Nachtvlinders herkennen in je tuin

In Nederland zijn ongeveer 2400 soorten nachtvlinders te vinden en in Vlaanderen zo’n 2000. Veel soorten zijn opvallend, maar ook heel veel lijken op elkaar! In jouw tuin zijn zeker nachtvlinders te vinden en ze kunnen onze hulp goed gebruiken. Nachtvlinders zijn onmisbaar als bestuivers én als voedsel voor allerlei andere dieren.

Het vlinder-spotten kan beginnen! Qua vlinders maken we een onderscheid tussen dagvlinders en nachtvlinders. De eerste groep is overdag actief en de tweede groep ’s nachts. Daarmee zijn ze best goed uit elkaar te houden. Toch zijn er bij ook nachtvlinders die overdag rondvliegen, terwijl dagvlinders (behalve sommige tropische soorten) uitsluitend overdag actief zijn.

Een meer betrouwbare eigenschap waarmee je dag- en nachtvlinders kunt onderscheiden, is de manier waarop ze rusten:

Je kunt nachtvlinders ook herkennen aan hun voelsprieten:

Op de website van de Vlinderstichting vind je meer informatie over het herkennen van dag- en nachtvlinders.

Grote kans dat je bij het woord ‘vlinder’ denkt aan een dagvlinder met kleurige vleugels. Maar ook nachtvlinders zijn prachtig en ze spelen, net als de dagploeg, een belangrijke rol in jouw tuin.

Je kunt zelf op ontdekking gaan, door bijvoorbeeld de app ObsIdentify te gebruiken (of waarneming.nl / waarnemingen.be). Door de slimme beeldherkenning kun je soms al aardig wat soorten herkennen. Nog leuker is om eens mee te doen met een nachtvlinderexcursie.

We laten je een aantal soort nachtvlinders zien die je ook in jouw tuin kunt tegenkomen!

Deze kleine vlinder lijkt op een dagvlinder, maar is het niet! Het is een van de ‘zomervlinders’ en heeft een mintgroene kleur. Waardplanten die deze vlinder helpen zijn: Walnoot, Ribes en Lijsterbes.

Een zeer algemene nachtvlinder die je kunt vinden op zijn waardplanten, waaronder: liguster, sleedoorn, kamperfoelie, meidoorn, eik, vuilboom en berk.

Nachtvlinders hebben vaak een aparte Nederlandse naam. De witte tijger is er geen uitzondering op, maar zijn ‘vacht’ lijkt wel enigszins op een tijger. Is dol op brandnetel, zuring, weegbree en vlier.

Om maar even in de sfeer van grote dieren te blijven; met een beetje geluk kom je de grote beer tegen in je tuin. Niet schrikken, hij is niet zo gevaarlijk en zeker niet zo groot. Wel enorm prachtig! In Nederland is deze soort ‘gevoelig’ op de Rode Lijst. Je maakt hem blij met brandnetel, paardenbloem, brandnetel, wilg, zuring, weegbree en ossentong.

Zag ik daar nou een kolibrie vliegen?! Nee, die komen niet voor in onze koude landjes. Het was waarschijnlijk een pijlsnelle kolibrievlinder (familie van de ‘pijlstaarten’). Het is een trekvlinder die grote afstanden aflegt om hier in het late voorjaar tot begin van de herfst te vertoeven en eitjes te leggen. Waardplanten zijn kamperfoelie, vlinderstruik, walstro en meekrap.

Werkelijk een prachtige nachtvlinder die ook goed te vinden is in jouw tuin! De rups ziet er opvallend uit en heeft ‘oogvlekken’ om rovers af te weren. De rupsen kun je vinden op de waardplanten van deze vlinder: Kattenstaart, wijnstok (druif), teunisbloem, waterdrieblad, springzaad, wilgenroosje en in de tuin ook wel op fuchsia.

Deze dag- en nachtactieve nachtvlinder (kun je het nog volgen?) is niet vernoemd naar een uil, maar is lid van de ‘Uilen’-familie binnen de nachtvlinders. Omdat ze bij het bezoeken van bloemen nogal flink kunnen klapperen met hun vleugels, worden ze wel eens verward met kolibrievlinders. Deze nachtvlinder zul je ongetwijfeld tegenkomen in de (groene) tuin.

Handje helpen? Zorg voor deze planten in je tuin: klaver, walstro, braam, bosaardbei, brandnetel, nachtschades, kolen, kamperfoelie, teunisbloem, sleedoorn en vlinderstruik.

Dag- en nachtvlinders spelen een belangrijke rol in onze natuur, maar helaas worden veel soorten bedreigd door klimaatverandering, vervuiling en verlies van hun leefgebied. Sinds begin van de 20e eeuw zijn er in Nederland al 17 soorten dagvlinders en bijna 60 soorten nachtvlinders verdwenen (en is nog eens 48% van de 841 ‘macro’-soorten bedreigd).

Toch is er hoop, want als tuiniers kunnen we een groot verschil maken! Met een paar aanpassingen creëer je al een veilige haven voor nachtvlinders in je tuin.

Waarvoor komen nachtvlinders in je tuin? Ze zoeken bijvoorbeeld schuilplaatsen en voedsel in de vorm van nectar. Mannetjes zoeken ook beschutte plekken waar ze kunnen wachten op passerende vrouwtjes. Vrouwtjes kijken juist uit naar waardplanten voor rupsen om hun eitjes te leggen. Met de twaalf onderstaande tips maak je je tuin aantrekkelijker voor nachtvlinders en help je ze te vinden wat ze zoeken.