Deze 13 prachtige planten kunnen een plaag zijn in je tuin (en zo los je het op)

We willen allemaal graag dat onze tuinplanten het goed doen. Maar sommige soorten doen het zó goed, dat ze al snel de hele regie overnemen. Veel tuiniers ontdekken pas na aankoop hoe dominant sommige geliefde maar woekerende planten kunnen zijn. Dat betekent trouwens niet dat je deze schoonheden moet mijden. Wij vertellen je met welke planten je moet oppassen – en hoe je ze in toom houdt.

Niet elke woekerende plant verspreidt zich op dezelfde manier. Je kunt ze grofweg onderverdelen in drie ‘gedragsklassen’:

Deze planten vormen ondergrondse uitlopers of wortelstokken en breiden zich zo uit zonder dat je het doorhebt.

Munt is een van de meest geliefde kruiden voor in de tuin: fris geurend, aantrekkelijk voor bestuivende insecten en perfect om een heerlijk kopje thee van te trekken. De plant is sterk, groeit snel en vraagt weinig verzorging – precies waarom hij zo populair is.

Probleem: Als je hem in de grond plant, woekert munt via ondergrondse wortelstokken en neemt hij razendsnel bezit van je tuin. Vervolgens krijg je de plant bijna niet meer weg.

In toom houden: Plant munt altijd in een pot! Wil je hem tussen andere planten in de grond zetten, graaf de pot dan eventueel in (zonder gaten aan de zijkant). Regelmatig toppen voorkomt dat hij zich kan uitzaaien. Tip: Maak eens een theetuin in potten met munt en andere theekruiden.

Bamboe geeft je tuin een tropisch tintje en is ideaal als groen scherm tegen inkijk. Hij groeit snel en is wintergroen, waardoor hij jaarrond structuur biedt.

Probleem: Bamboe is berucht, omdat het ondergronds kan woekeren met meterslange uitlopers. Voor je het weet duikt hij op plekken op waar je hem écht niet wilt, of duwt hij je terrastegels omhoog.

In toom houden: Ga bij je aankoop voor een niet-woekerende bamboe (zoals een van de Fargesia-soorten). Wil je per se een soort die wortelstokken aanmaakt, gebruik dan absoluut een wortelbegrenzer en controleer elk jaar of die zijn werk nog doet.

Deze sierlijke planten bloeien rijkelijk laat in het seizoen, wanneer veel andere bloemen al zijn uitgebloeid. Ze trekken vlinders aan en geven borders een natuurlijke, losse uitstraling.

Probleem: Herfstanemonen verspreiden zich via de wortels en duiken jaren later gerust opeens meters verderop op. En als je een stukje wortel achterlaat bij het uitgraven, groeit er al snel weer een nieuwe plant.

In toom houden: Beperk je herfstanemoon tot een afgebakend perk of gebruik een wortelbegrenzer.

Het lelietje-van-dalen bloeit met heerlijk geurende witte klokjes. Deze voorjaarsklassieker heeft een nostalgische uitstraling, is een favoriet in bruidsboeketten en kan goed tegen schaduw.

Probleem: Het lelietje-van-dalen (of lelietje-der-dalen) verspreidt zich makkelijk via de wortelstokken en verdringt andere planten wanneer hij eenmaal gevestigd is. Vervolgens krijg je hem nog maar lastig weg.

In toom houden: Kweek het lelietje-van-dalen in potten of gebruik wortelbegrenzers om te voorkomen dat hij ontsnapt van de gewenste standplaats.

Deze planten bloeien rijk en zaaien zichzelf uit. Als je één seizoen er niet naar omkijkt, staat het jaar erop je hele tuin vol zaailingen.

De spoorbloem (ook wel rode valeriaan genoemd) is een sterke vaste plant die maandenlang bloeit, goed tegen droogte kan en volop vlinders aantrekt (hij is extra geliefd bij de kolibrievlinder). Hij doet het ook prima in arme grond of tussen stenen.

Probleem: De spoorbloem zaait zich uit in voegen, grind, borders … Je komt hem op de gekste plaatsen tegen als je hem zijn gang laat gaan.

In toom houden: Verwijder de zaadhoofden voor de zaden kunnen rijpen. De zaailingen kun je eenvoudig verwijderen als je er op tijd bij bent.

Vergeet-mij-nietjes bloeien vroeg, brengen kleur in de lente en geven je borders een charmante, landelijke uitstraling. Ze combineren prachtig met tulpen en andere voorjaarsbloeiers.

Probleem: Vergeet-mij-nietjes zaaien zich massaal uit, vooral op vochtige plekken en vaak niet op de plekken waar je ze wilt hebben.

In toom houden: Laat vergeet-mij-nietjes bloeien, maar trek ze uit voordat ze zaad vormen als je ze niet overal wilt hebben. Of graaf zaailingen die opkomen voorzichtig uit en verplaats ze naar de plek waar je wilt dat ze het jaar erop bloeien.

