10 manieren om dieren in je tuin in de herfst te helpen

Helga Kluiter
|
02/11/2022
herfst dieren: takken voor egels

Ontdek 10 eenvoudige dingen die je kunt doen om in de herfst dieren in je tuin een handje te helpen, zodat ze de winter makkelijker doorkomen.

Winterslaap en winterrust

Veel soorten zoogdieren, ongewervelden en amfibieën trekken zich in de koudste maanden terug. Sommige soorten, zoals egels, houden een echte winterslaap. Andere, zoals kikkers, gaan in winterrust. Zij worden af en toe even wakker om voedsel te zoeken.

Wekelijks tuintips in je mail

Iedere week belangrijke tuintips in je mailbox? Meld je dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief!

Ontvang elke week de handigste tips, verse tuininspiratie en speciale aanbiedingen.

10x in de herfst dieren helpen

Je kunt in de herfst dieren in de tuin dus het beste helpen door ze een goede rustplek te geven waar ze ongestoord tot de lente kunnen blijven, en waar ze tussendoor ook voedsel kunnen vinden. Dit kun je allemaal doen:

1. Geen bladblazer gebruiken

herfst dieren helpen: geen bladblazer gebruiken

Doe in de herfst dieren in je tuin een plezier door de bladblazer niet te gebruiken. Dergelijke apparaten zorgen niet alleen voor veel herrie, maar blazen heel veel beestjes weg die tussen het blad schuilen. Gevolg: minder voedsel voor vogels en een verschraling van de grond, want de herfstbladeren voeden de bodem. Pak dus de bladhark erbij en hark het blad van paden onder een heg. Of maak er bladaarde van.

2. Amfibievriendelijke vijver maken

Mannelijke kikkers brengen de winter vaak door op de modderige bodem van vijvers, waarbij ze ademen door de huid. Maar als de vijver dichtvriest, kunnen de gassen van planten die verteren niet weg. Verwijder dus in de herfst zoveel mogelijk rommel uit je vijver en laat een tennisbal in de vijver drijven, zodat hij niet helemaal kan dichtvriezen.

3. Plantenpotten stapelen voor insecten

Laat stapels plantenpotten op een beschutte plek staan. Bijen en andere insecten die een koele, droge plek zoeken kunnen hier uitstekend beschutting vinden.

4. Takken voor dieren neerleggen

herfst dieren: takken voor egels

Leg takken en twijgen achterin je borders, of in een bloempot die je op z’n kant legt. Ongewervelde diertjes en kleine zoogdieren zoals egels kunnen hiertussen schuilen.

5. Borders niet opruimen

herfst dieren helpen: Lunaria annua

Knip kruidachtige vaste planten in je borders niet terug. De afstervende planten werken als een soort dekbedje voor kleine zoogdieren en insecten. Pollen siergrassen zijn een uitstekende plek voor egels om tussen te overwinteren. En holle plantenstengels en zaadhoofden zijn perfecte schuilplekjes voor ongewervelden. Bovendien zijn de zaden van de zaadhoofden een goede bron van vetten voor vogels.

6. Vlinders laten overwinteren in schuur

Sommige soorten vlinders overwinteren als volwassen dieren en proberen in de herfst een koele en droge plek te vinden, bijvoorbeeld in je huis. Maar zodra de verwarming aan gaat, worden ze wakker. Vind je een vlinder in je huis, breng hem dan voorzichtig naar een schuur of garage waar de temperatuur vrij constant is. Zorg wel dat het diertje er in het voorjaar ook weer veilig uit kan via een raam of deur.

7. Composthopen met rust laten

de tuin in februari week 6

Allerlei dieren, waaronder egels, hommelkoninginnen en hazelwormen (foto), zijn dol op composthopen. Het zijn namelijk behaaglijke plekken om in te overwinteren. Heb je een compostvat met een deksel, zorg dan dat de onderkant open is en bereikbaar voor dieren. Een open compostbak kun je beschutten tegen de elementen door hem te bedekken met een oud stuk kleed. Verstoor je composthoop tussen de herfst en april niet. Zo kunnen de dieren hun winterslaap in alle rust voltooien.

8. Lieveheersbeestjes in huis

lieveheersbeestjes

Net als vlinders kiezen lieveheersbeestjes soms je huis uit om in te overwinteren en worden ze verstoord door de verwarming. Lieveheersbeestjes overwinteren in grote groepen, dus laat ze – als dat mogelijk is – met rust en verwarm de ruimte waarin ze rusten niet. Kan dat niet, veeg ze dan voorzichtig in een lege doos en verplaats ze naar de schuur of garage.

9. Dieren op zolder met rust laten

Wees extra voorzichtig wanneer je een koele zolder hebt en die in herfst of winter bezoekt, want dit is een plek waar mogelijk vleermuizen, lieveheersbeestjes en vlinders overwinteren. Hetzelfde geldt trouwens voor koele schuurtjes. Laat de dieren vooral met rust als je ze tegenkomt: ze vertrekken vanzelf weer zodra de winter voorbij is.

10. Nestkasten ophangen

nestkast ombouwen tot winterverblijf voor vogels

Vogels houden geen winterslaap en dus kost het ze veel energie om zichzelf ’s nachts warm te houden. Maak nestkasten daarom in het najaar schoon en hang ze weer op, zodat vogels er tijdens koude nachten in kunnen schuilen.

Meer dieren in de herfst en winter helpen

Helga KluiterHelga kon vroeger nog geen vetplantje in leven houden, maar als laatbloeier heeft ze toch nog groene vingers ontwikkeld – waarmee ze ook stukjes typt voor Gardeners' World.
Magazine van Gardeners’ World 04/2024

Gardeners’ World 04/2024

Bestel nu