Hulst planten, stekken, snoeien en verzorgen

hulst stekken vermeerderen

Het plantengeslacht hulst (Ilex) varieert van kleine struiken tot grote hulst, met uiteenlopende bladvormen, texturen en bontheid en bessen in verschillende kleuren. Hulst roept associaties op met kerst, maar heeft ook buiten de feestdagen veel waarde. Hij is gemakkelijk te kweken en vormt een geweldige aanvulling op tuinen als groenblijvende (gesnoeide) struik of haag.

Jan
Feb
Maa
Apr
Mei
Jun
Jul
Aug
Sep
Okt
Nov
Dec
Planten
Bloei
Vermeerderen
Snoeien
Planten
J
F
M
A
M
J
J
A
S
O
N
D
Bloei
J
F
M
A
M
J
J
A
S
O
N
D
Vermeerderen
J
F
M
A
M
J
J
A
S
O
N
D
Snoeien
J
F
M
A
M
J
J
A
S
O
N
D

Wat voor type plant is hulst?

Hulst, Ilex aquifolium, is een plant met meestal donkergroene, stekelige bladeren en felrode bessen. Er zijn echter veel verschillende soorten hulst met verschillend gekleurde bladeren en bessen – meer dan 400 wereldwijd.

Botanische naam: Ilex aquifolium
Gewone naam: Hulst
Type: Vaste plant, Groenblijvend

Kenmerken:

Bessen

Is hulst giftig?

afbeelding voor Katten
Katten
afbeelding voor Honden
Honden
afbeelding voor Paarden
Paarden
afbeelding voor Mensen
Mensen

Het blad en de bessen van hulst zijn giftig. Een enkel besje is redelijk onschuldig, maar bij meer dan vijf besjes kun je de volgende klachten verwachten: braken, diarree en soms slaperigheid. 

afbeelding voor Bijen
Bijen
afbeelding voor Insecten
Insecten
afbeelding voor Vogels
Vogels

Vogels zijn dol op de bessen, maar voor paarden kan het giftig zijn. Maar je hoeft niet snel bang te zijn dat een paard van de hulst snoept, door het scherpe blad is dat erg lastig.

Wekelijks planten- en tuintips in je mail

Iedere week interessante, handige en inspirerende plantenartikelen in je mailbox? Meld je dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief!

Ontvang elke week de handigste tips, verse tuininspiratie en speciale aanbiedingen.

Welke verschillende soorten hulst zijn er?

verschillende soorten Ilex aquifolium

Deze soorten hulst zijn aanraders:

  • Ilex aquifolium ‘Silver Milkmaid’ (foto): een aantrekkelijke bonte hulst met stekelige, donkergroene bladeren met een crèmewitte schakering. In de herfst kunnen rode bessen ontstaan.
  • Ilex aquifolium ‘Silver Queen’: een mannelijke hulst, met opvallende zilveren randen op de stekelige en glanzend groene bladeren. De stengels en het jonge blad zijn paars. 
  • Ilex x altaclerensis ‘Belgica Aurea’: de bladeren zijn donkergroen met een gele rand, ongeveer 10 cm lang. Het is een van een groep robuuste hybride hulsten met grotere bladeren en bessen. 
  • Ilex dimorphophylla ‘Hollywood’: een Japanse hulst met een afgeronde, compacte vorm, zeer geschikt voor kleine tuinen en ook voor de teelt als bonsai. Hij heeft kleine, glanzende, stekelige en ovale bladeren die het hele jaar door heldergroen blijven en rode bessen in de herfst. 
  • Ilex x koehneana ‘Chestnut Leaf’: een kruising tussen Ilex aquifolium en Ilex latifolia. Hij draagt glanzend groene kastanjeachtige bladeren met veel rode bessen in de late herfst. Hij groeit snel uit tot een piramidevormige boom.

Meer mooie hulstsoorten zien? Lees ook ons artikel met verschillende Ilex-soorten.

Verzorging & onderhoud van hulst

hulst verzorgen bessen

Hulst is een langzaam groeiende plant die gemakkelijk te verzorgen is. Kweek je de plant specifiek voor de bekende bessen? Die groeien in de late herfst tot halverwege de winter aan de vrouwelijke planten. Maar daarvoor moeten de vrouwelijke planten wel bestoven worden, dus je hebt zowel een mannelijke als vrouwelijke variant van deze groenblijvende struik nodig voor kruisbestuiving.

Je kunt mannelijke en vrouwelijke hulsten herkennen aan hun bloemen – de mannelijke bloemen hebben prominentere meeldraden. Vergeet niet dat de bessen giftig kunnen zijn voor mensen als ze worden gegeten. Vogels daarentegen zijn dol op hulstbessen. Dus laat ook een deel aan de plant om de vogels te voeren.

Hulst standplaats

afbeelding voor positie in border

Positie in border

Achter
afbeelding voor standplaats

Standplaats

Zon
Halfschaduw
Schaduw
afbeelding voor winterhard

Winterhard?

Winterhard
afbeelding voor grondsoort

Grondsoort

Zandgrond
Kleigrond
Veengrond

De meeste hulstsoorten gedijen goed in vochtige, maar goed gedraineerde grond in zon of schaduw. Een voordeel van hulst is dat de plant groen blijft in de winter en winterhard is. Vanwege de grootte kun je hulst maar beter genoeg ruimte geven. In een border is een plek achteraan een goed idee, of je moet het niet erg vinden om te snoeien.

