Tuingereedschap onderhouden, zoals schoonmaken, repareren en slijpen, is de ideale laatste tuinklus van het jaar, of juist de allereerste klus van het nieuwe jaar. Waarom en hoe doe je dat? Wij geven je tips voor een complete winterschoonmaak. In 4 stappen ga je fris en fruitig het nieuwe tuinseizoen in!
Lees verder onder de advertentie
Waarom tuingereedschap onderhouden?
Voor tuingereedschap geldt hetzelfde als bij elk ander stuk gereedschap: dankzij goed onderhoud heb je er een stuk langer plezier van. Je hebt er in de tuin ook meteen profijt van! Met een scherpe snoeischaar maak je loepzuivere snedes. Snijwonden helen sneller en je verkleint de kans dat ziektes en schimmels de plant binnendringen. Met een scherpe schop kun je bovendien gemakkelijker door wortels en onkruid heen komen.
1. Tuingereedschap schoonmaken
Alles begint met een goede poetsbeurt. Voor verschillende soorten tuingereedschap vind je hieronder een aantal tips waarmee je tools weer blinkend schoon worden.
Wekelijks tuintips in je mail
Snoeischaren, takkenscharen, scheppen en zagen schoonmaken
Volg dit handige stappenplan om klein tuingereedschap schoon te maken.
- Spoel af onder de kraan.
- Borstel het vuil eraf.
- Last van gehecht vuil? Gebruik een smeermiddel of allesreiniger om het los te weken.
- Schuur roest weg met een schuursponsje of fijn staalwol. Of smeer het metalen deel in met een papje van baking soda en water. Na 2-3 uur weken, is roest als sneeuw voor de zon verdwenen.
- Maak het gereedschap goed droog met een doek.
- Olie de assen en veren met smeermiddel of lichte, plantaardige olie op de afgeschuinde zijde van het gereedschap en wrijf dit voorzichtig weer eraf. Dit helpt roest voorkomen en houdt alles glad.
Schoffel en ander gereedschap met lange stelen schoonmaken
Met dit handige stappenplan kun je tuingereedschap met lange stelen schoonmaken.
- Verwijder aangekoekte modder met een stok of harde borstel.
- Doe wat grof zand en een beetje plantaardige olie in een emmer en maak hier de bladen mee schoon.
- Schuur evt. roest weg met schuurpapier of een schuurblokje.
- Olie het blad met een doek. Zo voorkom je roest en gaat het langer mee.
- Schuur evt. oneffenheden in de houten stelen en handvatten van schoppen en spitvorken glad met fijn schuurpapier (korrel 120).
- Wrijf houten stelen of handvatten in met gekookte lijnolie of lijnzaadolie om het hout goed te houden en te voeden. Gebruik geen rauwe olie, want dit droogt niet goed. Als het hout door de fabrikant van een laagje vernis is voorzien, schuur dat dan eerst weg voordat je er olie op smeert. Laat de olie een half uurtje intrekken en veeg het weg.
Tip!
Over snoeien, je pluktuin, de 100 beste planten en meer! Vol praktische tips en stap-voor-stap uitleg voor jouw tuin.
Grasmaaier schoonmaken
Verwijder het vuil met een borstel en krab aangekoekt maaisel weg met een houten spatel. De beweegbare delen smeer je in met olie.
2. Tuingereedschap repareren
Blinkt je tuingereedschap weer? Dan is je oog vast gevallen op ontbrekende of loszittende onderdelen. Vervang moeren, bouten en nagels zelf. Een loszittend of kapot zaagblad of mes kun je (laten) vervangen.
Last van wiebelende stelen of handgrepen? Draai de schroeven goed vast of fixeer met een houten wig. Gewiebel ontstaat doordat het hout uitzet en krimpt. Door het hout regelmatig in de olie te zetten, zal je hier minder last van hebben.
3. Tuingereedschap slijpen
Van spade tot snoeischaar: tuingereedschap zal makkelijker door de grond glijden of door een tak snijden als je ze af en toe slijpt. Zo pak je het aan:
Klein gereedschap zoals bijl, spade en schoffel slijpen
Dit soort gereedschappen kun je prima zelf slijpen. Maar let op: een spade hoeft minder scherp te zijn dan een bijl of mes. Een bijl of zeis moet je nabehandelen met een wetsteen, voor een vlijmscherp effect.
