Dit zijn de 12 allerbeste alternatieven voor buxus

Wordt jouw buxus jaar na jaar opgegeten door de buxusmot? Of is hij inmiddels bezweken door de buxusschimmel? Met de juiste buxus vervanger krijg je alle voordelen van buxus, maar zonder de bijbehorende problemen.

Buxus is een ontzettend handige en veelzijdige plant in de tuin die al eeuwenlang wordt gebruikt om het hele jaar door structuur, vormen en hagen te creëren. Maar buxus wordt van twee kanten bedreigd: door de buxusmot en de buxusschimmel:

De rupsen van de buxusmot, Cydalima perspectalis, eten de bladeren van de buxus, waardoor die steeds kaler wordt. Je herkent de rupsen aan hun groen-gele lijf met zwart-witte strepen.

Door de buxusschimmel, Cylindrocladium buxicola (en in mindere mate Volutella), worden bladeren bruin en vallen ze, waardoor er kale plekken ontstaan. Buxusschimmel verspreidt zich snel in warme, vochtige omstandigheden.

Iedere week dit soort planten- en tuintips in je mailbox? Meld je dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief!

Stop met de buxusschimmel en buxus rups bestrijden, want de volgende planten zijn een uitstekend alternatief voor buxus:

Taxus, voluit Taxus baccata geheten, is misschien wel de makkelijkste manier om buxus te vervangen. Deze inheemse plant kun je gerust hard snoeien, in vorm knippen of laag houden. Zet hem in vochtige maar goed drainerende grond in de zon of schaduw.

Geschikt voor: bollen, kegels, overige vormsnoei, lage heggen

Misschien wel de bekendste buxusvervanger is Japanse hulst, ofwel Ilex crenata. Hij heeft, net als buxus, kleine en licht glanzende blaadjes. In de zomer krijgt hij kleine, witte bloemetjes en in de herfst verschijnen er zwarte besjes. Deze soort hulst kan tegen schaduw en stedelijke vervuiling. Bovendien kun je hem in vorm snoeien of als lage heg gebruiken.

Geschikt voor: bollen, kegels, overige vormsnoei, lage heggen

De steenlinde, Phillyrea angustifolia, is lid van de olijvenfamilie. Hij is uitstekend in allerlei vormen te snoeien en ziet er nog mooier uit als je er meerdere bollen in snoeit die als wolkjes om de stam lijken te zweven. Steenlinde is niet erg winterhard (tot -10 °C), dus zet hem op een beschutte, redelijk droge plek.

Geschikt voor: bollen, kegels, overige vormsnoei

Deze gamandersoort is een kruising van twee andere gamanders, namelijk Teucrium lucidum en Teucrium chamaedrys. Het resultaat is een kleinblijvende halfheester die het goed doet als lage heg langs een border. Teucrium x lucidrys kan goed tegen droogte. Begin zomer verschijnen er kleine bloemetjes aan korte stengels.

Geschikt voor: lage heggen

Osmanthus delavayi en Osmanthus x burkwoodii zijn compacte en groenblijvende soorten schijnhulst met glanzend, donkergroen, gekarteld blad. In het voorjaar produceren deze planten vele geurende, witte, jasmijnachtige bloemen die veel bijen aantrekken.

Geschikt voor: bollen en hagen

Een goede buxus vervanger is Euonymus japonicus. Deze Japanse kardinaalsmuts (of kardinaalshoed) is een compacte, glanzende en groenblijvende struik waarmee je prima een lage heg kunt aanleggen. Japanse kardinaalsmuts deinst niet terug voor zilte lucht en wind, dus ook aan de kust doet hij het goed. Kies bijvoorbeeld Euonymus japonicus ‘Green Spire’, Euonymus japonicus ‘Microphyllus’ of Euonymus japonicus ‘Jean Hugues’.

Geschikt voor: lage heggen

Hebe of struikveronica heeft een natuurlijk afronde vorm. Daardoor leent deze plant zich goed voor het vormen van ronde heuveltjes die nauwelijks bijgeknipt hoeven te worden. Ze werken ook goed als lage heg. Goede soorten om te proberen zijn Hebe topiaria, Hebe pinguifolia ‘Sutherlandii’ en Hebe ‘Green Globe’.

Geschikt voor: lage heggen

Een echte klassieker: lavendel (Lavandula) vormt een prachtige lage lavendelhaag die in de zomer op zijn mooist is wanneer hij uitbundig bloeit. Zowel de bloemen als het blad hebben die zo kenmerkende lavendelgeur. Zet lavendel in goed afwaterende grond in de volle zon. Lavendel kan erg goed tegen droogte. Uitstekende soorten zijn ‘Munstead’ en ‘Hidcote’.

Geschikt voor: bollen, hegggen

Lonicera nitida ofwel struikkamperfoelie heeft smallere blaadjes dan buxus en groeit bovendien sneller. Deze sterke plant reageert goed op snoeien en is dan ook geschikt om in vormen zoals spiralen te snoeien. Ook als haagplant is hij geschikt. Lonicera nitida Baggesen’s Gold (foto) ziet er met zijn goudkleurige blad spectaculair uit.

Geschikt voor: vormsnoei, heggen

De Portugese laurierkers, Prunus lusitanica, heeft grote, glanzende bladeren en aantrekkelijk rode takken. Ondanks zijn zuidelijke afkomst (hij komt uit Portugal en Spanje) is hij erg winterhard. Prunus lusitanica ‘Angustifolia’ is een populaire, wat compactere variëteit.

Geschikt voor: bollen, vormsnoei, heggen

Er zijn vele soorten Berberis, waarvan een aantal soorten het prima doen als buxusvervanger. Berberis heeft dichte, kleine bladeren en is erg geschikt voor vormsnoei. Probeer de wintergroene Berberis x stenophylla of de bladverliezende soorten Berberis thunbergii (zuurbes) voor een ongewone look met een fraaie herfstkleur.

Geschikt voor: vormsnoei, lage heggen

De zigzagplant of draadjesstruik, Corokia, is een klein geslacht van struiken en kleine bomen uit Nieuw-Zeeland en Australië. Corokia x virgata is een populaire haagplant met kleine blaadjes en gele bloemen, gevolgd door rode bessen. Goede cultivars zijn ‘Frosted Chocolate’ (met donkerbruin herfstblad) en ‘Sunsplash’ (een bontbladige soort).

Geschikt voor: vormsnoei, heggen, lage heggen

Koop je je buxus vervanger in potten, dan kun je hem het hele jaar door uitplanten, mits het niet vriest of te nat is. Alternatieven voor buxus met kale wortel zijn alleen verkrijgbaar in het rustseizoen. Plant ze zo snel mogelijk uit nadat je ze ontvangen hebt.

_{Foto’s: Marsha Arnold, Sarah Cuttle, Tim Sandall, Jason Ingram; Creative Commons/Gertjan van Noord, Cillas, Leonora Enking, Brewbooks}