Zo overleeft jouw tuin de droge zomer: 10 tips van experts

We hadden natuurlijk al last van een extreem droog voorjaar, maar nu start de zomer en zitten we te nagelbijten: hoe blijven we de droogte in de tuin de baas? Gaan onze tuinplanten het overleven? Wij vroegen drie ervaren kwekers uit Nederland en België om hun kennis te delen. Samen geven zij 10 gouden tips bij aanhoudende droogte.

Op hun boerenerf in het historische Veenhuizen kweekt Lambert Sijens samen met zijn partner Jolanda biologische, eetbare gewassen, waaronder indrukwekkende collecties aardappelen, knofloken en bonen. De Tuinen van Weldadigheid is een kwekerij en zorgboerderij, en ze doen veel aan educatie en recreatie. Natuurlijk hebben zij er ook te maken met de aanhoudende droogte, maar panikeren doet Lambert niet. Hij geeft enkele tips bij droogte in de tuin:

Lambert: “Het uitplanten van je zaailingen, maar ook het zaaien zelf, doe je het beste zoveel mogelijk in vochtige omstandigheden en niet tijdens de ergste droogte.”

“Begin pas met planten water geven als het echt nodig is. Laat de wortels zoveel mogelijk ‘zoeken’ naar water. De wortels gaan dan vooral naar de diepte waar nog het meeste water beschikbaar is. Bij te snel en te vaak water geven, maakt de plant oppervlakkige wortels. Die drogen snel uit zodat je wel vaak water moet blijven geven.”

“Als je water geeft, geef dan veel. Genoeg voor een week of zo.”

“Wij zijn grote fan van druppelslangen. Dit geeft een zeer regelmatige bewatering, precies op de plek waar je het wilt hebben, zonder verdamping. Bij het gebruik van sproeiers is bij zonnig weer 40 procent van het water al verdampt voordat het op de grond valt.”

Op hun kleinschalige, duurzame kwekerij Ecohoeve ‘Den Oude Kastanje’ in het Belgische Herselt, zijn Maarten en Lotte gespecialiseerd in het kweken van bijzondere en vergeten groenten, kruiden en kleinfruit (tip: je vindt ze dit jaar ook op de Ambachtelijke Plantenmarkt op Landgoed de Wiersse). Zij zien helaas dat tuiniers hun planten te veel willen ‘pamperen’, waardoor planten lui worden. Bekijk dan ook hun beste tips bij aanhoudende droogte in de tuin.

Maarten: “Planten die zelf via hun wortels moeten zoeken naar vocht zijn meestal sterker, groeien beter en zijn ook beter opgewassen tegen andere stressfactoren.”

“Giet éénmaal overvloedig bij de aanplant. Zowel voor het planten in het lege plantgat, als later na het planten even goed aangieten. Meestal is dit voldoende en geef je daarna niets (ja, hoor niets!) meer. Als je plant in een extreem droge periode, kan je na een kleine week nog eens ruim gieten. Daarna krijgen de planten echt niets meer. Planten wortelen diep genoeg om hun plan te trekken.”

Als voorbeeld: “Wij hebben een moestuin van 30 are. Wij gebruiken in deze moestuin maximaal 300 liter water, oftewel 20 gieters.”

“Mulchen helpt uiteraard het uitdrogen van de bodem tegen te gaan.”

“In de serre en in potten kan je niet anders dan regelmatig water geven. Tijdens hittegolven giet je het beste ’s avonds. De planten kunnen heel de nacht gebruiken om het vocht rustig op te nemen.”

“Het water dat je ‘s ochtends geeft, is immers snel weer verdampt. ‘s Ochtends gieten doe je enkel in vochtigere en bewolktere periodes, wanneer de dagen niet voldoende drogen en je last zou kunnen krijgen van schimmels.”

“Schoffel zeker niet diep tijdens een droge zomer. Tijdens echt extreme droogte geldt immers: hoe minder je je bodem verstoort, hoe beter. Schoffelen is misschien efficiënt tegen onkruid, maar je brengt ook lucht in de grond, waardoor die losse grond nog sneller droogt. Wieden is wellicht beter.”

Maarten voegt graag nog een ding toe: “Hou er ook gewoon rekening mee dat opbrengsten tijdens een extreem droge zomer lager uitvallen dan anders. Dit is immers ook zo bij extreem natte en koude zomers. Dit hoort bij de schommelingen van de natuur.”

In Ruurlo vind je de duurzame boomkwekerij van Albert Leemreize. Op de kwekerij vind je een ruim sortiment bomen: van bloeiende klein blijvende boompjes voor een stadstuinier tot woudreuzen. En er is ook een bijzonder arboretum, oftewel een soort showtuin van de kwekerij.

Als bomenexpert kan Albert je geruststellen: “Het verschilt natuurlijk per streek en grond, maar in het midden van het land is de grondwaterstand nog niet zo laag en valt het nog wel mee met de droogte. Sommige soorten vragen nu even goed water en na de langste dag vaak al een stuk minder.” Toch heeft hij wel een belangrijke tip voor tuiniers met bomen, groot of klein:

Albert: “Als ik één tip mag geven bij extreem droog en men wil niet teveel water geven? Knip de grootste groeischeuten – het jonge schot wat net gegroeid is – maar een beetje terug. Zeker pas geplante planten ‘staan dan even stil’ en verdampen zo veel minder. Dat doen we ook met de containerplanten die niet verkocht zijn en die we vervolgens in de volle grond uitplanten. Deze snoeien we flink terug, we maken de kluit goed nat en dan moet het zich redden.”