlijk vanwege de vorm van de opengaande bloemen. 

Zo kweek je ridderspoor

delphinium lichtblauw

Laat riddersporen groeien in vochtige, maar goed gedraineerde grond in de volle zon. Delphinium heeft het moeilijk in natte wintergrond, dus help de drainage door grit of scherp zand aan het plantgat toe te voegen als je tuiniert op zware grond. Bescherm de opkomende scheuten in het voorjaar tegen slakken en geef ze steun ze zodra ze beginnen te groeien. Wekelijks voeden met een meststof met een hoog kaliumgehalte is aan te raden. Knip na de bloei de stengels terug om een tweede bloei te bevorderen. Mulch in de herfst met goed verteerde mest of bladaarde.

De beste standplaats voor ridderspoor

Ridderspoor groeit het beste in vochtige, maar goed drainerende grond. Kies een plek in de volle zon. Omdat het lange planten zijn, zet je riddersporen het beste achteraan een zonnige border. De planten zijn niet erg stevig, en daardoor gevoelig voor wind. Bij voorkeur zet je de ridderspoor dus op een beschutte plek.

Ridderspoor planten

ridderspoor planten

Hoewel je ridderspoor op elk moment in het jaar kunt uitplanten, doe je dit het beste in de lente of de herfst. Dan is de grond warm en vochtig, en is de kans groter dat de plant aanslaat. Graaf een plantgat en verbeter dit met compost of goed verteerde stalmest, zodat de plant straks genoeg voeding beschikbaar heeft. Je plant de plant op dezelfde diepte als hij in de pot stond. Vul het gat verder aan met grond, en duw dit voorzichtig aan. Giet de plant goed in, zodat de grond het plantgat opvult, en de plant genoeg water heeft.

Verzorging van Delphinium

lichtpaarse ridderspoor delphinium
Delphinium elatum ‘Fanfare’

Riddersporen zijn hongerige planten. Met andere woorden: ze hebben regelmatig voeding nodig. Gebruik om de week een vloeibare plantenvoeding vanaf het moment dat de scheuten zichtbaar worden. Zo stimuleer je sterke groei. 

De lente is ook het juiste moment om de langere variëteiten te steunen. Gebruik hiervoor rijshout, lange rechte takken of een frame waar de planten doorheen kunnen groeien. Riddersporen gedijen goed in koelere temperaturen, en een licht vochtige grond in de zomer. Zorg dus dat ze niet uitdrogen in warme temperaturen. 

Ridderspoor snoeien

ridderspoor snoeien

Hoewel Delphinium relatief kort bloeit, kun je een tweede bloei stimuleren. Dat doe je zo:

  • Zodra de bloeiaren er duidelijk minder mooi uit beginnen te zien, knip je de bloemstengel tot op de grond af.
  • Zijscheuten en het resterende loof dat groeit vanaf de basis, laat je zitten.
  • Geef de plant water.

Doe je dit, dan is er een grote kans dat de plant opnieuw gaat bloeien aan het eind van augustus of in september. Verwacht niet net zoveel bloemen als bij de eerste bloei. Mocht je geen tweede bloei krijgen, dan zul je wel frisgroene, nieuwe groei zien.

Is de plant in de herfst helemaal klaar met bloeien, dan kun je hem tot op de grond terugsnoeien. 

Delphinium delen

delphinium ridderspoor delen

Het is verstandig om de plant elke paar jaar in de lente te delen, om de plant te vernieuwen en mooie bloei te blijven behouden. Hiervoor graaf je de kluit op, en deel je die met een scherpe spade in verschillende delen.

Ridderspoor combineren

Riddersporen zijn onmisbaar in cottagetuinen en borders. Ze zorgen voor hoogte en kleur en combineren goed met rozen, pioenen en andere verticale bloemen zoals lupine en Verbascum. De bloemen zijn geliefd bij bijen en staan prachtig in een vaas.

Is ridderspoor giftig?

afbeelding voor Kippen
Kippen
afbeelding voor Katten
Katten
afbeelding voor Honden
Honden
afbeelding voor Paarden
Paarden
afbeelding voor Vee
Vee

Ridderspoor is een giftige plant voor mensen en dieren. Je huid kan geïrriteerd raken, en als je per ongeluk delen van de plant binnen krijgt, kun je vergiftigingsverschijnselen krijgen.

afbeelding voor Bijen
Bijen
afbeelding voor Vlinders
Vlinders

Insecten en bestuivers zoals bijen en vlinders, zijn wel erg dol op ridderspoor.

Delphinium vermeerderen

verschillende kleuren ridderspoor
Delphinium ‘Fountain mixed’

Je kunt riddersporen uit zaad kweken. Er zijn veel soorten verkrijgbaar, maar je kunt ook je eigen zaden proberen te oogsten. Zaai Delphinium-zaden van februari tot juni, of juist in het najaar: in september of oktober. Zaai in kleine potjes of zaaibakjes en bewaar ze bij een temperatuur van ongeveer 10 tot 15 graden.

