12 soorten onkruid herkennen én verwijderen

Wil je onkruid verwijderen, leer dan eerst de belangrijkste soorten onkruid herkennen. Wij zetten er 12 op een rijtje – met verwijdertips.

Onkruid herkennen is belangrijk. Ook al kun je je afvragen of onkruid wel echt bestaat – veel (wilde) planten zien er mooi uit en hebben voordelen, ook als je ze niet zelf hebt gezaaid of geplant. Maar gewassen op een ‘verkeerde’ plek verbruiken wel licht, water en voeding, die dan niet naar jouw planten gaan.

Dat gezegd hebbende: als er gewassen opkomen op plekken waar je ze niet wil hebben, is het wel handig om te weten om welke gewassen het gaat. Soms is onkruid herkennen best lastig als je alleen nog maar een bladrozet of zaailing ziet. We helpen je op weg met deze 12 soorten ‘onkruid’ herkennen.

Als je er plek voor hebt: reserveer een (klein) deel van je tuin voor het ongebreideld groeien van planten en onkruid. Kies een stukje dat niet zo in het oog springt. En help de biodiversiteit in dat deel door er wat snoeiafval neer te leggen.

Ga je onkruid wieden, doe dat dan bij voorkeur in de ochtend van een zonnige, droge dag. Op die manier kun je het onkruid laten uitdrogen en doodgaan voordat je het wegdoet.

Zo herken je deze 12 veel voorkomende soorten onkruid en verwijder je ze uit je tuin.

Dikke kans dat je paardenbloemen wel herkent – als het niet door het bekende rozet komt, dan wel door de bloemen. Het kan hardnekkig onkruid tussen tegels en in het gazon zijn, zeker wanneer de bloemen veranderen in van die mooie pluizenbollen. Dan zaaien ze zich namelijk gemakkelijk uit. Om paardenbloemen kwijt te raken, moet je de hele plant, inclusief penwortel eruit graven. Anders groeit hij gemakkelijk weer aan.

Tip: wil je meer bijen, vlinders en andere bestuivers in de tuin? Laat dan wat paardenbloemen staan: ze zijn fantastisch voor deze dieren.

Bramen kun je stekken door ze af te leggen: je leidt takken in de grond, en na een paar weken hebben ze wortels ontwikkeld. Maar dat betekent ook takken soms ongewenst wortelen, en daar nieuwe struiken gaan vormen. Als dat niet is wat je wil, moet je jonge planten terugsnoeien en alle wortels uitgraven. Overigens verspreiden de bramen zelf ook zaden.

Het ziet eruit als een delicaat plantje met petieterige bloemetjes, maar vergis je niet. Voor je het weet, staat de plant overal. Hij zaait zichzelf uit in je gazon en border. Maai of schoffel het weg voordat het plantje zich kan uitzaaien. Het wegmaaien kan lastig zijn, dus let goed op of je maaier de planten heeft meegenomen.

Ook brandnetels zijn heel herkenbaar en veelvoorkomend. Brandnetel is een taaie, vaste plant met dikke wortels. Het liefst graaf je de plant zo vroeg mogelijk uit. Kijk uit voor de brandharen die je vindt op het blad. Brandnetels zijn eetbaar, ze branden niet meer als je ze gekookt hebt. Je kunt er thee van zetten of soep mee maken bijvoorbeeld. En: het zijn ontzettend goede waardplanten voor vlinders.

Tip: Wil je de natuur een handje helpen? Laat dan in een vergeten hoekje de brandnetel staan.

Dit kruipende plantje voelt zich op z’n gemak op zonnige plekken tussen tegels en muren, en is nogal hardnekkig. Je herkent het aan het paarse of groene klaverachtige blad, met gele bloemetjes. De plant verspreidt zich door middel van de stengels, die wortel schieten, en door zaad. Je verwijdert deze plant door te schoffelen, handmatig te wieden (wel alle delen weghalen!) of te bedekken met mulch.

Veel mensen zien speenkruid als onkruid, maar de gele bloemetjes geven ons een echt voorjaarsgevoel. In maart komen ze opeens boven en ze maken dan een geel tapijt van je tuin. Speenkruid is een flinke woekeraar: hij zaait zich uit én verspreidt zich door de wortelknollen. Om ze te verwijderen moet je dus ook elk stukje wortel uit de grond halen.

Tip: heb je er veel? Voordat ze bloeien is de plant eetbaar. Na de bloei is ze licht giftig.

Deze snelgroeiende eenjarige plant die uitgroeit tot dichte, verstikkende matten. Niet iets dat je graag in je tuin wil. Verwijder vogelmuur door te schoffelen of met je hand te wieden. Ook zou je de plant kunnen verstikken door hem te bedekken met mulch.

Deze invasieve klimmer verstikt je planten en neemt bedden over. Hoewel de bloemen (ook bekend als ‘pispotjes’) mooi zijn om te zien, ben je deze plant liever kwijt dan rijk. Als je niet elk deel van de plant en de wortels verwijdert, blijft de haagwinde terugkomen.

Lees ook: Haagwinde bestrijden: zo ga je dit lastige onkruid (zonder gif) te lijf 

De planten leven slechts kort, maar verspreiden zich snel door de vele snelkiemende zaden. Verwijder de planten zodra je ze ziet opkomen, zodat ze geen kans krijgen zich uit te zaaien.

Tip: ze zijn eetbaar en smaken iets pittiger dan tuinkers!

Kweek is een hardnekkig onkruid dat zich op twee manieren verspreidt: door kruipende ondergrondse stengels en door zaad. De enige manier om kweek te verwijderen is door de plant uit te graven en elk stukje wortel en stengel weg te halen.

Lees ook: Kweekgras bestrijden (zonder gif): dit zijn de do’s & don’ts

Kroontjeskruid is familie van wolfsmelk, zoals je aan de botanische naam (Euphorbia) kunt zien. De plant verspreidt zich door de vele zaden. Haal de plant weg wanneer die nog jong is. Kijk uit als je met kroontjeskruid aan de slag gaat, want het sap is giftig en kan huidirritatie veroorzaken. Gebruik bij voorkeur handschoenen.

Zevenblad is een hardnekkige plant in de tuin (hoewel heel goed voor bestuivers en andere dieren). Qua uiterlijk lijkt hij op fluitekruid en ook op de vlier. De Engelsen noemen hem dan ook wel de ‘ground elder’, oftewel grondvlier. Laat hem staan in een ruig hoekje, maar zorg dat hij niet je tuin overneemt. Lees hier hoe je zevenblad kunt bestrijden.

Onkruid herkennen gaat je zeker lukken met bovenstaande lijst. Nog even wat tips voor het verwijderen van onkruid: