Pelargonium (soms ook geranium genoemd)

Pelargonium is een populaire perkplant die de hele zomer voor een feest van kleur of geur zorgt. Ondanks dat hij vooral bekend staat om zijn mooie bloemen, bestaan er ook populaire varianten (ook wel geurgeraniums genoemd) met geurige bladeren. Kies uit geuren als appel, sinaasappel, citroen, verschillende specerijen of lavendel. Deze soorten worden ook wel als kruiden verkocht, omdat het blad eetbaar is.

De zomerse pelargonium is gemakkelijk te kweken en schittert in terracotta potten en traditionele perken. Plant deze zomerbloeier op zichzelf of combineer met planten zoals lavendel en Nemesia. Afhankelijk van de groeiwijze zijn er ook pelargoniums die je perfect in een hangmand kunt kweken.

Planten hebben naast een soortnaam (Latijnse naam) ook een algemene naam waarmee we ze in het dagelijks leven aanduiden. Geranium is de Latijnse naam voor winterharde geraniums, ook wel ooievaarsbek of geranium genoemd.

Hoewel pelargonium ook soms geranium wordt genoemd, zijn pelargonium en ooievaarsbek verschillende soorten met hun eigen voorkeuren qua standplaats, verzorging en andere omstandigheden. Zo zijn pelargoniums vorstgevoelige zomerbloeiers. Bij twijfel kun je kijken naar de Latijnse naam, waar Pelargonium aanduidt dat het om een vorstgevoelige pelargonium gaat en Geranium verwijst naar een winterharde soort.

Je kunt pelargonium in allerlei soorten grond kweken, maar ze hebben specifiek baat bij neutrale of alkalische grond. Ook houden ze van grond die vochtig is maar wel goed water doorlaat. Kweek deze plant verder in volle zon.

Een aanrader is om pelargoniums in potten te kweken, zodat je ze gemakkelijk kunt verplaatsen voor de winter. Ook hangmanden en bloembedden zijn plekken waar deze zomerbloeier mooi tot zijn recht komt. Als je hem onder glas kweekt, zoals in een kas of serre, bescherm ze dan tegen felle zon in de zomer.

Pelargoniums zaaien is vaak goedkoper dan het kopen van volgroeide planten én zorgt ervoor dat je veel meer pelargoniumplanten kunt kweken op den duur. Zaai in de winter om de planten genoeg tijd te geven om te groeien voor het bloeiseizoen aanbreekt. Vul potten met turfvrije zaaigrond, druk de grond aan voor een egaal oppervlak en zaai de zaadjes dun uit. Bedek de zaadjes vervolgens met een dunne laag potgrond of vermiculiet en druk ook die licht aan. Laat de grond zich volzuigen met water door hem na het zaaien in een bak lauw water te zetten en haal de pot eruit als de grond is verzadigd.

Houd de grond verder vochtig tot de zaden ontkiemen en zet zaailingen vervolgens in het licht, zodat ze verder kunnen groeien. Als je ze dan verspeent en in potgrond plant, kunnen ze in mei al bloeien.

Kijk voor een uitgebreidere uitleg en een handig stappenplan ook eens in ons artikel over pelargoniums zaaien.

Iedere week dit soort praktische tips in je mailbox? Meld je dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief!

Pelargonium kweken in potten heeft als voordeel dat je de potten kunt verplaatsen door je tuin heen. Zo kun je jouw plant gemakkelijk naar een vorstvrije plek verplaatsen voor de winter en de indeling van je tuin snel aanpassen. Plant je zomerbloeier in een enigszins compacte pot om het meeste uit de bloemen te halen of plant bijvoorbeeld twee kleinere pelargoniumplanten in één pot. Je kunt deze planten ook nog combineren met andere plantensoorten, zoals aeonium hierboven.

Dit heb je nodig om je pelargonium te planten in een plantenpot:

Maak als eerste een mix van universele, turfvrije potgrond, grit en 1/4 tot 1/5 aan gezeefde of fijne compost.

Zet je plantenpot of -bak klaar en leg een potscherf over het drainage-gat. Zo loopt de grond minder snel uit de plantenpot bij het watergeven.

Let op: gevulde plantenpotten kunnen zwaar zijn, dus bij een grotere pot is het verstandig om hem op zijn uiteindelijke plek te zetten voor je hem vult.

Leg een laag van het grondmengsel in de plantenpot, tot de plant op de juiste hoogte uitkomt als je de kluit op dit bodempje zet. Als je plant een (plastic) binnenpot heeft, kun je deze of een pot van dezelfde afmetingen gebruiken om de grond daaromheen vast verder op te vullen. Zo zorg je ervoor dat je straks de kluit met minimale schade en moeite kunt planten.

Plant nu je pelargonium in de plantenpot op de gewenste hoogte.

Vul de ruimte die overblijft tussen de kluit en de wand van de plantenpot op met het grondmengsel. Laat daarbij eventueel een kleine geul over aan de oppervlakte. Als je de plant dan water geeft, stroomt het water minder snel over de rand.

Zet je plant op de uiteindelijke plek waar je hem wilt hebben als je dat nog niet had gedaan en geef je plant flink water.

Tip! Zet geurige pelargoniums op een plek waar je vaker langs loopt, zodat je steeds weer kunt genieten van hun geur.

In de zomer, het seizoen waarin de bloemen van pelargonium bloeien, is het belangrijk om je planten goed water te geven en uitgebloeide bloemen weg te knippen om zo nieuwe groei te stimuleren.

Pelargonium wordt nog vaak als eenjarige gekweekt en vervolgens aan het einde van de zomer gecomposteerd. Als je ruimte hebt op een vorstvrije plek is het echter de moeite waard om ze te laten overwinteren. Om dat te doen verpot je eerst jouw pelargoniums vanuit hun pot of hun plek in de vollegrond naar een kleinere pot. Het is belangrijk om dit te doen voor de eerste vorst.

Verwijder na het verpotten beschadigde bladeren en uitgebloeide bloemen van je pelargonium. Knip de planten met ongeveer 1/3 terug en zet ze op een vorstvrije, lichte plek. Kies verder ook voor een plek met goede ventilatie, zodat de kans op schimmelziektes kleiner is. Om diezelfde reden is het goed om ervoor te zorgen dat de planten elkaar niet aanraken.

De planten gaan niet in volledige rust, dus geef ze in de winter licht water. Geef je plant pas water als hij tekenen vertoont van uitdroging of begint te verwelken. Het beste moment om je plant water te geven is in de ochtend op een dag met mild weer. Zorg ervoor dat overtollig water goed kan weglopen.

In het voorjaar kun je jouw pelargoniumplant meer water gaan geven en vloeibare voeding toevoegen aan het gietwater. Plant je pelargoniums pas buiten uit als de kans op vorst voorbij is, meestal rond eind mei. Zorg er in ieder geval voor dat je de planten niet uitplant voor IJsheiligen.

Kweek je pelargonium als kamerplant? Dan kun je de plant door laten bloeien tot in de herfst en zelfs de winter. Houd je plant wel uit de buurt van radiatoren, open haarden en kachels.

Een goed moment om pelargonium te snoeien is in oktober, na de bloei. Snoei de stengels van je plant op dat moment met ongeveer 1/3 terug en kijk of er zieke of dode stengels zijn die je kunt verwijderen.

Als je jouw plant hebt laten overwinteren, kun je hem ook in het vroege voorjaar nog wat bijknippen om kale stengels met vooral groei in de toppen te voorkomen. Doe dit voor je de pelargoniums uitplant.

Probeer de basis van de stengels intact te houden als je pelargonium snoeit in het voorjaar, zodat de plant zijn vorm behoudt, maar wees verder niet bang om flink terug te knippen om zo nieuwe groei en meer bloemen te stimuleren. De stengels die je afknipt met loof eraan zijn ook nog eens goed te gebruiken als stekken. Neem eventueel een plastic zakje mee als je gaat snoeien, waarin je de afgeknipte stukken van je plant kunt doen. Op die manier drogen de stekken niet uit, maar aangezien pelargonium doorgaans vrij veel water vasthoudt is de kans op uitdroging al minder groot.

Check je plant na het snoeien op dode blaadjes, overgebleven bloemblaadjes en losse stukjes stengel, en haal die weg. Blaadjes die vallen kunnen namelijk gaan schimmelen op de bodem en pelargonium kan niet goed tegen schimmelziektes. Geef je planten pas voeding en meer water wanneer de planten flink gaan groeien in het voorjaar.

