De 23 beste planten voor je terrarium 

Het kiezen van de juiste planten voor een terrarium is belangrijk voor het succes ervan. Of je nu kiest voor een afgesloten ecosysteem, een open terrarium of een plant in een glazen pot of fles: compacte en langzaam groeiende soorten doen het het best. In deze gids ontdek je wat terrariumplanten zijn, welke soorten geschikt zijn en vind je de 23 beste planten.

Een terrarium is een miniatuurtuin in een glazen container, die vaak afsluitbaar is. Binnenin ontstaat een uniek microklimaat dat verschilt van de omstandigheden buiten de pot. Gesloten terrariums creëren een warm en vochtig milieu, terwijl open terrariums juist droger zijn. Terrariumplanten zijn soorten die goed gedijen in deze omstandigheden en compact blijven.

Gesloten terrariums komen overeen met een tropisch klimaat. Het is er warm en vochtig, en heeft minder licht. Doorgaans gedijen tropische planten hier het best en hou je controle over de omstandigheden.

Open terrariums zijn droger en luchtiger. Vetplanten en cactussen doen het hier goed omdat ze weinig water nodig hebben. In beide gevallen gaat de voorkeur uit naar compacte, onderhoudsarme planten.

Deze planten zijn het beste om te gebruiken in een terrarium. Kijk goed welke geschikt zijn voor gesloten terraria en welke voor open terraria.

Deze planten zijn geschikt voor gesloten terrariums en houden van (warme en) vochtige omstandigheden. Dit kan een gesloten fles zijn, maar ook een grotere bak die je volledig kunt afsluiten. Veel tropische kamerplanten hebben weinig licht nodig en zijn daardoor vaak geschikt voor terrariums.

De bladeren van Fittonia zijn kleurrijk en mooi getekend in verschillende tinten, waardoor de plant goed past in diverse beplantingsstijlen. Het is gemakkelijk te verzorgen, blijft compact en groeit langzaam. De plant gedijt goed in een vochtige omgeving met weinig licht, wat haar een van de beste keuzes maakt voor een gesloten terrarium.

Asparagus setaceus heeft alle eigenschappen van een goede terrariumplant, omdat hij goed groeit bij hoge luchtvochtigheid en een elegante, boomachtige vorm heeft die mooi past bij het miniatuurtuingezicht. Houd er rekening mee dat de plant licht giftig is voor mensen en huisdieren. De stengels hebben daarnaast kleine doorns die de huid kunnen krassen, en bij te veel aanraken kunnen de bladeren bruin verkleuren. Ze is familie van de asperge en is géén varen.

Mos is ideaal als bodembedekker in een constant vochtig terrarium met indirect zonlicht. Groeit ook gemakkelijk op steen en hout, afhankelijk van het soort mos. Mos heeft geen echte wortels en haalt vocht uit de lucht. De plantjes hechten zich vast een de ondergrond met ‘hechtwortels’.

Je kunt verschillende soorten mos kopen bij terrariumspecialisten, zoals kussentjesmos, maar je kunt ook simpelweg mos uit je eigen gazon gebruiken.

Het geslacht Peperomia is enorm en bijna alle soorten doen het goed in een vochtig terrarium met indirect licht, waardoor ze ideaal zijn voor beginners. Er zijn grofweg drie typen: hangende peperomia’s zoals Peperomia ‘Pepperspot’ en Peperomia prostrata, grotere bladsoorten zoals Peperomia obtusifolia en Peperomia polybotrya, en bladvarianten zoals Peperomia argyreia (foto).

Er bestaan veel variëteiten van de Polka-dotplant, met bladeren in roze, paarse, rode of witte met groene tinten. Ze houden van warmte en een hoge luchtvochtigheid. Ze blijven compact en zijn langzaam groeiend, waardoor ze ideaal zijn voor een gesloten terrarium. Let wel: de plant heeft helder maar indirect licht nodig en kan naar het licht toe groeien als de plek te donker is.

Vrijwel alle Pilea-soorten doen het goed in een gesloten terrarium, omdat ze gedijen in een warme, vochtige omgeving en geen direct zonlicht nodig hebben. Het geslacht is heel divers en omvat onder andere de pannenkoekenplant (Pilea peperomioides), Pilea depressa en de kanoneerplant (Pilea microphylla).

Een mooie blikvanger is Pilea mollis, met zijn donkergroene, textuurrijke bladeren en bordeauxrode nerven. P. depressa en zilverachtige Pilea-soorten werken goed als accentplanten die extra structuur geven aan het terrarium. De pannenkoekenplant wordt vrij groot en past daardoor beter in ruimere terrariums.

