Jouw moestuin kan giftig zijn: zo herken je de signalen

Wist je dat sommige groenten uit je eigen tuin giftig kunnen zijn? Het gevaar van giftige groenten schuilt niet alleen in (delen van) de planten zelf, maar ook in onverwachte hoeken zoals kruisbestuiving. Hier lees je waar je op moet letten om veilig te kunnen genieten van je eigen oogst.

Niet alles wat je oogst, is zonder meer eetbaar. Een bekend voorbeeld zijn de leden van de nachtschadefamilie, zoals tomaten, aardappelen en aubergines. De groene delen (bladeren, stengels en onrijpe vruchten) van deze planten bevatten de giftige stof solanine. Deze stof kan forse maag- en darmklachten veroorzaken. Niet echt prettig!

Ook rabarber is zo’n plant die maar deels eetbaar is. De stengels zijn heerlijk, maar de bladeren bevatten zo veel oxaalzuur dat ze nierproblemen kunnen veroorzaken.

Dit moet je weten:

Sommige groenten zijn rauw moeilijk verteerbaar of zelfs giftig. Maar door ze te koken, worden het gezonde lekkernijen. Bonen zijn het klassieke voorbeeld: rauw bevatten ze lectines, die misselijkheid en darmklachten kunnen veroorzaken. Ook aardappelen en aubergines moet je niet rauw eten.

En dan zijn er nog groenten die rauw niet per se giftig zijn, maar wel veel oxaalzuur bevatten – zoals spinazie, bieten of snijbiet. Dit is vooral een probleem voor mensen die bijvoorbeeld gevoelig zijn voor nierstenen. Door deze groenten te koken, lekt een groot deel van het natuurlijk aanwezige oxaalzuur in het kookvocht. Gooi het kookvocht weg en geniet van je gezonde portie groenten.

Dit moet je weten:

Kruisbestuiving gebeurt vaak ongemerkt in de tuin. Het wordt pas een probleem wanneer eetbare en niet-eetbare soorten binnen dezelfde plantenfamilie elkaar bevruchten. Het bekendste voorbeeld is het geslacht Cucurbita. Hierin zitten zowel eetbare groenten (zoals eetbare pompoenen en courgettes) als giftige sierpompoenen.

Een kruisbestuiving kan resulteren in een bitter smakende vrucht – een waarschuwing dat deze de giftige stof cucurbitacine bevat. Deze stof kan hevige misselijkheid en ernstige diarree veroorzaken. Smaakt je courgette of pompoen bitter? Gooi hem dan direct weg en eet hem niet op!

Dit moet je weten:

Sierplanten geven een tuin kleur en sfeer, maar sommige soorten lijken sterk op eetbare groenten en zijn gevaarlijk bij verwarring. De siererwt (Lathyrus odoratus) is daar een bekend voorbeeld van: bloemen en peulen doen denken aan gewone erwten, maar de zaden zijn giftig. Zorg daarom altijd voor een duidelijke scheiding tussen sierplanten (waarin soms extreem giftige planten staan) en moestuin, vooral als er jonge kinderen rondlopen.

Dit moet je weten:

Hoe weet je nu of je veilig kunt eten uit je moestuin? Geen paniek: verreweg de meeste groenten kun je zonder problemen eten. Bij de bekende risicogroenten wijzen een paar duidelijke signalen op gevaar:

Twijfel je? Gooi de groenten dan weg. Het is de gezondheid van jou en de mensen om je heen niet waard om te experimenteren met mogelijk giftige groenten.

Wil je beter leren moestuinieren? Gardeners’ World heeft een moestuincursus! Leer stap voor stap moestuinieren en oogst het hele jaar door vers uit eigen tuin.