Hulst planten

hulst planten en verplanten

Hulst planten doe je in de wintermaanden. Graaf een ruime kuil voor je plant, waarin je goed verteerde compost verwerkt. Na het planten vul je het gat op, en stamp je de grond voorzichtig aan rond de basis van de plant. Let erop dat de grond waterdoorlatend moet zijn. Eventueel kun je wat grit door de grond mengen als je op heel massieve grond tuiniert. Ook is het belangrijk dat de plant de ruimte heeft.

Hulst verplaatsen

Vermoed je dat jouw hulst niet helemaal op de goede plek staat? Dan kun je hem zeker verplanten. Houd dan rekening met dezelfde omstandigheden als wanneer je een Ilex aquifolium plant.

Het is verstandig om de ruim voor de verplaatsing al de wortels rond te steken, zodat ze de kans krijgen om kleinere wortels aan te maken. Na verplanting kan het slim zijn om de struik wat bij te snoeien. Verplanten doe je in de periode dat de groei stilstaat: bij voorkeur in de winter of het vroege voorjaar, bij vorstvrij weer.

Hoe hulst snoeien?

hulst snoeien

Hulst snoeien kan naar behoefte. Ze reageren goed op terugsnoeien en je kunt ze in formele vormen en hagen snoeien, of juist wat vrijer laten. Snoeien moet in de nazomer gebeuren, voordat de nieuwe groei gaat verhouten. 

Heb je een uit de kluiten gewassen struik? Maak dan een meerjarenproject van het snoeien voor een nieuwe vorm. Trek hier gerust twee of drie jaar voor uit. 

Trek handschoenen en kleding met lange mouwen aan, omdat het blad van kan prikken. 

Lagere takken

Lagere hulsttakken kunnen dood hout ontwikkelen, vooral op schaduwrijke plaatsen. Verwijder deze, evenals zieke, afstervende of tegen elkaar schurende takken. Sommige hulsten krijgen gekke scheuten – snoei ze terug tot net boven een knop.

Een grote hulst verkleinen

Wordt je hulst te groot voor z’n plek? Knip elke tak om een goede vorm te krijgen. Staat je hulst op een plek met beperkte ruimte, dan kun je alle zijscheuten van de stam verwijderen tot op de gewenste hoogte. 

Ilex crenata snoeien

Japanse hulst (Ilex crenata) wordt vaak ingezet als haag of vormsnoei, of als buxusvervanger (als buxus lijdt aan buxusmot). Deze soort moet je in mei en september snoeien om zijn vorm te behouden. Als er drastischer moet worden gesnoeid, zullen ze vanuit het kale hout weer aangroeien.

Bonte hulst snoeien

Bonte hulst heeft soms scheuten die effen groen zijn. Snoei dit snel weg en snoei net terug in het verhoute deel met de gewenste bonte bladeren.

Hulst stekken en vermeerderen

Hulst kun je uit zaad kweken, en dus ook vermeerderen. Verzamel het zaad van de bessen in december, januari en februari. Verwijder het vruchtvlees van de bessen en spoel de kleine zaadjes af. Plant ze vervolgens in (turfvrije) potgrond en laat ze buiten ontkiemen.

Je kunt hulst stekken. Neem hiervoor halfrijpe stekken in augustus en september wanneer je de vormsnoei toepast, of neem in de winter winterstekken (ook wel houtstekken genoemd).

Hulst voeding

Hulst groeit het beste op vochtige, voedselrijke grond. Hiervoor kun je in het najaar een laag mulch van compost of blad rondom de stam verspreiden. Blijft de groei achter, of ziet het blad er niet zo gezond uit? Dan kun je in het voorjaar organische mest gebruiken. 

Ziekten bij hulst

hulst Ilex aquifolium

Hulst is robuust en relatief probleemloos. De planten kunnen echter worden aangetast door een schimmelziekte, veroorzaakt door Phytophthora ilicis. De schimmel veroorzaakt verkleuring van bladeren en stengels en bladverlies. De ziekte vereist koele, vochtige omstandigheden om te gedijen en is vermoedelijk afkomstig uit Noord-Amerika.

Het probleem is de laatste tien jaar toegenomen en uit gegevens blijkt dat het vaker voorkomt bij deze variëteiten: Ilex aquifolium, Ilex crenata, Ilex × altaclarensis, Ilex dipyrena en Ilex kingiana, Ilex colchica, Ilex pernyi var. veitchii en sommige klonen van Ilex apaca. Er is momenteel geen behandeling mogelijk, maar als je vlekkerige bladeren ziet, knip dan het besmette gebied weg en verbrand het snoeisel om verspreiding te voorkomen.

Hulstvlieg is een kleine vlieg met larven die vlekken veroorzaakt door van de hulstbladeren te eten. Het schaadt de plant niet, maar ziet er lelijk uit. De beste behandelingsmethode is de aangetaste bladeren met de hand verwijderen en vernietigen.

Iona van den DriesIona's missie om haar kamerplanten in leven te houden groeide uit tot een woekerend enthousiasme voor groen - enthousiasme dat goed gedijt op de redactie van Gardeners’ World.
Magazine van Gardeners’ World 10/2024

Gardeners’ World 10/2024

Bestel nu