Klimficus is een kruipende plant met frisgroene, hartvormige blaadjes. Hij groeit snel als bodembedekker en daarna kan hij omhoog klimmen langs het glas van het terrarium. De plant houdt van een hoge luchtvochtigheid en doet het beter in een gesloten terrarium dan als gewone kamerplant. Direct zonlicht is niet nodig, maar hij heeft wel meer licht nodig dan veel andere terrariumplanten en kan bij te weinig licht lang en slungelig worden.

Er zijn veel soorten Syngonium verkrijgbaar, met bladeren in verschillende kleuren en vormen. Ze zijn makkelijk te verzorgen en groeien goed bij zeer weinig licht. Omdat het klimplanten zijn, kunnen ze op den duur te groot worden, maar ze zijn eenvoudig terug te snoeien.

Je kunt ook kiezen voor Syngonium ‘Pixie’, een compactere vorm die beter geschikt is voor terrariums en crèmekleurig-groene bladeren heeft. Syngonium houdt van vocht, dus combineer de plant met soorten die ook graag in een vochtige omgeving groeien, zoals varens.

Selaginella, of Engels mos, bestaat uit vele soorten. Het heeft aantrekkelijk vertakt blad dat doet denken aan echt mos – al is dat het niet. De plant heeft constante vochtigheid nodig en is daardoor lastiger te verzorgen in een normale huiskamer, maar in een gesloten terrarium gaat het juist heel gemakkelijk.

Gebruik Selaginella als accentplant of bodembedekker en houd de aarde vochtig, maar niet drassig. Bescherm de plant tegen direct zonlicht, omdat de bladeren kunnen verbranden. Voor bijzonder effect kun je kiezen voor de roodbladige Selaginella ‘Ruby Red’.

Saxifraga stolonifera is een kruipende plant met ronde olijfgroene bladeren die versierd zijn met zilverkleurige nerven. De plant staat ook bekend als moederplant, omdat er langs de dunne uitlopers al snel kleine ‘babyplantjes’ verschijnen. In het voorjaar of de zomer kunnen er kleine roze-witte bloemetjes ontstaan met een lichte, fijne geur. Hij bedekt vlot de bodem en vormt zo een mooi, natuurlijk tapijt dat perfect combineert met andere planten. Je kunt hem ook inzetten als bodembedekker in de rotstuin.

De gebedsplant ontleent zijn naam aan het bijzondere gedrag waarbij de bladeren ’s nachts omhoog vouwen, alsof de plant aan het bidden is. Veel variëteiten hebben prachtig getekende bladeren met rode nerven, waardoor het al snel een echte blikvanger is.

De plant houdt van een hoge luchtvochtigheid en past daardoor perfect in een gesloten terrarium. Krijgt hij te weinig licht, dan blijven de bladeren overdag gesloten. De gebedsplant wordt tot ongeveer 30 cm hoog en is daardoor het meest geschikt voor wat grotere terrariums. Plaats hem bij voorkeur op een plek met helder, indirect licht.

Drakenklimop (Epipremnum aureum, voorheen Pothos) is een van de meest onverwoestbare kamerplanten en daardoor ideaal als makkelijke kamerplant, én als terrariumplant.

De plant groeit goed bij weinig licht, heeft nauwelijks water nodig en doet het uitstekend in een vochtige omgeving. Je zult hem regelmatig moet terugsnoeien om hem compact te houden voor een terrarium. De groene bladeren met crèmekleurige schakeringen combineren mooi met andere planten.

Kaapse viooltjes groeien het beste in luchtige, goed doorlatende potgrond. Zet ze in helder maar indirect licht bij een hoge luchtvochtigheid. Daardoor zijn ze een uitstekende keuze voor een gesloten terrarium.

Let er wel op dat de bladeren het glas niet raken, omdat opgehoopt vocht schimmel kan veroorzaken. Zorg daarom voor voldoende ruimte rond de plant en zet haar bij voorkeur in het midden van het terrarium, met andere soorten eromheen. Zo verklein je de kans dat de bladeren tegen het glas aankomen.

De aardster is een bromelia die van nature groeit op de bosbodem in Brazilië. De platte rozet bestaat uit rijk gekleurde bladeren in groentinten, maar ook in rood en paars. Omdat de plant vooral naar buiten toe groeit in plaats van omhoog, is hij ideaal voor een terrarium: hij bedekt geleidelijk de ondergrond zonder te groot te worden. Net als andere planten die geschikt zijn voor een gesloten terrarium houdt de aardsterplant van helder maar indirect licht, warmte en een hoge luchtvochtigheid.

Er bestaan veel soorten aardorchideeën (of jewel orchids), maar Ludisia discolor is veruit de makkelijkste om te verzorgen. Het is een opvallend mooie orchidee voor in een terrarium, met donker­groene bladeren die doorlopen met roze strepen en bladeren met een roodachtige gloed. Naast het bijzondere blad vormt de plant eenmaal per jaar een slanke witte bloemaar.

