Dit is waarom grote planten kopen (meestal) niet de beste keuze is

Het is verleidelijk om bij het tuincentrum of de kwekerij te kiezen voor planten en struiken die groot genoeg zijn om in de tuin meteen op te vallen. Toch is grote planten kopen is zelden de beste keuze – en niet alleen vanwege de prijs!

Je komt in de tuincentra vaak vaste planten tegen die in erg grote potten worden verkocht – 20 cm of groter – en al bloeien of vruchten dragen. Dat is prima als je direct resultaat wilt en daarvoor graag (veel) meer betaalt. Maar… ze hebben na het uitplanten ook veel water nodig, want doordat ze weinig wortels hebben in verhouding tot de bovengrondse groei drogen ze sneller uit dan kleinere planten.

Iedere week dit soort tips in je mailbox? Meld je dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief!

De echt GROTE planten – semi-volwassen struiken en bomen – waren ooit alleen beschikbaar voor professionals. Zij konden deze planten namelijk alle extra verzorging bieden die ze nodig hebben: voldoende steun, beschutting, voeding en water. Dat hebben ze namelijk écht nodig om te overleven en te gaan groeien. Bedenk dus goed of je al die extra verzorging kunt geven voor je eraan begint.

Om toch even terug te komen op de prijs: natuurlijk kost een grote plant meer dan een kleine. En dat ligt niet alleen aan de grotere pot en extra aarde. Een grotere plant heeft namelijk langer (vaak jaren) bij de kweker doorgebracht. En dat kost veel ruimte, voedsel, water, uren aan verzorging en allerlei speciale vaardigheden zoals enten en snoeien.

Hebben grote planten dan alleen maar nadelen? Zeker niet! Als je zelf kunt kweken, kun je met grote vaste planten tóch je voordeel doen. Van veel grote vaste planten kun je namelijk stekken nemen. En in het voorjaar kun je de planten na aankoop scheuren, zodat je meteen meer nieuwe planten maakt van de moederplant. Zo kan je duurdere aankoop toch de moeite waard zijn.

Zijn kleine plantjes dan de beste keus? Dat ligt eraan. Want planten in 9 cm potjes kun je beter niet meteen uitplanten in de tuin. Ze hebben vaak nog niet genoeg wortels om snel aan te slaan, of ze worden verdrongen door andere planten in de buurt die al een stuk steviger geworteld zijn. Je kunt de kleine plantjes dus het beste eerst in een grotere pot zetten en pas uitplanten wanneer ze wat groter zijn.

De meeste houtige sierplanten, rozen, fruitbomen en -struiken die in tuincentra worden verkocht zitten in standaard potjes met een diameter van 10 tot 12 cm. Dit is feitelijk de optimale grootte: de planten hebben een redelijke prijs, maar zijn ook al groot genoeg om ze meteen op hun uiteindelijke plek te planten. Ook zijn ze nog niet zo groot dat ze speciale verzorging nodig hebben. En planten van dit formaat halen grotere planten die op hetzelfde moment zijn geplant gewoon in, omdat ze sneller aanslaan.

Kleine vierkante potten (7-9 cm)
Leeftijd plant: 1 jaar • Gemiddelde prijs: €2 – €5

+ goedkoop en betrouwbaarder dan kalewortelplanten.
+ veel variatie via internet van gespecialiseerde kwekerijen
+ ideaal om veel van te planten in borders of als bodembedekker
– nog altijd beter om op te potten en te laten groeien voor het uitplanten

Standaard potten (1-2 liter)
Leeftijd plant: 2-3 jaar • Gemiddelde prijs: €5 – €10

+ waar voor je geld
+ tuinklaar en slaat buiten eenvoudig aan
+ kleinere tuincentra bieden beperkte keuze aan variëteiten in dit formaat
– verkopen vaak snel uit als ze bloeien en zijn dan niet meer te krijgen tot het volgende jaar

Grote potten (3-5 liter)
Leeftijd plant: 3-4 jaar • Gemiddelde prijs: €10 – €20

+ meteen resultaat
+ perfect om te gebruiken als blikvanger in een border of grote pot
– zeer beperkte keuze beschikbaar
– grond moet goed voorbereid zijn en de plant vereist veel verzorging
– hoge prijs

Kleine potjes of trays (9 cm)
Leeftijd plant: 1-2 jaar • Gemiddelde prijs: €2-€8

+ goedkoop, slaat eenvoudiger aan en geeft grotere slagingskans
+ handig formaat om in pot met gemengde planten te zetten, waarin ze kunnen groeien tot je ze uitplant
– bladverliezende struiken zelden verkrijgbaar
– moet voor het uitplanten opgepot worden om enkele maanden te groeien, tenzij je ze als heg of lage rand wil planten

Standaard potten (1-2 liter)
Leeftijd plant: 2-3 jaar • Gemiddelde prijs: €8-€20

+ grote keuze aan soorten en variëteiten
+ tuinklaar, minste ‘nazorg’ nodig
+ wortelen snel en slaan snel aan
– bloeien niet allemaal in eerste jaar
– heeft mogelijk te veel wortels gekregen tijdens het wachten op verkoop

Grote potten (3-5 liter)
Leeftijd plant: 4-6 jaar • Gemiddelde prijs: €10-€30

+ meestal brede keus in zowel bladverliezende als groenblijvende variëteiten
+ tuinklaar, vereist weinig extra verzorging
+ vaak verkocht in bloei of bloeit in eerste seizoen na het uitplanten
– heeft mogelijk te veel wortels gekregen tijdens het wachten op verkoop

Semi-volwassen planten (5+l.)
Leeftijd plant: 5-8 jaar • Gemiddelde prijs: €25-€100+

+ meteen resultaat; oogt alsof ze al jaren in de tuin staan
+ kan een seizoen op het terras staan als kuipplant voor hij uitgeplant wordt
– eerste zomer goede grondvoorbereiding en regelmatig water nodig, en kan erg lijden onder droog, heet weer
– heeft mogelijk te veel wortels gekregen tijdens het wachten op verkoop