Tomaat (Solanum lycopersicum)

Afbeelding voor Tomaat (Solanum lycopersicum)
Botanische naam: Solanum lycopersicum
Gewone naam: Tomaat
Type: Groente, Eenjarige plant

Kenmerken:

Eetbaar
Vruchten

Rijpe tomaten uit eigen tuin, weinig is er meer smaakvol! Je hebt allerlei varianten die je in de (moes)tuin en kas kunt kweken. Oorspronkelijk komt de tomatenplant uit Zuid- en Centraal-Amerika, maar is al honderden jaren aanwezig in Europa als sier- en teeltgewas. Wij vertellen je meer over de kweek, verzorging en oogst van tomaten.

Tomatenplant kiezen

Afrikaantjes tegen aaltjes

Je kunt allerlei soorten tomatenplanten verkrijgen, met verschillende vormen, kleuren en toepassingen. Grofweg kun je de verschillende rassen verdelen tussen stamtomaten en struiktomaten:

  • Stamtomaten moet je altijd ondersteunen en opbinden. Het is belangrijk dat je dit soort tomaten dieft. Dit zijn de ‘klassieke’ tomaten.
  • Struiktomaten hoef je niet te dieven, wel is het aan te raden ze te ondersteunen, omdat ze soms kunnen bezwijken onder het gewicht van de vele tomaten. Struiktomaten voelen zich ook in potten en bakken

De keuze bepaalt ook hoe je de standplaats van je tomaten indeelt. Stamtomaten kunnen erg hoog worden, dus daar heb je goede ondersteuning voor nodig. Struiktomaten groeien minder hoog (hoewel sommige variëteiten alsnog fors kunnen worden) en hebben minder ondersteuning nodig.

Wekelijks plantentips in je mail

Iedere week dit soort tuintips in je mailbox? Meld je dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief!

Ontvang elke week de handigste tips, verse tuininspiratie en speciale aanbiedingen.

Tomaten kweken

Jan
Feb
Maa
Apr
Mei
Jun
Jul
Aug
Sep
Okt
Nov
Dec
Zaaien
Planten
Oogsten
Zaaien
J
F
M
A
M
J
J
A
S
O
N
D
Planten
J
F
M
A
M
J
J
A
S
O
N
D
Oogsten
J
F
M
A
M
J
J
A
S
O
N
D

Tomaten kun je prima buiten kweken en met de juiste zorg kun je een rijke oogst verwachten. Gebruik een tomatenras dat geschikt is voor kweken in de open lucht. Bemest de tomatenplanten elke twee weken met een vloeibare tomatenmest voor de beste resultaten.

Tomaten planten

afbeelding voor locatie

Locatie

Zuid
afbeelding voor standplaats

Standplaats

Zon
afbeelding voor winterhard

Winterhard?

Vorstgevoelig

Bedenk dat de tomatenplant oorspronkelijk uit warme gebieden komt. Het is belangrijk om ze te planten in een zonnige, beschutte plek met goed doorlatende grond. Bij voorkeur op het zuiden. Zorg voor een plantensteun om de planten aan vast te maken, zodat ze niet omwaaien of bezwijken onder het gewicht van de vruchten.

Tomaten zaaien: wanneer en hoe doe je dat?

Tomaten zaaien

Het beste is om tomaten zelf te zaaien en dit is niet moeilijk! We leggen je in dit artikel uit hoe je het beste tomaten kunt zaaien.

Wanneer tomaten oogsten?

Tomaten kun je vaak het beste oogsten in augustus en september. Heb je tomaten in de kas? Dan kan het soms al eerder zijn. Tomaten buiten de kas hebben vaak iets langer nodig. Herken je wanneer je tomaten kunt oogsten:

  • Als de tomaten mooi rood gekleurd zijn. Oranjerood kan ook, je kunt ze dan narijpen.
  • Bij tomaten met een andere kleur dan rood is het soms iets lastiger te bepalen of ze rijp zijn. Het belangrijkste kenmerk is de hardheid van de vrucht. Rijpe vruchten voelen zachter aan, onrijpe vruchten zijn altijd hard

Je kunt gemakkelijk langer tomaten oogsten met deze tips.

