Inheemse plant: koninginnekruid (Eupatorium cannabinum)

Tussen eind juni en september kun je de wollige bloemen van koninginnekruid zien. Daarbuiten herken je deze winterharde plant misschien aan de forse en robuuste stengels met een hoogte tussen de 50-150 cm. Ze zijn behaard en een beetje roodachtig. 

Met inheemse planten help je de biodiversiteit enorm. Ze zijn prachtig, maar helaas niet zo bekend. In deze rubriek stellen we een inheemse plant zich aan je voor, in de hoop dat ze een plekje in jouw tuin krijgen. Ze zullen je niet teleurstellen!

Iedere week duurzame tuintips in je mailbox? Meld je dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief!

Koninginnekruid (Eupatorium cannabinum) is een overblijvende plant en behoort tot de composietenfamilie (Asteraceae). De naam is een verbastering van het Duitse Kunigundenkraut, vernoemd naar de heilig verklaarde Kunigunde van Luxemburg. Zij leefde van 980 tot ongeveer 1033 en was de beschermheilige van zieke kinderen. 

Vroegere Nederlandse (volks)namen zijn leverkruid en ook leverbloem, omdat de plant al in vroeger tijden medicinaal werd aangewend bij leverziektes, zoals geelzucht. Het blad lijkt op het blad van hennep (Cannabis sativa), vandaar de soortaanduiding cannabinum (hennepachtig). Er bestaan ook diverse cultivars van Eupatorium, met vaak gevulde bloemen waar insecten weinig profijt van hebben.

Koninginnekruid groeit van nature het best op een redelijk vochtige bodem die organisch materiaal bevat (voedselrijk en humusrijk). Het een zonminnende plant, maar kan ook wel in lichte schaduw groeien. In de tuin heeft deze plant wel ruimte nodig, bijvoorbeeld achterin een border.

Koninginnekruid plant zich op twee manieren voor: generatief (zaad) en vegetatief (via de wortels). De uitgebloeide droge stengels knip je het beste in het vroege voorjaar af. 

Koninginnekruid bloeit met wollige, schermvormige pluimen. Elke pluim bestaat uit talrijke kleine bloempjes, in kleurschakering van lila tot bleekroze. De bloemetjes ruiken aromatisch en enigszins honingachtig. Je ziet de bloemen tussen eind juni en september. 

De bloemen zijn erg in trek bij wilde bijen, hommels, zweefvliegen en andere insecten, en in het bijzonder bij veel soorten vlinders, waaronder atalanta, dagpauwoog, koninginnenpage, distelvlinder, landkaartje, citroenvlinder en kleine vos. Ook is het de waardplant voor Spaanse vlag en voor verschillende soorten kool- en kokermotten. 

In een border is de plant goed te combineren met bijvoorbeeld moerasspirea, grote kattenstaart, echte valeriaan, wilde cichorei, wilde bertram en lange ereprijs.