Perliet: wat is het en hoe gebruik je het in de tuin?

Als je graag zelf zaait, je eigen grondmengsels maakt of zo nu en dan rondsnuffelt in tuinbladen, dan ben je dit woord vast tegengekomen: perliet. Maar wat is perliet precies en hoe gebruik je het in de tuin? Na het lezen van dit artikel weet je precies hoe je deze steentjes kunt gebruiken voor het verbeteren van je grond en hoe ze je helpen bij het zaaien en stekken van jouw favoriete planten.

Perliet is een anorganisch gesteente, wat betekent dat dit gesteente niet bestaat uit dierlijke of plantaardige stoffen, maar uit ‘dood’ materiaal. Dit is namelijk lavaglas dat vervolgens zo is verhit dat het materiaal popt als popcorn en er een poreuze, lichte korrel overblijft. Dit zijn de bekende witte bolletjes die je in potgrond tegenkomt.

Je kunt perliet mengen door je potgrond voor kamerplanten en voor tuinplanten, het werkt voor allebei. Doorgaans gebruik je het op deze manieren:

Perliet is een lichtgewicht, steriel en makkelijk te gebruiken product dat lang meegaat. Doordat het gesteente poreus is, kan het water opnemen, maar het zorgt ook voor luchtigheid in je potgrondmix. Een luchtiger potgrondmengsel betekent betere drainage en dus geen onnodig natte voeten voor je planten. Droogte-bestendige planten als lavendel, rozemarijn en tijm, maar ook bollen en knollen zoals dahlia’s en tulpen, kunnen gaan rotten bij te natte grond, dus voor deze soorten is goede drainage een must.

Met perliet kun je jouw tuingrond verbeteren. Als je bijvoorbeeld wat zwaardere kleigrond hebt, kan je bodem wel wat luchtigheid gebruiken, zodat de wortels genoeg zuurstof krijgen. Daarbij zijn deze steentjes geschikt als toevoeging voor verschillende soorten potgrond, aangezien ze niet alkalisch of zuur zijn. Behalve dat de drainage erop vooruit gaat, houdt perliet ook water vast zonder dat de grond te zwaar wordt.

Tip! Hou bij het mengen van potgrond voor cactussen en vetplanten een ratio aan van 1:4 (1 deel perliet op 4 delen potgrond) en meng dit van tevoren voor een goede verdeling.

Als je wilt dat je stekken wortelen en uitgroeien tot mooie planten, is het belangrijk dat ze niet uitdrogen (tenzij het om vetplanten of cactussen stekken gaat). Perliet houdt water vast en helpt de potgrondmix langer vochtig te houden.

Dit is hoe je deze steentjes in je potgrondmengsel verwerkt:

Je kunt er ook voor kiezen om alleen perliet te gebruiken voor het opkweken van je stekken. In dat geval, ga je zo te werk:

Bij het zaden zaaien gebruik je perliet op een vergelijkbare manier als bij het stekken van je planten. Hou een 50:50 ratio aan voor je zaai- en stekgrond en perliet, maak het geheel vochtig en verdeel het over kweekpotjes. Een specifieke tip hierbij is dat je zaden van lichtkiemers, zoals akelei, vingerhoedskruid en strobloem, kunt bedekken met een fijn laagje perliet. Zo komt er wel genoeg licht door, maar blijven de zaden wel vochtig. Maak het perliet wel van tevoren vochtig (je leest later in dit artikel waarom).

Vermiculiet is een natuurlijk voorkomend mineraal dat net als perliet flink wordt verhit. Een verschil is dat goudbruine vlokken van vermiculiet tot wel vier keer hun gewicht in water kunnen opnemen en daarmee veel meer water vasthouden dan perliet. Planten die veel vocht nodig hebben, hebben daarom profijt bij wat vermiculiet door hun potgrondmengsel. Verder beschermt vermiculiet zaailingen ook tegen verschillende schimmelziektes.

Voor een vochtiger potgrondmengsel kun je dus vermiculiet toevoegen, voor een luchtiger potgrondmengsel perliet. Je kunt de twee ook combineren in een zaaigrondmengsel: meng perliet door het mengsel heen, zodat je plant genoeg lucht krijgt bij de wortels, en maak een dunne bovenlaag van vermiculiet, zodat je potgrond gemakkelijker vocht vasthoudt.

Perliet is erg stoffig, dus pas op met het gebruik ervan dat je niet te veel van dit fijne stof inademt. Maak de steentjes daarom vochtig met water voor je het gebruikt. Als je een hele zak in een keer gebruikt, kun je een paar liter water toevoegen aan de zak, de bovenkant afsluiten en het geheel goed schudden. Laat het nog een kwartier staan voor gebruik. Een mondkapje kan ook helpen als je met perliet werkt.