Aangezien pelargonium een vorstgevoelige plant is, is het verstandig om je pelargonium te stekken en zo te garanderen dat je volgend jaar weer kunt genieten van mooie bloemen. De beste tijd voor pelargonium stekken is van juni tot en met augustus, maar je kunt in principe stekken van april tot en met september. Je kunt ook direct stekken maken als je jouw pelargonium snoeit.

Neem stekken van stengels die gezond, niet-bloeiend en ‘zuiver’ zijn. Dat laatste houdt in dat de stengel die je stekt de erfelijke eigenschappen heeft van jouw specifieke pelargonium-soort. Ga voor je stek uit van een grootte van ongeveer 2/3 van je snoeischaar. Knip je gekozen scheut net boven een bladknop af, zodat aan de moederplant weer nieuwe groei kan ontstaan en er geen onnodig stuk stengel overblijft. Vul dan een pot met een mengsel van turfvrije potgrond en perliet en druk deze wat aan. Maak vervolgens met een potlood gaten in de grond voor je stekken.

Snijd of knip de onderste bladeren en zijscheuten weg van je stek en knip de onderkant van de stengel af tot net onder een bladknoop. Plant je stekken in de grond en zorg ervoor dat er zo min mogelijk beweging in je stek zit wanneer je hem hebt geplant. Geef je nieuwe stekken ten slotte water en zet ze op een vorstvrije plek met voldoende licht, maar wel op plaats die niet te warm of fel belicht is.

Voor een uitgebreider stappenplan kun je terecht bij ons artikel over pelargonium stekken.

Zonale geraniums, te herkennen aan hun ronde bladeren en clusters met bloemen op lange stelen, zijn gevoelig voor pelargoniumroest. Deze schimmelziekte is vaak erger in natte zomers of als planten in slecht geventileerde ruimtes staan. Je herkent roest gemakkelijk aan bruine vlekken aan de onderkant van bladeren. Helaas kun je een aangetaste pelargonium het beste uit je tuin halen en weggooien. Om de kans op deze schimmelziekte in de toekomst te verkleinen kun je jouw aangetaste plant ook beter niet composteren.

Wil je pelargonium kopen? Houd dan rekening met deze tips.

Op zoek naar prachtige soorten pelargonium? Met deze 6 soorten zit je goed.

Deze soort heeft prachtige, wijnrode bloemen met paarse vlekken. Deze unieke struikvariëteit met massa’s kleine bloemen heeft bladeren die heerlijk geuren als je ze over het blad wrijft. ‘Voodoo’ bloeit ook lange tijd.

‘Vancouver Centennial’ is een zonale geranium met chocolade-bruine bladeren met limoengroene randen en felrode bloemen. Deze pelargonium komt uit de Stellar-reeks, gekweekt in Australië in de jaren zeventig.

Een vorstelijke plant, zo kun je ‘Lord Bute’ wel noemen. Met zijn donkerpaarse, fluweelachtige bloemblaadjes met bleke randen en frisgroen blad laat deze plant zich van zijn beste kant zien. Deze pelargonium van het type Regal heeft meer water nodig dan andere pelargoniumsoorten en een hogere minimumtemperatuur in de winter.  

De donkergroene bladeren van ‘Bitter Lemon’ hebben een sterke citroengeur. Als je over de bladeren wrijft, komen essentiële oliën vrij en kun je genieten van deze heerlijke geur. De bloemen hebben een delicate, zachtroze kleur.

‘Attar of Roses’ is zeer geliefd vanwege zijn bladeren, die sterk naar rozen geuren. De geur komt vrij als je over de bladeren wrijft of erlangs beweegt. Daarmee is het ook een perfecte soort om naast een looppad te planten. Deze soort heeft daarnaast sierlijke, lichtroze bloemen.

Als laatste heeft Pelargonium ‘Splendide’ trossen ongewone, tweekleurige bloemen en fluweelachtig, grijsgroen blad. De vrolijke combinatie van rood-roze en wit doet ook wel denken aan de salvia-soort ‘Hot Lips’ en brengt veel kleur in je tuin.

Lees ook ons artikel over mooie soorten pelargonium voor nog meer inspiratie.