Inheemse plant: veldsalie (Salvia pratensis)

Zowel plantenliefhebbers als wilde bijen zien veldsalie, oftewel Salvia pratensis, maar wat graag bloeien. In het verleden stond Salvia hoog in aanzien, met name het familielid Salvia officinalis, vanwege haar geneeskrachtige eigenschappen en kwaliteiten. De botanische naam Salvia is afgeleid van het Latijnse salvo, salvere, wat gezond maken, genezen of helen betekent. 

Met inheemse planten help je de biodiversiteit enorm. Ze zijn prachtig, maar helaas niet zo bekend. In deze rubriek stellen we een inheemse plant zich aan je voor, in de hoop dat ze een plekje in jouw tuin krijgen. Ze zullen je niet teleurstellen!

De aantrekkelijke en rijk met indigoblauwe lipbloemen beladen veldsalie is één van de schoonste sieraden van de inheemse flora. Het is een overblijvende plant uit de lipbloemenfamilie (Lamiaceae) die een zonnige, prominente plek in de tuin verdient. 

De rechtopstaande bloeistengels met een hoogte tussen 30-70 cm zijn vierkant en taai en bovenaan klierachtig behaard, wat kleverig aanvoelt. 

Lees ook: Complete plantengids: salvia

Veldsalie groeit op droge tot vochtige, voedselarme tot matig voedselrijke bodems. Wel kan de plant heel goed droogte verdragen, aangezien de wortels meer dan een meter diep in de grond kunnen wortelen. 

In tuinen bloeit Salvia pratensis vaak uitbundiger dan bekende salie-cultivars. Hij bloeit van eind april tot juli en de bloemen staan paarsgewijs in een soort aar. De bovenlip van de bloem is sterk gebogen en lijkt op de vorm van een antieke helm. De kleur van de bloemen is diepblauw en heel zelden roze of wit. Knip je de bloemstengels terug, dan kun je in de nazomer een tweede bloei verwachten.

Veldsalie is een belangrijke drachtplant. Dat betekent dat de plant voeding levert aan insecten. Het zijn vooral de nectarrijke bloemen met wit stuifmeel, waar hommels, groefbijen, zandbijen en metselbijen en dag- en nachtvlinders graag op afkomen. De bloemen zijn ook bekend vanwege het bijzondere bestuivingsmechanisme: een bezoekende hommel activeert ‘ongewild’ twee meeldraden die stuifmeel op de rug van de hommel drukken. 

In tuinen ben ik goed te combineren met andere inheemse wilde planten zoals gele morgenster, gewone margriet, blaassilene, prachtanjer, zeepkruid, duifkruid en wilde marjolein. 

Veldsalie kun je ook in de keuken gebruiken. Van april tot mei zijn de malse bladeren en scheuttoppen te gebruiken in salades, sauzen en soepen. De stengels, die tot juni sappige zijn, geven een heerlijk zoet sap als je ze uitperst.