Ludisia discolor groeit goed in vochtige grond, een hoge luchtvochtigheid en gemiddeld tot weinig licht. Staat je terrarium dicht bij een raam, zet deze orchidee dan wat meer onderin de beplanting, zodat de bladeren niet verbleken door te fel licht.

Deze planten zijn geschikt voor open terrariums en kunnen goed tegen droogte en wisselende warmte. Dat is zeker een voordeel in de wintermaanden als de verwarming de lucht uitdroogt.

Luchtplantjes (Tillandsia) zijn fascinerende planten die geen aarde nodig hebben om te groeien. In de natuur leven ze als epifyten op bomen of andere dragers, waarbij ze water en voedingsstoffen via hun bladeren opnemen. Daardoor zijn het perfecte, onderhoudsarme planten voor een open terrarium en ideaal voor beginners.

Je kunt een luchtplantje los in het terrarium leggen, op een steen of stukje hout bevestigen, of combineren met andere planten. Haal het plantje wel wekelijks even uit het terrarium om het te besproeien of kort onder te dompelen in water, en zet het daarna weer terug.

Echeveria is een van de meest voorkomende vetplanten en bestaat in talloze kleuren en vormen, waardoor het geen wonder is dat deze soort zo populair is in open terrariums.

De vlezige bladeren maken de plant goed bestand tegen droogte, waardoor hij uitstekend samengaat met andere succulenten en cactussen. De plant groeit langzaam en bij de juiste omstandigheden kan de plant mooie bloemen vormen op lange stelen, wat extra kleur en sierwaarde geeft aan je terrarium.

Langzaam groeiende cactussen hebben nauwelijks verzorging nodig en zijn daardoor ideaal voor open terrariums. Door verschillende soorten te combineren en af te mulchen met wat zand creëer je eenvoudig een woestijnachtig landschap, maar je kunt ze ook mengen met succulenten voor een zachtere uitstraling. Zorg voor een terrarium met een ruime opening en voldoende luchtcirculatie.

Jadeplanten doen het goed in open terrariums, maar moet je regelmatig water geven, dus combineer ze liever niet met cactussen. Wie handig is met bonsai kan een jadeplant zelfs vormen tot een miniatuurboompje. Gebruik anders een jong plantje en vervang het zodra het te groot wordt voor de beschikbare ruimte.

De dubbeltjesvaren is een gemakkelijk te verzorgen varen die beter tegen droogte kan dan de meeste andere varens. Wel heeft hij meer vocht nodig dan succulenten en cactussen. De plant groeit langzaam, blijft compact en heeft leerachtige, altijd groene bladeren.

Haworthia’s zijn uitstekende en mooie vetplanten voor een open terrarium, omdat ze langzaam groeien en maar heel weinig water nodig hebben. Bovendien kun je ze in veel verschillende vormen en kleuren vinden, waardoor ze een mooi accent kunnen vormen in je terrarium. Zet het terrarium bij voorkeur op een plek met helder, indirect licht, dan blijven deze vetplanten op hun mooist.

Gasteria’s hebben gladde, vaak in paren groeiende bladeren die iets weghebben van tongen. Ze combineren goed met andere vetplanten en passen mooi in terrariums waarin ook stenen of andere decoratieve elementen zijn verwerkt. Deze plant kan beter dan veel andere vetplanten omgaan met wat minder licht.

Zorg voor een goed doorlatende en turfvrije potgrond of een speciaal vetplantensubstraat. Geef regelmatig water, bij voorkeur net voordat de grond volledig is opgedroogd.

Deze bijzondere en opvallende vetplant heeft omhoog gerichte bladeren die doen denken aan een Chinese tempel, waardoor hij perfect dienstdoet als blikvanger in een open terrarium. Zet het terrarium op een zonnige plek en geef spaarzaam water.

Tijdens het groeiseizoen kun je om de twee weken een lichte vloeibare plantenvoeding geven. Als je ‘Buddha’s Temple’ samen met andere vetplanten combineert, kan het handig zijn om de plant in het oorspronkelijke potje te laten staan en dit te verbergen onder het substraat. Zo kun je gericht bemesten zonder de andere planten in het terrarium te beïnvloeden.

Vind je het buiten te koud? Blijf lekker binnen en maak een terrarium in een glazen fles. Zo’n plantenterrarium in een glazen fles is superleuk om te maken en is een echte blikvanger in de woonkamer. Goed tegen de winterblues!

In terraria worden soms ook dieren gehouden, zoals hagedissen, slangen en tropische kikkers. Sommige soorten eten ook planten. Zorg dat je, voordat je planten zet in een dergelijk terrarium, een expert raadpleegt en de juiste planten kiest. Veel soorten zijn giftig voor dieren.