Inheemse plant: muskuskaasjeskruid (Malva moschata)

Muskuskaasjeskruid heeft grote, helderroze bloemen. De mooie plant is inheems, en daarmee een belangrijke plant voor insecten en andere dieren. Je komt hem misschien weleens tegen in de berm, maar de plant staat ook mooi in je tuin!

Met inheemse planten help je de biodiversiteit enorm. Ze zijn prachtig, maar helaas niet zo bekend. In deze rubriek stellen we een inheemse plant zich aan je voor, in de hoop dat ze een plekje in jouw tuin krijgen. Ze zullen je niet teleurstellen!

Iedere week tuininspiratie in je mailbox? Meld je dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief!

Muskuskaasjeskruid behoort tot de kaasjeskruidfamilie (Malvaceae), en is een overblijvende plant die tussen de 30 en 70 cm hoog wordt. De plant bloeit uitbundig van eind juni tot in september en de bloemen verspreiden een lichte muskusgeur. De prachtige bladeren zijn diep ingesneden en zijn, net als de lange bloemstengels, licht behaard. 

De jonge bladeren en bloemen van Malva moschata zijn eetbaar, bijvoorbeeld in een gemengde salade. De bloemen hebben een milde smaak. Voeg het verse blad toe aan soep, om die zachter en romiger te maken. De wortel van de plant maakt soep dikker.

De botanische naam Malva is afgeleid van het Griekse malache/malachos en malassoo, dat ‘zacht maken’, ‘week maken’ of ‘verzachten’ betekent. Dit heeft te maken met de slijmstoffen die verzachtend werken en die al lang geleden als middel tegen hoest werden gebruikt.

De Nederlandse naam kaasjeskruid is herleidbaar naar de vorm van de vruchtjes (zaden), die enige gelijkenis vertonen met een (half)rond plat kaasje. Muskus verwijst naar de lichte muskusgeur die de bloemen afgeven. 

Muskuskaasjeskruid is een stralende en uitbundig bloeiende plant voor de sier- en kruidentuin met aantrekkingskracht voor bijen en vlinders. Het is een waardplant voor de distelvlinder en wordt door vogels bezocht: de zaden worden gegeten door putters en groenlingen. 

Malva moschata doet het goed op matig voedselrijke grond met een voorkeur voor wat open plekken die zonnig zijn tot licht beschaduwd. In tuinen is de plant goed te combineren met onder andere avondkoekoeksbloem, wilde cichorei, beemdkroon, lange ereprijs en koninginnekruid. Het is ook een prima soort voor geveltuinen en wegbermen. 

Muskuskaasjeskruid wordt ook gekweekt in verschillende variëteiten (Malva moschata en Malva sylvestris), onder andere met witte bloemen die soms ook spontaan bij de wilde vorm voorkomen.

In de oudheid was muskuskaasjeskruid al een bekend medicinaal kruid. Bij de Romeinen gold het als Herba omniumorbium, een kruid voor alle ziektes en kwalen. De middeleeuwse Hildegard von Bingen noemde Malva, maar zij raadde af om de plant rauw te gebruiken – wel vers gekookt als moes, met wat vet voor mensen die een zwakke maag of maagproblemen hebben. Ook werden bladeren en stengels in water gelegd om de slijmstoffen te trekken en met deze gelei werd een schrale huid ingesmeerd ter verzachting. 

De werkzame stoffen in Malva zijn hoofdzakelijk slijmstoffen, looistof en een beetje etherische olie. De slijmstoffen, aanwezig in blad en bloem, hebben een prikkeldempende en verzachtende werking. Tegenwoordig wordt de plant vooral toegepast in huidverzorgende cosmeticaproducten.

Stichting NL Bloeit! kweekt bijzonder aantrekkelijke inheemse planten, soorten waar de wilde bijen, vlinders en heel veel andere insecten dol op zijn. In Nederland zijn er nog maar weinig van deze planten in het wild te vinden en jij kunt helpen door juist de inheemse planten in je tuin te zetten. Op een paar vierkante meter kun je al een prachtige wilde weelde creëren.