Gardeners’ World 12/2024
Kerst uit eigen tuin
Cover van

Japanse esdoorn

Acer
Acer palmatum dissectum herfstkleur
Type: Boom, Vaste plant
Kenmerken: Blad
Hoogte: 6
Spreiding/breedte: 3
Jan
Feb
Maa
Apr
Mei
Jun
Jul
Aug
Sep
Okt
Nov
Dec
Zaaien
Planten
Bloei
Oogsten
Vermeerderen
Snoeien
Locatie
Noord Oost West
Positie in border
Midden Achter
Standplaats
Zon Halfschaduw
Winterhard?
Winterhard
Grondsoort
Zandgrond Zure grond
Acer palmatum dissectum herfstkleur

De Japanse esdoorn is een van de beste boomachtige struiken voor kleine tuinen en sommige zijn zeer geschikt voor potten. De bladeren van sommige soorten kleuren prachtig oranje, geel, rood en zelfs paars voordat ze vallen in de herfst, en geven daarmee een spectaculaire show weg. 

De Japanse esdoorn, ook bekend als Acer palmatum, is een bladverliezende, houtachtige struik die inheems is in delen van Azië en Rusland. Er zijn veel tuinwaardige cultivars beschikbaar, die zijn gekweekt op hun bladvormen en kleuren. 

Acer Palmatum Dissectum Atropurpureum
Acer Palmatum ‘Dissectum Atropurpureum’ met rood blad.

Je kunt kiezen uit veel cultivars die geschikt zijn voor uiteenlopende situaties. Het bepalen van de uiteindelijke hoogte van een Japanse esdoorn kan lastig zijn. Ze groeien zeer langzaam en het duurt jaren om hun maximale hoogte te bereiken. Vraag bij je kweker naar de hoogte van de volwassen bomen, want dan krijg je een beter beeld van hoe de struik of boom er na een flink aantal jaar uitziet.

Laat je Japanse esdoorn groeien in vochtige, maar goed drainerende grond. Bij voorkeur licht zanderige, zure grond op een beschutte plek uit de strengste wind. De meeste Japanse esdoorns verdragen volle zon en schaduw, maar ze doen het ‘t beste in halfschaduw.

Wekelijks tuintips in je mail

Iedere week dit soort tips in je mailbox? Meld je dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief!
Ontvang elke week de handigste tips, verse tuininspiratie en speciale aanbiedingen.

De beste standplaats voor Japanse esdoorns

Japanse esdoorns groeien in bijna elke bodem, behalve in natte grond. Wel houden ze van vochte, waterdoorlatende grond. Voor de beste resultaten plaats je de struik in een zanderige, licht zure grond.

Volle zon tot gedeeltelijke schaduw is ideaal voor de meeste Japanse esdoorns, maar bonte soorten doen het het beste in lichte schaduw. 

Kunnen Japanse esdoorns tegen vorst?

japanse esdoorn inpakken tegen vorst

Hoewel ze winterhard zijn, doen Japanse esdoorns het het beste op een beschutte plek. Op een winderige plek kunnen de tere, fijne bladeren van de Acer het hele jaar door beschadigd raken. In de herfst kunnen ze zelfs van de boom waaien voordat je optimaal hebt genoten van de prachtige herfstkleuren.

Als je een Japanse esdoorn in potten kweekt, kan het nodig zijn de pot in te pakken met vliesdoek of noppenfolie om de kluit tegen vorst te beschermen.

Acer palmatum planten

Acer Palmatum Ruubii Inju japanse esdoorn
Acer palmatum ‘Ruubii Inju’

Net zoals bij andere planten en struiken is de herfst of het voorjaar de beste tijd om Japanse esdoorns te planten. Doe dit bij voorkeur in een vorstvrije periode.

Graaf een ruim plantgat en doe er wat goed verteerd organisch materiaal in, zoals compost. Plaats de plant op dezelfde diepte als in de pot, vul aan en zet vast. Geef je Acer flink wat water. Zet grotere exemplaren vast met een boompaal ter ondersteuning.

japanse esdoorn in pot

Wil je je Japanse esdoorn verpotten in een een andere pot, kies dan voor compost op basis van boomschors of leem. Zet je plant hierin goed vast. Kies een pot met drainagegaten en geef goed water. In het voorjaar kun je de plant voeden met een meststof die langzaam wordt vrijgegeven.

Japanse esdoorn verzorging

japanse esdoorn Acer palmatum Osakazuki
Acer palmatum ‘Osakazuki’

Japanse esdoorns zijn gemakkelijk te verzorgen. Ze vragen weinig onderhoud. Zo hoef je ze niet per se te snoeien en komen er vrij weinig problemen voor bij de bomen.

Japanse esdoorn snoeien

Je hoeft ze niet te snoeien, behalve om de vorm te verbeteren of dode of afstervende stengels te verwijderen. Snoei alleen in de rustperiode (vlak voor of vlak nadat de plant zijn bladeren heeft laten vallen), want op elk ander moment van het jaar kan de boom gaan bloeden.

Japanse esdoorns hebben ondiepe wortels, dus vermijd planten rond de directe groeiplaats. Die kunnen met de Acer concurreren om water en voedingsstoffen.