Tomatenplant verzorgen

moestuin in juni: tomaten bemesten

Onderstaande basisverzorging goed uitvoeren zorgt voor een overvloedige oogst!

Tomatenplanten water geven

Zorg ervoor dat je tomatenplanten regelmatig water geeft, zodat de grond altijd (licht) vochtig blijft. Als je onregelmatig water geeft, kunnen tomaten barsten of harde zwarte stukken krijgen. Dit heet ook wel neusrot.

Voldoende zonlicht voor tomaten

Tomatenplanten (met name struiktomaten) kunnen erg veel bladeren krijgen. Als je merkt dat de vruchten verborgen worden onder de bladeren, dan kun je het beste de bladeren iets uitdunnen. De zon kan dan de tomaten verder rijpen.

Ondersteunen van grote tomatentrossen

Als je struiktomaten grote trossen tomaten ontwikkelen, kun je deze ondersteunen door bloempotten op de kop eronder te zetten. Je voorkomt zo dat de stengels knakken of breken.

Tomatenplant dieven

Stamtomaten moeten gediefd worden. Dit betekent dat je zijscheuten (dit noem je ‘dieven’ bij tomatenplanten) verwijderd van de plant. Alle energie zal dan naar de bloemen en de vruchten aan de hoofdstam gaan. Je krijgt zo grotere tomaten. Ga als volgt te werk:

  • Bepaal waar de dieven zitten, vaak in de oksel tussen een bladstengel en de hoofdstam
  • Knijp en draai de dief, zodat deze afbreekt. Je kunt ook met een scherp, schoon mesje de dief voorzichtig wegsnijden.

Tomaten bemesten

tomaten voeding

Tomatenplanten hebben de juiste bemesting nodig om tot goede, lekkere vruchten te komen. We vertellen je alles over het bemesten van tomaten.

Tomatenplant in pot

Tomaten kweken in pot

Tomatenplanten kun je ook prima in potten houden, mits je dit goed voorbereid. Lees meer over tomaten kweken in potten.

Tomaten stekken

Tomatenplanten kun je uitstekend stekken! Je doet dit met weggenomen dieven. Wij leggen je uit hoe je tomaten stekt.

Tomatenplant toppen

tomatenplant toppen

Tomaten toppen is een methode die kan helpen om de energie van de tomatenplant te richten op het rijpen van de vruchten in plaats van op verdere groei.

Wil je meer weten over het toppen van tomaten? Lees het artikel over tomaten toppen.

Neusrot bij tomaten voorkomen

neusrot tomaten

Neusrot is een veelvoorkomend probleem bij tomaten en wordt veroorzaakt door een calciumtekort. De oorzaak van dit tekort is vaak onregelmatig water geven.

Krullend blad bij tomatenplant

Krullend blad bij tomaten kan wijzen op stress door koude omstandigheden, te veel snoeien of wisselende temperaturen. Vaak is dit tijdelijk en herstelt de plant zodra er vruchten verschijnen. In een kas kun je de temperatuur beter reguleren door schaduw en ventilatie.

Lees meer over krullend blad bij tomaten en hoe je dit kunt verhelpen.

Verschillende tomatenrassen

Je kunt kiezen uit veel tomatenrassen en is afhankelijk van je smaak en de kweekomstandigheden. Cherry-tomaten zoals ‘Sungold’ zijn zoet en heerlijk in salades. Klassieke rassen zoals ‘Moneymaker’ en ‘Gardener’s Delight’ kunnen goed buiten groeien. Zorg ervoor dat je rassen kiest die passen bij jouw wensen en de kweekruimte.

Govert de JongGovert kan uren praten over inheemse planten, natuur en het dierlijk leven in de tuin. Duurzaamheid en biodiversiteit past hij veel toe in de tuin én hij schrijft er graag over voor Gardeners' World!
Magazine van Gardeners’ World 10/2024

Gardeners’ World 10/2024

Bestel nu