Azijn tegen onkruid: is dat wel een goed idee?

Ruik je ook weleens azijn als je buiten loopt? Grote kans dat iemand dit heeft gebruikt tegen onkruid. Is dit eigenlijk wel een goed idee? En is het toegestaan? Wij geven je een aantal redenen waarom azijn gebruiken niet verstandig is om onkruid mee te lijf te gaan, en laten je zien wat je wél kunt doen. 

Azijn, daarmee bedoelen we schoonmaakazijn of keukenazijn, wordt vaak uit de kast getrokken om het snelgroeiende onkruid tegen te gaan. Azijn is ontzettend zuur en daar kunnen deze planten absoluut niet tegen – zo lijkt het tenminste. De ongewenste plantjes zullen verkleuren en aan de oppervlakte afsterven, maar zeker meerjarige kruiden en vaste planten lopen meestal gewoon weer uit. Dat maakt azijn geen effectief middel, maar veroorzaakt wél schade aan het belangrijke bodemleven en tuinplanten.

Het bodemleven is essentieel voor een gezonde tuin die in balans is, en juist het bodemleven raakt (ernstig) beschadigd door het gebruik van azijn, vaak ook omdat het in een te grove verhouding wordt toegediend.

Juist dit kleine leven heeft een tuin hard nodig om te kunnen floreren, zo zijn veel ‘hogere’ planten afhankelijk van hun connectie met schimmels (en hun paddenstoelen) en bodemdieren. Daarnaast nestelen vele nuttige insecten, zoals wilde bijen, in de bodem.

Soms wordt er ook ‘onkruid’ bestreden met azijnzuur. Dit is per wet verboden en mag niet door particulieren worden gebruikt, meldt het RIVM. Het gebruik van azijnzuur is ook niet zonder risico voor de gebruiker zelf: bij aanraking vanaf 10% azijnzuur is er kans op huid- of oogirritatie. Vanaf 25% azijnzuur kunnen ernstige brandwonden of oogletsel ontstaan. Ditzelfde geldt voor de longen als de dampen worden ingeademd. Wel zijn er middelen waarin (verdund) azijnzuur is verwerkt te koop, met soms tot wel 80% concentratie. Dit terwijl zo’n 6,6% al schadelijk is voor planten, bodem- en waterleven, volgens het RIVM. Het is dus beter om naar alternatieven te kijken en niet langer je tuin geweld aan te doen.

Je tuin in een meer natuurlijk evenwicht brengen is een effectieve manier om een gezonde tuin met sterke plantengroei te krijgen én bijvoorbeeld plaagdieren minder kans te geven. Moet je ongewenste plantjes dan laten woekeren? Nee, het is soms wel nodig in te grijpen – en dat kan op verschillende manieren gif- en chemievrij gedaan worden.

Stap een is het herkennen van onkruid en bepalen wat je helemaal wilt weghalen en wat je onder een ‘gedoogbeleid’ schaart.

Voorkomen is beter dan genezen: zie je dat bepaalde plantjes dreigen te gaan woekeren, haal ze dan weg. In het voorjaar is een goed moment om onkruid aan te pakken. Heb je een totaal overwoekerd stuk? Dan kan het helpen om dat gebied een jaar volledig af te dekken, zodat je in het voorjaar met een schone lei kan beginnen. Zorg ook dat je bloeiend onkruid tijdig weghaalt, want als er zaden worden gezet kunnen deze plantjes zich razendsnel verspreiden.

Een doeltreffende en duurzame manier is het onkruid gewoon met de hand te verwijderen. Bijvoorbeeld tussen klinkers kun je prima een voegenkrabber gebruiken. Het uitsteken van penwortels, zoals bij paardenbloemen, kun je goed een schepje gebruiken en die diep langs de wortel steken. Het is een klusje, maar als je dit consequent doet zul je goede resultaten zien.

Het meeste ‘onkruid’ kan niet zoveel kwaad, maar er zijn een aantal zeer beruchte planten die je liever kwijt dan rijk bent. Deze bestrijd je op verschillende manieren, lees hoe je dit doet:

Door het stimuleren van bodemleven krijg je een veerkrachtige bodem, waarin meer natuurlijk evenwicht ontstaat. Onkruid krijgt hierdoor minder kans, doordat er meer natuurlijke vijanden zijn en andere planten het van het onkruid ‘winnen’. Wees terughoudend met spitten, omdat je hiermee de bodem weer naar ‘nul’ terugbrengt en onkruid weer de kop op steekt. Je zou eventueel iets kunnen woelen.

Elk plantje groeit met een reden op een bepaalde plek, dus ook ongewenste planten. Vaak zijn deze plantjes bijvoorbeeld nodig om een goede eerste bodemlaag te maken en voeding vrij te maken. Vervolgens kunnen andere, opvolgende planten hiervan profiteren en maken de eerdere plantjes geen kans meer. Het kan helpen je tuingrond te verbeteren om onkruid te verminderen.

Een goede manier om onkruid tegen te gaan is het omarmen ervan. Onkruid is namelijk voor de biodiversiteit in jouw tuin een belangrijke factor. Voer een quota in voor bepaalde planten en haal weg wanneer het te veel wordt en andere planten overnemen. Zo geef je jouw tuin een biodiversiteitsboost!

De Cruydt-Hoeck heeft bijvoorbeeld een prachtig voegenzadenmengsel. Je bent hier de ongewenste plantjes voor en krijgt bloemetjes tussen je voegen terug. Ook kun je veel onkruid eten, zoals kleine veldkers, smalle weegbree, paarse dovenetel en look-zonder-look. Verwerk het in een lekkere salade!