Verpot Japanse esdoorns om de twee tot drie jaar. Dit doe je in het voorjaar, net wanneer er nieuwe scheuten verschijnen. Kies een pot die slecht een klein beetje groter is dan de vorige. Geef elk voorjaar een langzaam vrijkomende meststof. In koelere gebieden kan het in de herfst nodig zijn de pot in te pakken (bijvoorbeeld met noppenfolie) om hem tegen vorst te beschermen.

Japanse esdoorn verplaatsen

Staat jouw Acer op de verkeerde plek? Dan is het mogelijk hem te verplaatsen, mits de boom niet te groot en te oud is. Hoe groter en ouder de boom, hoe kleiner de kans dat een verplaatsing succesvol is. Het verplanten is een meerjarenplan.

Een boom verplant je het liefst in de herfst. Het is verstandig om een jaar eerder al rondom de wortelkluit te steken met een scherpe spade. Op die manier maak je de kluit compacter. De boom ontwikkelt veel kleine wortels op de plek waar je de ‘oude’ wortels hebt afgestoken. Zo is de boom na het verplanten beter in staat vocht op te nemen, en is de kans groter dat hij aanslaat.

Voor je de boom verplant, kun je het plantgat verbeteren met bijvoorbeeld compost. Vervolgens plant je de boom, voeg je aarde toe en spoel je de aarde in met een tuinslang. Dat zorgt ervoor dat je gaten rondom de wortels ook vol met aarde komen. Na het planten kan het verstandig zijn een boompaal te plaatsen en de boom te snoeien.

Is de boom Japanse esdoorn giftig?

Voor zover bekend is de Japanse esdoorn niet giftig.

Problemen en ziektes bij de Japanse esdoorn

japanse esdoorn
Acer palmatum ‘Shindeshojo’

Acer palmatum heeft over het algemeen weinig last van problemen. Er komen niet veel ziektes voor bij Japanse esdoorns, al zijn er wel een paar dingen waar je rekening mee moet houden.

Taxuskever

Japanse esdoorns in potten kunnen gevoelig zijn voor aantasting door taxuskever. Verpot met compost op basis van leem en zorg ervoor dat er bij het verplanten geen larven rond de kluit achterblijven. Leg een dikke laag kiezels op het oppervlak van de compost om te voorkomen dat de vrouwelijke taxuskevers hun eieren leggen.

Schildluis

Japanse esdoorns kunnen ook gevoelig zijn voor de schildluis, die weinig schade aanricht maar er lelijk uitziet. Je herkent het meestal aan de eitjes op de stam, die in wit, wasachtig materiaal zitten.

Beschadigde bladeren

Een vaker voorkomend probleem is schade aan het de mooie rode bladeren door wind. Planten in potten lopen hier meer risico op. Om dit op te lossen kun je je Japanse esdoorns in potten naar een beter beschutte plek verplaatsen. Het ideale windscherm is een haag, omdat die de wind filtert – stevige muren en hekken kunnen ervoor zorgen dat windstoten sterker en schadelijker zijn.

Japanse esdoorn vermeerderen

Het is mogelijk een Japanse esdoorn te vermeerderen, al kan dit best lastig zijn. Succes niet verzekerd! Je kunt een Acer op deze manieren vermeerderen:

  • Via zaad
  • Door te stekken
  • Door te enten

Mooie soorten Japanse esdoorns

japanse esdoorn acer palmatum trompenburg
Acer palmatum ‘Trompenburg’

Omdat er veel verschillende soorten Japanse esdoorns zijn, is het moeilijk kiezen. Onderstaande Acers zijn een goede keuze.

  • Acer palmatum ‘Orange Dream’: in het voorjaar zijn de bladeren geel en oranje getint en naarmate de zomer vordert worden ze limoengroen. In de herfst kleurt het blad schitterend geel en oranje voordat het valt. De schors is heldergroen en in het voorjaar verschijnen er kleine rode bloemen. Wordt 3 meter hoog. 
  • Acer palmatum ‘Atropurpureum’: diep kastanjebruin blad met kleine bloemen in het voorjaar, vaak gevolgd door gevleugelde vruchten. Bereikt een hoogte van 4 meter.
  • Acer palmatum ‘Osakazuki’: een open groeiwijze met grote, heldergroene bladeren die in de herfst scharlakenrood worden en nog enkele weken aan de struik blijven voordat ze vallen. Wordt zo’n 2,7 meter hoog.
  • Acer palmatum ‘Trompenburg’: een  bijzondere variëteit die klein en sterk is, met paarsrode bladeren die een beetje bol staan en in de herfst verkleuren naar wijnrood. Wordt 5 meter hoog.

Lees meer over Japanse esdoorns:

Magazine

Magazine van Gardeners’ World 12/2024

Gardeners’ World 12/2024

Kerst uit eigen tuin

€ 6,99

Lees artikelen

Cover van

Nieuwsbrief Gardeners' World

Ontvang elke vrijdag de beste tuintips, inspiratie en klussen voor je tuin en blijf op de hoogte van aanbiedingen.