- Kies een nieuwe vijl van middelmatige fijnheid van ongeveer 20 cm lang. Hiermee kun je niet te veel en niet te weinig tegelijk wegvijlen.
- Zet je gereedschap vast in de bankschroef.
- Vijl in de hoek die bij de snede van het gereedschap past. Die van een bijl is ca. 30 graden, die van een schoffel ca. 45 graden. Laat je leiden door de bestaande hoek. Een bijl slijp je aan twee zijden.
- Vijl van je lichaam af. Til hem van het gereedschap als je de vijl naar je toe haalt, en zet hem er weer op voor de volgende vijlstreek.
- Zet de bladen in de olie en veeg ze daarna af.
Snoeischaren, takkenscharen, heggenscharen, grasmaaier messen slijpen
Dit soort gereedschap kun je proberen te slijpen met een oliesteen of diamant slijpsteen, maar je kunt ze beter naar een professionele slijper brengen. En neem dan meteen de messen van de grasmachine mee. Toch zelf slijpen? Volg dan de onderstaande tips op.
- Snoeigereedschap van goede kwaliteit kun je gemakkelijk uit elkaar halen, wat het slijpen vereenvoudigt.
- Houd de steen onder dezelfde hoek als de schuine rand en haal het blad eroverheen. Gebruik eerst een aanzetsteen en dan de diamantsteen.
- Werk tijdens het slijpen altijd van je lichaam af.
- Wrijf voorzichtig over de platte kant van het blad om eventuele bramen te verwijderen. Let op: heggenscharen en grasscharen hebben twee snijkanten.
- Zet metalen delen in de olie en veeg ze daarna af.
4. Tuingereedschap opbergen
Je tuingereedschap kun je het beste in een (droge, vorstvrije) schuur bewaren. Door het goed op te bergen, kun je snel vinden wat je nodig hebt. En je voorkomt onnodige gevaren.
Groot tuingereedschap ophangen
Laat je grote tuingereedschap zoals schoppen, spaden, vorken, harken en schoffels niet rondslingeren op de grond. Dan worden ze sneller bot en is de kans op roest groter in verband met het vocht. Beter hang je ze op, met deze tips:
- Sla twee grote spijkers in een stevig stuk hout – hier kun je gereedschap met het blad naar boven in ophangen. Twee dezelfde exemplaren hang je achter elkaar in dezelfde spijkers.
- Er zijn ook speciale gereedschapshaken of klemhaken te koop waarmee je gereedschappen met het blad naar beneden aan hun steel of schacht kunt hangen. Zo hoef je geen risicovolle zwaai te maken om het om te draaien.
- Teken met viltstift op de muur de omtrek van het gereedschap, of hang labels aan de haken en geef zo elk stuk gereedschap een vaste plek.
Klein tuingereedschap opbergen
Klein tuingereedschap aan de muur ophangen is geen aanrader: doorgaans heb je meerdere tuingereedschappen tegelijk nodig, dus je kunt ze beter samen opbergen en tegelijk mee naar buiten nemen.
Daarom tippen we een canvas gereedschapstas of timmermansschort. Hierin vind je veel vakken waar je scharen, schepjes en bijvoorbeeld je tuinhandschoenen in kunt opbergen. Eventueel kun je het schort om een emmer binden, waarin je wat groter gereedschap stopt. Dit vervoer je gemakkelijk door de tuin. De ideale gereedschapsemmer heeft een deksel met een kussentje, zodat je deze als krukje kan gebruiken.
Meer klusjes voor de winterschoonmaak in de tuin
Nadat je je tuingereedschap helemaal heb nagelopen, kun je ook nog aan de slag met deze 8 tuinklusjes in de winter. Opgeruimd staat netjes!
- Laat de tuinslang leeglopen en veeg het vuil ervan af. Rol op in bijvoorbeeld een terracotta pot of aan een haspel aan de muur.
- Maak sproeiers schoon en droog en hang ze in een hoekje.
- Berg gieters en emmers droog op en/of keer ze om, zodat er geen water in blijft staan in de winter.
- Stop een rubberen bal in de regenton, tegen bevriezing en beschadiging.
- Doe een hoes over je tuinmachines om ze te beschermen tegen vorst.
- Ruim zeilen en zakken op, leg ze opgevouwen op een plank.
- Sluit bakken mest en kalk en parkeer ze onder de planttafel.
- Maak zaaitrays en potten schoon en stapel het netjes op.
- Bundel plantenstokken met een touw.