Met hun hoge bloeiaren en zachte pasteltinten zorgt vingerhoedskruid voor een natuurlijke uitstraling in de tuin. De bloemen zijn erg in trek bij de bijen en de planten zaaien zichzelf makkelijk uit.

Probleem: De plant zaait zich makkelijk uit en de zaailingen kunnen soms jaren later nog verschijnen. De bladrozetten nemen stiekem best veel ruimte in, terwijl ze een groot deel van het jaar alleen maar blad hebben en geen bloemen.

In toom houden: Laat slechts een paar planten tot zaad komen, verwijder de rest na de bloei. Haal ongewenste zaailingen weg.

Citroenmelisse heeft fris, geurend blad dat veel wordt gebruikt voor thee, en het is zelfs een goede plant tegen muggen in de tuin. Het is een sterke, vaste plant die bijen aantrekt en weinig onderhoud vraagt.

Probleem: Citroenmelisse verspreidt zich gretig via zaad. Voor je het weet vind je hem door de hele tuin (zelfs tussen tegels) terug.

In toom houden: Oogst of snoei de plant vóór de bloei en haal zaailingen weg zodra je ze ziet opkomen.

Deze planten vormen dichte matten en rukken langzaam maar zeker op. Geweldig tegen onkruid – maar voorkom dat ze zelf onkruid worden.

Ooievaarsbek is een oersterke bodembedekker die snel een dicht tapijt vormt. Hij kan goed tegen langdurige droogte en bloeit lang met roze, witte of paarse bloemen. Ideaal voor moeilijke plekken zoals droge hellingen of boomspiegels.

Probleem: Deze vaste geranium is een prima bodembedekker, maar doordat hij snel forse tapijten vormt, kan hij ook gewenste planten verdringen.

In toom houden: Knip hem regelmatig terug en steek de uitlopers af. Deze plant houd je ook in toom door hem tussen stevige vaste planten te zetten.

Maagdenpalm is een groenblijvende bodembedekker die goed groeit in de schaduw. Hij is vrijwel onverwoestbaar en dus een populaire plant voor een onderhoudsvrije tuin.

Probleem: Zijn onverwoestbaarheid is ook zijn valkuil. De lange uitlopers wortelen snel en zijn soms lastig te verwijderen.

In toom houden: Beperk de plant tot goed afgebakende plekken en steek minstens één keer per jaar een stuk af.

Met zijn fijne blad, kleine bloempjes en zoete geur is de inheemse lievevrouwebedstro (Galium odoratum) ideaal voor natuurlijke, schaduwrijke tuinen. Hij is goed bestand tegen droogte onder bomen.

Probleem: Galium odoratum kan snel flinke tapijten vormen als hij zich eenmaal thuis voelt op een bepaalde plek.

In toom houden: Lievevrouwebedstro is ideaal als bodembedekker onder struiken, maar steek hem elk jaar een stuk af. Groeit hij te ver? Zet de spade erin!

De vruchten van frambozen en bramen zijn heerlijk! Meer hoeven we niet te zeggen, toch?

Probleem: Zodra de stengels van bramen de grond raken, produceren ze nieuwe wortels. Zo verspreiden ze zich razendsnel. En frambozen wandelen onder de grond soms ook door je tuin. Veel variëteiten hebben bovendien stekels, waardoor snel een ondoordringbaar oerwoud ontstaat.

In toom houden: Leid de struiken langs draden of een hekwerk en knip ze elk jaar goed terug (lees: framboos snoeien). Gebruik eventueel een wortelbegrenzer en verwijder waar nodig nieuw gewortelde exemplaren. Ook kun je kiezen voor stekelloze soorten om dit karwei eenvoudiger te maken.

Blauweregen bloeit spectaculair met hangende trossen paarse, roze of witte bloemen in het voorjaar. Hij groeit krachtig, is een echte blikvanger en ziet er romantisch uit!

Probleem: Wisteria groeit met verbluffende snelheid en slingert zich om alles heen. De houtige stengels kunnen constructies beschadigen en hij blijft woekeren als je hem zijn gang laat gaan.

In toom houden: Leid hem strikt langs een stevige pergola of gespannen draden en snoei twee keer per jaar om hem binnen de perken te houden. Lees ook ons artikel over blauweregen snoeien.

Als je planten die de neiging hebben tot woekeren wil temmen, hoeft je zeker geen tuindictator te worden. Een beetje waakzaam zijn is meestal al voldoende. De genoemde planten in dit artikel zijn niet voor niets populair: ze bloeien lang, trekken insecten aan of vragen weinig onderhoud. Als je je tuin een beetje strategisch bijhoudt – met behulp van potten, wortelbegrenzers, een schoffel, snoeischaar en handschoenen – kun je prima van deze sterke groeiers genieten, zonder dat ze de overhand krijgen.