Tuinmysterie ontrafeld: dit is het verschil tussen bloembollen en knollen

Het is misschien wel een van de grootste mysteries onder tuiniers: wat zijn bloembollen en wat zijn nou precies knollen? Als jij ze nu nog plant, bedenk je dan dat er een fascinerend verhaal achter schuilt. Want er is wel degelijk een verschil!

Je kunt je afvragen: wat maakt het eigenlijk uit of iets een bol of een knol is? Puristen zouden zeggen: “Ja, natuurlijk maakt dat uit. Het zijn totaal verschillende dingen. Een knol is een korte stengel, opgezwollen door opgeslagen voedingsstoffen, terwijl een bol een cluster van korte bladeren is, opgezwollen door opgeslagen voedingsstoffen.”

Knollen en bollen zijn dus min of meer hetzelfde, maar toch ook weer niet, en toch doen ze vrijwel hetzelfde. Ze helpen de plant door de rustperiode in moeilijke omstandigheden heen en zorgen vervolgens voor nieuwe groei. De evolutie heeft hetzelfde probleem gewoon op twee verschillende manieren opgelost.

Psst … ontdek onderaan in dit artikel of je ze nu nog kunt planten, en hoe je dat doet.

Echte bloembollen hebben vaak een papierachtige schil die de bol beschermt. Ze bestaan uit allemaal lagen – net zoals een ui! Dit zijn de bladeren in embryonale vorm, oftewel de rokken of schubben. Echte bloembollen zijn bijvoorbeeld:

Een stengelknol lijkt sterk op een gewone bloembol, maar zodra je hem doorsnijdt zie je het verschil: hij bestaat niet uit laagjes, maar uit één massief stuk – net als een aardappel. Het is eigenlijk een verdikte stengel, met een bolschijf, schil en groeipunt. Dit zijn een paar voorbeelden:

En dan zijn er ook nog wortelknollen. Die hebben geen verdikte stengel, maar een verdikte wortel waarin voedsel wordt opgeslagen. Voorbeelden hiervan zijn:

Naast bollen en knollen, bestaan er ook nog wortelstokken (zoals Canna en de pioenroos). Wil je hier meer over weten, lees dan dit uitgebreide artikel over soorten bloembollen.

Je zal merken: de meeste mensen gebruiken de term ‘bloembol’ voor alle soorten. Dan kan jij zeggen dat ze het technisch gezien niet bij het rechte eind hebben!

Voor elke bol en knol geldt dat je ze het beste plant in een goed drainerende grond, liefst op een zonnige plek. Maar voor elke bol/knol geldt een andere plantdiepte. De vuistregel is dat je een gat graaft dat drie keer de diepte van de bol heeft. Knollen liggen over het algemeen iets hoger en droger dan bollen. Check per soort hoe diep je de bloembollen moet planten.

Lentebloeiende bollen en knollen, zoals narcissen, tulpen en krokussen plant je het beste in het najaar. Maar zolang de grond niet bevroren is en je nog met een schep de aarde in kunt, kun je ze ook nog best in december of zelfs in januari planten. Misschien bloeien ze wat later of minder uitbundig in het voorjaar, maar vaak herstellen ze zich het jaar daarna volledig.

Zomerbloeiende bollen en knollen plant je het beste eind voorjaar. Die gaan nu de winterrust in.

Koop het liefst biologische bloembollen: deze zijn vrij van neonicotinoïden, stofjes die de zenuwcellen van bijen zo sterk verstoren dat ze kunnen sterven. Biologische bollen geven gezonde voeding af en zijn dus bijvriendelijk. Kies sowieso voor een duurzame kwekerij waar geen kunstmest en gif wordt gebruikt. Daar kunnen bloembollen en knollen in alle rust groeien, waardoor ze sterker worden.

Duurzaam gekweekte bloembollen en knollen zijn o.a. verkrijgbaar bij: