De winter kan genadeloos zijn voor je planten. Planten met vorstschade zien er misschien verloren uit, maar met de juiste zorg kun je ze vaak nog redden. Ontdek hoe vorstschade ontstaat, hoe je het herkent en – belangrijker nog – hoe je je planten weer nieuw leven inblaast!
Wanneer de temperatuur onder het vriespunt daalt, bevriest het water in de plantencellen. Het gevolg? Beschadigde celwanden en weefsels. Niet alle planten zijn even vatbaar voor vorstschade, maar er zijn een paar factoren die de schade kunnen verergeren. Denk aan herhaaldelijk bevriezen en ontdooien, of zeer snel ontdooien. Ook kan een sterke wind vorstschade bij planten verergeren.
Wekelijks dit soort praktische tips in de mail?
Iedere week dit soort tips in je mailbox? Meld je dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief!
Je aanmelding is helaas niet gelukt. Probeer het later nog eens.
Waarom niet elke plant vorstschade oploopt
Planten die bij ons inheems zijn hebben zich gedurende duizenden jaren zo ontwikkeld dat ze beter bestand zijn tegen vorst. Sommige planten hebben een jasje van schors, terwijl andere planten stoffen aanmaken (suikers en aminozuren) die werken als een soort antivries. Er zijn zelfs planten die water uit hun cellen kunnen verwijderen, waardoor de cellen uitdrogen. Het water tussen de cellen bevriest dan zonder schade aan te richten.
Vol praktische tuintips, heel veel inspiratie en altijd duurzame oplossingen voor jouw tuin.
Hoe herken je planten met vorstschade?
Camelliabloemen verschroeid door de zon na een koude nacht. Foto: Tim Sandall
Soms herken je planten met vorstschade meteen, maar de schade is lang niet altijd meteen zichtbaar. Het kan soms zelfs maanden duren voor beschadigingen zichtbaar worden. Hier zijn enkele veel voorkomende symptomen van vorstschade:
Vaak ontstaat vorstschade in het voorjaar, wanneer de planten weer uitlopen. Bij jong, zacht blad zie je dan verschroeide en lichtbruine plekken tussen de nerven.
Bij winterharde, groenblijvende struiken kan bij strenge vorst het blad verschroeien en bruin worden.
Het blad van niet-winterharde vaste planten (zoals dahlia’s) zal bij de eerste vorst zwart worden en de stengels zullen bezwijken.
Bij fruitbomen (vooral de vroegbloeiende soorten) kan vorst in het voorjaar funest zijn. Wanneer de bloesems bevriezen, zullen ze minder of zelfs geen vruchten geven. En jonge vruchten krijgen lelijke plekken of stoppen met groeien.
Bij late vorst zullen de bloemen van voorjaarsbloeiende struiken bruin kleuren. Ook kan de felle ochtendzon na een koude nacht zorgen voor bruine plekken.
De meeste planten herstellen snel, ondanks een beetje vorstschade. Ziet je plant er door de bruine bladeren dood uit? Geef niet meteen op! Vaak herstellen planten alsnog vanuit slapende knoppen, of via de wortels onder de grond. Volg deze stappen om je planten met vorstschade te herstellen:
1. Laat dood blad nog even zitten
Snoei je planten niet meteen zodra de vorst geweken is. Het duurt namelijk een tijdje voor je de volledige omvang van de schade kunt zien. En mocht er nog een vorstperiode komen, dan zorgen de beschadigde delen voor extra isolatie. Laat dood blad en stengels dus voorlopig zitten.
2. Check de drainage van de grond
Controleer de hoeveelheid water in de grond. Kantel potten om overtollig water weg te laten stromen. Blijft het water in je borders te lang staan? Dat is een teken dat de drainage niet goed is. Mulchen kan helpen om de bodemstructuur te verbeteren en toekomstige vorstschade aan je planten voorkomen.
3. Snoei dood of beschadigd materiaal
Wanneer de temperatuur stijgt, is het tijd om dood of beschadigd materiaal te snoeien. Dat is vaak bruin of zwart van kleur. Snoei niet meer dan nodig en knip (met een scherpe en schone schaar) terug tot een gezonde bladknop. Vaste planten kun je vaak tot de grond terugknippen. Voor grote houtige stengels of takken kun je een snoeizaag gebruiken.
4. Bemest pas in het voorjaar
Bemest planten niet in de winter, want in deze periode groeien ze niet actief. Wacht tot het voorjaar om je planten te voeden. Geef na het snoeien in het voorjaar wat universele mest om hergroei te bevorderen.
5. Heb geduld!
Het belangrijkste is dat je geduld hebt voordat je ingrijpt. Vertonen je planten halverwege de zomer nog geen tekenen van herstel? Vervang ze dan.
Inspiratie
Inspiratie
Snoeien
Inspiratie
Moestuin
Inspiratie
Tuinklussen
Inspiratie
Biodiversiteit
Kweken
Snoeien
Inspiratie
Inspiratie
Snoeien
Inspiratie
Tuinklussen
