Scheuren, stekken, afleggen … Dit moet je weten over planten vermeerderen

Heb je lege plekken in je tuin die je wilt opvullen? Bedwing dan de neiging om je meteen naar de winkel te spoeden. Je kunt namelijk vaak meer planten maken van de planten die je al hebt. Planten vermeerderen kan op meerdere manieren.

Heel veel planten en bomen produceren zaad om de volgende generatie te creëren. Dit proces staat bekend als geslachtelijke vermeerdering. Maar planten hebben allerlei slimme methoden om zich ook op andere manieren voort te planten, namelijk via vegetatieve vermeerdering.

Vegetatieve vermeerdering houdt in dat uit een stukje van de bestaande plant een nieuwe plant kan groeien. De natuurlijke manieren waarop dit gebeurt ken je misschien wel. Denk aan de broedbolletjes aan bloembollen, of aan onkruid dat steeds weer terugkomt als je ook maar één stukje wortel laat zitten … Maar je kunt de natuur ook een handje helpen door planten te scheuren, af te leggen of te stekken.

Polvormende vaste planten, zoals winterharde geraniums (foto), kun je scheuren (ook delen genoemd). Dat houdt in dat je de volwassen plant in stukken scheurt. Elk deel moet wortels hebben om weer te kunnen groeien. Plant de losse delen na het scheuren gewoon weer in de grond. Het beste moment om planten te scheuren is in het najaar, maar in het voorjaar kan het ook.

De meeste polvormende vaste planten kun je scheuren of delen. Dit zijn slechts enkele voorbeelden:

Afleggen is het best te omschrijven als het stekken met materiaal dat aan de ouderplant vast blijft zitten. De ouder blijft de stek voeden terwijl zich wortels vormen. Dit werkt goed met veel klimplanten, zoals deze Toscaanse jasmijn (Trachelospermum jasminoides).

Bij het stekken snijd je een stuk van de ouderplant af. Dat zet je vervolgens in vochtige grond totdat er nieuwe wortels ontstaan. Er zijn veel soorten stekken, zoals bladstekken, stengelstekken en wortelstekken. Dat verwijst naar het deel van de plant dat je stekt. En dan is er ook nog een indeling naar wanneer je stekt (bijvoorbeeld zomerstekken of winterstekken).

Lavendel stekken gebeurt via zogeheten halfrijpe stekken. Die maak je van de groei van dit jaar. De onderkant is dan wat houtig, terwijl de bovenkant groen en flexibel is. De houtige basis zorgt ervoor dat de stekken niet snel zullen rotten.

Dit zijn slechts enkele van de vele planten die je via stekken kunt vermeerderen:

Bij enten, een kweekmethode voor gevorderden, wordt een deel van de ene plant vastgemaakt aan de onderstam van een andere plant. Dit gebeurt veel bij het kweken van fruitbomen. Dat is ook de reden dat je ze kunt kopen in allerlei hoogtes, van dwergstam tot hoogstam. Oculeren is ook een manier van enten, alleen wordt dan niet geënt op een onderstam maar op een oog van een andere plant. Dit gebeurt vaak bij rozen.