Groen dak zelf aanleggen: zo doe je dat – stappenplan en tips

Steeds meer mensen kiezen ervoor om hun huis te vergroenen – letterlijk. Een groen dak aanleggen is namelijk niet alleen mooi, maar ook slim: het houdt regenwater vast, isoleert je huis en biedt voedsel voor bijen. Met wat voorbereiding en de juiste materialen kun je het bovendien grotendeels zelf doen.

Een van de grote voordelen van een groendak is dat het werkt als een natuurlijke isolatielaag: in de zomer blijft het binnen koeler, in de winter juist warmer. Maar het is ook beter voor de levensduur van je dak, omdat het dakbedekking beschermt tegen temperatuurschommelingen. Daarnaast vangen de planten regenwater op, waardoor het riool tijdens hoosbuien minder zwaar belast wordt.

Misschien wel het mooiste voordeel van een groen dak: het is goed voor de biodiversiteit. Zelfs een klein dak vol vetplanten en kruiden is een toevluchtsoord voor bijen en hommels, vlinders, vogels en andere kleine dieren. Door inheemse planten te kiezen, zoals sedum, wilde kruiden of bloemen creëer je een mini-ecosysteem op je duurzame dak. Twee vliegen in één klap!

Er zijn grofweg twee typen groendaken: extensief en intensief. Welke je kiest, hangt af van je wensen, dakconstructie en budget.

Enthousiast geworden en wil je meteen aan de slag? Lees eerst deze stappen, want niet elk dak is geschikt voor een groen dak!

Platte daken of licht hellende daken (tot circa 15 graden) zijn ideaal voor het aanleggen van een groen dak. Controleer ook of je dak de extra belasting aankan – laat de draagkracht van de constructie door een expert checken!

Controleer of je dakbedekking nog in goede staat is voordat je begint. Leg vervolgens eerst worteldoek neer om te voorkomen dat plantenwortels je dakbedekking beschadigen.

Een drainagelaag voor de waterafvoer is onmisbaar. Voor een sedumdak is een lichtgewicht noppenmat van kunststof meestal genoeg. Deze voert regenwater af en houdt tegelijk wat vocht vast voor droge dagen. Zo blijven je planten gezond en voorkom je wortelrot. Voor grotere daktuinen met meer beplanting is een minerale laag (lava of grind) beter – maar ook zwaarder.

Het substraat is de voedingsbodem van je groendak. Gebruik geen gewone tuinaarde – dat is te zwaar en houdt te veel water vast. Kies voor een speciaal lichtgewicht dakmengsel van vulkanisch gesteente, kleikorrels en organisch materiaal, of zelfs schapenwol. Breng een laag aan van zo’n 4 tot 6 centimeter, afhankelijk van het type dak en beplanting.

Nu komt het leukste deel: de planten! Sedum is voor een groen dak het populairst, omdat het sterk is en deze planten goed tegen zon en droogte kunnen. Je kunt kant-en-klare sedummatten leggen of losse plantjes gebruiken. Wil je meer variatie, ga dan voor een kruidendak, gras of een bloemenrijk dak met inheemse bloemen. Druk de planten stevig in het substraat en geef royaal water zodat ze goed kunnen wortelen.

Controleer na het aanleggen van het groene dak of het water goed wegloopt en geef de eerste weken regelmatig water, zeker bij droog weer. Na een maand of twee is het dak goed ingeworteld en grotendeels zelfvoorzienend. Een paar keer per jaar onkruid verwijderen en de afvoer controleren is meestal genoeg.

Veel gemeenten stimuleren groene daken met subsidies. De hoogte varieert per gemeente, maar ligt vaak tussen de 20 en 40 euro per vierkante meter. Check de website van je gemeente of de Groenesubsidiewijzer van Milieu Centraal om te zien of jij in aanmerking komt. In Vlaanderen vind je subsidieregelingen via Premiezoeker. Soms kun je subsidie combineren met maatregelen voor regenwateropvang of gevelgroen.

De kosten van een groen dak hangen af van het type beplanting, de dakconstructie en eventuele subsidies. Om je een indicatie te geven:

De prijzen verschillen per aanbieder en type dak, dus laat je vooraf goed informeren. Houd ook rekening met mogelijke extra kosten voor het versterken of vervangen van dakbedekking. Zelf aanleggen bespaart arbeidskosten, maar professionals zorgen vaak snel voor een vakkundig resultaat. Bovendien: een groen dak gaat vaak meer dan 50 jaar mee, waardoor het op de lange termijn een voordelige investering kan zijn.

Een extensief groendak vraagt weinig onderhoud: twee keer per jaar onkruid verwijderen en de afvoer controleren is meestal genoeg. Geef bij langdurige droogte wat extra water – zeker in het eerste jaar. Een intensief groen dak zal meer onderhoud nodig hebben, afhankelijk van de gekozen planten.

Voor een onderhoudsarm dak zijn allerlei soorten sedum ideaal. Ze kunnen goed tegen droogte en zijn bestand tegen wind en zon. Denk bijvoorbeeld aan Sedum acre (muurpeper), Sedum album (wit vetkruid) en Sedum spurium (roze vetkruid). Wil je meer biodiversiteit, combineer dan sedum met kruiden zoals kleine tijm (Thymus serpyllum) en huislook (Sempervivum).

Voor intensieve daktuinen is de keuze veel ruimer: grassen, vaste planten, kruiden, struiken en zelfs bomen zijn mogelijk – mits de dakconstructie het toelaat.