Een goede manier om riddersporen te vermeerderen is door in het voorjaar te stekken vanaf de basis van de plant (stengelstekken). Ook kun je in het voorjaar de plant delen, en de verschillende delen uitplanten. Deze delen groeien uit tot volledige planten.

Stengelstekken nemen van een ridderspoor

Stengelstekken neem je in het voorjaar, zodra er redelijke scheuten zijn ontstaan.

  • Snijd met een scherp mes een scheut af, net onder het grondoppervlak van de plant. Snijd niet te hoog af, want dan zul je een holle stengel zien die niet gaat wortelen. Neem één of twee scheuten van elke plant.
  • Plaats de stek onmiddellijk in een plastic zakje (bijvoorbeeld een boterhamzakje) om te voorkomen dat de stek uitdroogt.
  • Snijd de onderste takjes van de stek af, maar laat een paar blaadjes over om de wortels te voeden..
  • Zet elke stek in een kleine pot gevuld met luchtige mix van turfvrije potgrond en perliet of grit. Je kunt ook meerdere stekken in één pot zetten, doe dit dan aan de rand van de pot.
  • Geef water.
  • Zet de pot in een kweekbak of doe een plastic zakje over de stek heen. Zo voorkom je dat er te veel vocht verdampt (wel regelmatig luchten). Plaats het geheel in een kas of op een zonnige vensterbank
  • Houd in de gaten dat de pot een beetje vochtig blijft, en vernevel als het nodig is.
  • Zodra er worteltjes onderaan de pot verschijnen en er nieuwe groei is ontstaan, is het tijd om de stek te verpotten.
  • Verwijder voorzichtig de pot en geef elke stek een nieuwe pot gevuld met turfvrije potgrond.

Problemen bij ridderspoor oplossen

Ridderspoor is niet de allermakkelijkste plant: hij heeft aardig wat aandacht nodig.

Slakken bij ridderspoor

slakkenring ridderspoor

Bescherm Delphinium in het voorjaar, zodra de nieuwe scheuten verschijnen, tegen slakken – zij slopen de frisgroene nieuwe groei van jonge riddersporen. Gebruik bijvoorbeeld koperen ringen, een anti-slakkenring of aaltjes.

Aangetaste bladeren van ridderspoor

Delphiniums kunnen gevoelig zijn voor meeldauw bij droog weer, dus houd de grond eromheen vochtig.

Ze kunnen ook worden aangetast door roest, die roestkleurige puisten op de bladeren veroorzaakt. Pluk aangetaste bladeren zodra je ze ziet en ruim in de herfst afgevallen bladeren op.

Phytomonas delphinii is een bacteriële infectie die grote zwarte vlekken op de bladeren veroorzaakt. Het komt vooral voor in natte zomers en kan de gezondheid van de hele plant aantasten. De enige behandeling is het verwijderen van aangetaste planten om verspreiding van deze ziekte te voorkomen.

Eenjarige ridderspoor: Consolida

Er bestaat ook een plant die in de volksmond eenjarige ridderspoor genoemd wordt. Deze planten waren vroeger onderdeel van het Delphinium-geslacht, maar tegenwoordig Consolida. Deze bloemen zijn ook uitstekende plukbloemen.

Mooie variëteiten van Delphinium

lichtroze ridderspoor
Delphinium ‘Magic Fountains mixed’

Deze soorten Delphinium zijn echte aanraders.

  • Delphinium ‘Amadeus’: diepblauwe bloemen, tegen het paarse aan, met een donkerbruin hart. Goede plukbloem. Hoogte x breedte 1,5 m x 1 m.
  • Delphinium ‘Magic Fountain’: compacte planten, ideaal voor kleinere tuinen. In deze serie vind je verschillende kleuren ridderspoor, met telkens een constrasterend hart. Hoogte x breedte 90 cm x 60 cm.
  • Delphinium elatum ‘Faust’: ongelooflijk lange bloeiaren met intens blauwe, dubbele bloemen. Hoogte x breedte 2,5 m x 1 m.
  • Delphinium elatum ‘Cinderella’: compacte, lichtrize ridderspoor met stevige stammen en gevulde bloemen. Hoogte x breedte 1,2 m x 80 cm.

Dit artikel is geschreven door de onafhankelijke redactie van Gardeners’ World. Het bevat gesponsorde links en wij ontvangen hiervoor een vergoeding. Hierdoor kunnen we je ook in de toekomst blijven voorzien van de beste tuintips en stap-voor-stap uitleg zodat je tuin er het hele jaar prachtig bijligt.

Magazine

Magazine van Gardeners’ World 12/2024

Gardeners’ World 12/2024

Kerst uit eigen tuin

€ 6,99
Cover van

Nieuwsbrief Gardeners' World

Ontvang elke vrijdag de beste tuintips, inspiratie en klussen voor je tuin en blijf op de hoogte van aanbiedingen.