Een nieuwe tuin beplanten: zo ga je te werk

Marcelle van Houtum, van het familiebedrijf Kwekerij van Houtum en Bio-Kultura in Doorn, legt dit jaar haar eigen tuin aan. In dit artikel vertelt Marcelle hoe ze zelf te werk is gegaan – en wat je zelf kunt doen om ook een goede start in jouw tuin te maken.

Als je onderdeel bent van een kwekerij is het ontzettend leuk om eindelijk ook echt een eigen tuin aan te gaan leggen. Advies geven aan anderen is leuk, maar zelf doen is nóg leuker. Het zal een plek worden waar ik kan gaan uitproberen, creëren en waarnemen. Waarnemen is wat ons betreft super belangrijk. Echt even in alle rust kijken welke potentie het stukje natuur (in wording) dat jouw tuin heet heeft.

Het is al vaker aan bod gekomen, maar de bodem heeft een héél belangrijke functie voor een succesvolle tuin. Pak de aarde dus letterlijk eens even goed vast. Hou het in je handen en kijk wat je ziet. Misschien zie je bodemdieren, een korrelige structuur of juist een dichte kleilaag. Her en der met een schepje wat opgraven en in een witte bak doen werkt ook goed. Je kunt dan rustig kijken wat je opvalt. Er zijn tal van elementen die je iets kunnen vertellen over de bodem in je tuin.

Meer lezen: Zo gezond is de bodem in jouw (moes)tuin – en zo verbeter je hem

Mij vielen de volgende zaken in of rondom de bodem op van de border waarmee ik aan de slag ben gegaan:

Er zitten veel wormen en andere zichtbare bodemdiertjes in de grond. Dat geeft aan dat de tuin in ieder geval wat te bieden heeft in de vorm van organisch materiaal om van te leven – en er is voldoende zuurstof in de bodem.

Vogels in het paadje met Franse boomschors wroeten fanatiek naar beestjes. Dat wil ik dus graag blijven stimuleren! Als je kijkt naar het stimuleren van dit bodemleven, dan doe je dat het liefste met een diverser materiaal dan alleen schors.

Houtsnippers zijn daar bijvoorbeeld heel geschikt voor. Die zijn vaak samengesteld uit verschillende soorten hout en bieden een mooie leefomgeving voor allerlei beestjes die goed werk doen voor de bodem en je planten. Daarnaast zijn houtsnippers voeding voor schimmels, die ook een belangrijk onderdeel van het bodemvoedselweb zijn.

Mijn plan is dus om het oude paadje met Frans boomschors te gaan bedekken met schapenwol (want het zevenblad begint er vrolijk doorheen te wandelen) en te voorzien van een vers laagje houtsnippers.

De planten zien er een beetje uitgeput uit; er is veel kale grond te zien waar onkruid en mos zich dus makkelijk heeft gevestigd. De bodem ziet er bovendien erg zanderig uit. Een verse mulchlaag was dus wel nodig! Ik gebruikte daar, uiteraard, de tuinaarde-compost van Bio-Kultura voor.

Meer lezen: Mulchen: zo pak je dat goed aan

Als je een hele nieuwe tuin tot je beschikking krijgt, kan dat best wel overweldigend zijn – zelfs als je dagelijks met planten bezig bent en anderen advies erover geeft. Stapje voor stapje is wat dat betreft toch de weg die naar succes zal leiden. Knip de tuin in stukjes op en maak voor ieder stukje steeds weer een plannetje. Ik begon met de ‘uitgepierde’ border die ik hierboven beschreef in de voortuin. Prachtig van vorm vond ik – een ovaal waar je omheen kunt lopen met in het midden een hemelse bamboe (Nandina domestica).

Ga je een (half)gevulde border aanpassen, dan is het vaak het makkelijkst om de hele border leeg te halen, ook als je de oude planten opnieuw gaat gebruiken. Je kunt deze dan verjongen door ze te scheuren. Op die manier creëer je weer even een blanco canvas en heb je geen beperkingen van andere planten. Een boom of heester is natuurlijk een ander verhaal, die graaf je niet zomaar uit. Neem die dus op in je plan.

Voordat je daadwerkelijk gaat planten, kun je het beste eerst alle planten neerzetten. Op die manier heb je overzicht en kun je makkelijk her en der nog wat verschuiven.

Omdat andere delen van de tuin vooral vol staan met grote heesters en ik daar eerst in wil ervaren hoe die bevallen, heb ik bij deze border als tegenhanger voor een ‘uchtige beplanting met veel kleur gekozen. Er staan grassen in, maar ook veel verschillende bloeiers, evenals verschillende bloeiwijzen – van schermbloemen tot lipbloemen.

Daarnaast koos ik voor bodembedekkers die met hun blad de bodem bedekken, gecombineerd met opgaande planten. Daarmee hoop ik voor mijzelf natuurlijk een interessante border te creëren, maar ook een goede leefomgeving voor insecten. Ieder insect heeft weer andere voorkeuren, een diversiteit aan planten is wat dat betreft dus heel belangrijk! Tot nog toe heb ik vooral veel hommels in de tuin gespot.

Op onze kwekerij (met een zeer grote diversiteit aan planten) zie ik enorm veel verschillende bijen, maar ook lieveheersbeestjes, vlinders en torretjes. Die diversiteit hoop ik in mijn tuin ook terug te gaan zien. Daar kan ik natuurlijk pas later dit jaar meer over vertellen.

Een aantal soorten die ik koos voor deze border:

Kwekerij van Houtum zag de bodemkwaliteit in de loop der tijd transformeren door jaar in jaar uit te werken met compost. Dat succes wilde het familiebedrijf verder verspreiden door het land, en zo werd Bio-Kultura geboren. Bio-Kultura maakt biologische potgrond, tuinaarde-compost en mestcompost met hart voor plant, mens, dier en milieu.