Vlindertuin maken? Met deze 11 tips lok je veel meer vlinders

Vlinders zijn welkome zomergasten in onze tuinen. De meest voor de hand liggende manier om meer mooie en sierlijke kleine vossen en dagpauwogen aan te trekken is een vlindertuin maken met nectarrijke bloemen. Maar je kan nog veel meer doen!

Voordat ze volwassen vlinders worden, ondergaan ze een verbluffende metamorfose van eitje tot rups tot pop. Als we onze tuingewoonten een beetje aanpassen, kunnen we vlinders in elke fase van hun wonderbaarlijke levenscyclus helpen.

De speciale uitgave Tuinieren voor de natuur van Gardeners’ World staat vol tips en inspiratie om alles wat kruipt en fladdert in je tuin te helpen. Welke soorten bijen, vlinders en vogels kun je spotten? En hoe richt je je tuin in zodat jij en de natuur er optimaal van genieten? Je bestelt hem hier!

Als vlinders voedsel weten te vinden in je tuin, zullen ze graag bij je op bezoek komen.

Vlinders hebben eind zomer nectar nodig als voorbereiding op de winterslaap. Plant laatbloeiende vlinderstruiken en snoei die in april drastisch terug, zodat ze in augustus en september bloeien.

Wil je vlinders later in de zomer een lekkere traktatie geven, leg dan wat zacht fruit op een schaal. Denk aan banaan, stukjes appel, sinaasappel, peer of pruim. Als het fruit maar zacht is, zodat de vlinders het sap eruit kunnen drinken. Zet de schaal in de zon.

Vlinders leggen hun eitjes niet zomaar op alle planten. Elke vlindersoort heeft zijn eigen voorkeur, want de rupsen zijn kieskeurige eters. Dit zijn enkele belangrijke waardplanten voor vlinders:

Oranjetipjes leggen eitjes op pinksterbloemen, look-zonder-look (Alliaria petiolata) en judaspenning (Lunaria annua). De rupsen verpoppen zich in juni en overwinteren op de dode stengels van deze planten. Snoei die dus pas in het voorjaar.

Het boomblauwtje legt in het voorjaar eitjes op hulst (Ilex) en verruilt die struik eind zomer voor klimop. Snoei hulst dus alleen eind winter en klimop in het voorjaar.

Een flinke aanplant van Oost-Indische kers (Tropaeolum majus) leidt de aandacht van koolwitjes af, zodat die geen eitjes op je koolplanten leggen. Het zal ze niet voor 100% tegenhouden. Als je dat wilt, moet je de kool met fijnmazige netten afdekken.

De door tuiniers zo gehate brandnetels zijn waardplanten voor de rupsen van onze populairste vlinders: gehakkelde aurelia, kleine vos, dagpauwoog en atalanta. Je hebt geen border vol nodig, maar ze moeten wel op de goede plek staan: in de volle zon en op een beschutte plek tegen een muur of schutting.

Een stukje grond met bloemen en wilde grassen nodigt allerlei vlinders uit om eitjes te leggen. Hoog gras is ideaal voor het oranje zandoogje, het bruin zandoogje, het groot dikkopje en het zwartsprietdikkopje. Heb je de ruimte, maai dan paden door de bloemenweide, want het bruin zandoogje legt eitjes op de grens van lang en kort gras.

Wil je een vlindertuin maken, wees dan niet te netjes en opgeruimd. Ga op je handen zitten en laat de natuur wat meer zijn gang gaan.

Veel motten en sommige vlinders leggen eitjes in bomen en struiken, waaronder heggen van inheemse planten. De bedreigde sleedoornpage legt eitjes op sleedoorn en de citroenvlinder op wegedoorn en sporkehout. Knip inheemse heggen eens in de twee jaar in de winter, of knip elk jaar maar één kant, om te voorkomen dat alle eitjes die op de takken zitten verloren gaan.

Vlinders houden niet van nette tuinen. Veel rupsen en poppen overwinteren op de grond en tussen dode bladeren, dus veeg in het najaar niet alle afgevallen bladeren weg en laat de dode stengels van vaste planten tot het voorjaar staan. Hiermee help je ook andere nuttige insecten, waaronder lieveheersbeestjes en gaasvliegen.

In Nederland gaan slechts vier soorten als volwassen vlinders in winterslaap, maar die kun je wel helpen. Houtstapels en schuurtjes zijn ideaal, dus houd daar tussen oktober en maart geen grote schoonmaak.

Op de website van de Nederlandse Vlinderstichting vind je veel waardevolle informatie over onze vlinders, hun behoeften, hun verspreiding en initiatieven om ze te beschermen. In Nederland gaat het daarbij vooral om projecten in natuurgebieden, waar de meeste bedreigde soorten leven.