Je tuin winterklaar maken of niet? Dit kun je het beste doen en laten

Door je tuin in de herfst op te ruimen ziet hij er in de winter netter uit en kun je in het voorjaar meteen weer aan de slag zodra het warmer wordt. Maar … wees niet te rigoureus met je tuin winterklaar maken!

Van Kooten en De Bie introduceerden ooit met hun typetjes Jacobse & Van Es de term ‘de tuin winterklaar maken’ om mensen veel geld te laten betalen voor iets dat niet echt nodig was (zoals ‘neutronenkorrels’ strooien om ‘scheurgras’ te repareren …). Toch wil dat niet zeggen dat je in het najaar helemaal niets hoeft te doen in de tuin. Wij zetten voor je op een rij welke klussen je het beste nu kunt uitvoeren – en wat je beter kunt laten.

Iedere week dit soort tips in je mailbox? Meld je dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief!

Deze eerste tip is wat dubbelzinnig: aan de ene kant wil je je borders graag netjes maken. Maar tegelijkertijd is niet opruimen beter voor de natuur. Zoek dus een goede middenweg. Laat planten met decoratieve zaadhoofden staan, want die leveren zaden voor vogels, terwijl  de afgestorven stengels en bladeren beschutting bieden aan amfibieën, insecten en kleine zoogdieren.

Verwijder wel de dode bladeren en stengels van andere kruidachtige vaste planten en haal onkruid weg. Breng tot slot een mulchlaag van compost aan om de plantenwortels te isoleren. De wormen zullen deze laag in de winter door de grond werken.

Tip! Wij gebruiken graag de tuinaarde-compost en mestcompost van Bio-Kultura.

Een paar hoopjes bladeren die niet in de weg liggen – bijvoorbeeld onder een heg – zijn uitstekende schuilplekken voor overwinterende dieren (zoals egels). Maar blad dat op paden ligt kan voor gladheid zorgen, dus haal dat weg. Hark het ook van je gazon, zodat het gras niet wordt verstikt. Gooi het blad overigens niet zomaar weg, want je kunt er uitstekend bladaarde van maken, want een geweldige bodemverbeteraar is.

Verwijder groenten en kruiden na de oogst, voordat ze beginnen weg te rotten en een feestmaal worden voor ziekten en plagen. Composteer alles, tenzij de planten ziek zijn. Knip bonen en erwten af bij de grond, maar laat de wortels in de grond. Die blijven de bodem namelijk voeden voor de oogst van volgend jaar.

Borders steken het mooist af tegen nette graskanten, dus knip die voor de laatste keer voor de winter bij. Maai ook je gazon, maar maai het niet zo kort als je normaal zou doen, zodat het gras in de winter wat langer blijft.

Meer lezen: Zeg vaarwel tegen de grasmaaier met deze alternatieven voor gras

Knip eenjarige klimplanten in je borders en bonen in de moestuin weg en haal de dode stengels en het blad van hun steunen. Was alle grond van bamboestokken en andere tijdelijke houten steunen en behandel ze eventueel met bijvoorbeeld lijnolie. Bewaar ze dan binnen tijdens de winter.

Repareer schade aan verhoogde bedden, tuinschuurtjes en compostbakken en bescherm ze indien nodig met een nieuwe laag beits of verf. Vervang rottende schuttingpalen zodat je schutting in de winter bij storm niet omwaait. Zorg er ook voor dat het dak van je tuinschuur niet lekt en vervang de gebroken glazen van je kas.

Haal nestkastjes van hun plek en maak ze leeg (met handschoenen aan!). Oud nestmateriaal, eitjes die niet zijn uitgekomen en andere rommel kan ziekten herbergen, dus was de kastjes uit met heet water voor je ze weer ophangt. Maak ook zo voedersilo’s en vogelbadjes schoon en vul die regelmatig bij.

Meer lezen: Maak van een nestkast een winterverblijf voor vogels

Schep gevallen blad dat in je vijver is gewaaid, voordat het naar de bodem zakt en gaat rotten. Knip ook het blad van afgestorven oeverplanten terug. Verwijder vijverpompen en fonteintjes die niet meer gebruikt worden. Was ze grondig en bewaar ze ’s winters vorstvrij.