Wanneer moet je snoeien? Dit zijn de vuistregels

Helga Kluiter
|
17/09/2024
wanneer moet je snoeien

Wil je een boom in vorm snoeien, een struik verjongen of zorgen voor meer vruchten aan je fruitbomen? Dan is de hamvraag: wanneer moet je snoeien? In deze snoeikalender ontdek je welke bomen, struiken en planten je in welk seizoen met jouw snoeischaar onder handen neemt, en waarom.

Snoeikalender per seizoen

Elke plant, boom of struik heeft zo zijn eigen functie en esthetiek, wat bepaalt waarom en wanneer je gaat snoeien. Het valt of staat met timing — als je planten op het juiste moment snoeit, zullen ze gezond en productief blijven. Snoeien op het verkeerde moment is niet voor niets een van de 7 meest gemaakte snoeifouten. Bekijk daarom nu onze handige snoeikalender per seizoen, zodat je nooit (meer) de mist in gaat.

Ga snel naar

Snoeien in de winter

Snoeien in de winter

Bladverliezende struiken en bomen zijn in hun winterrust. Het oudste hout herken je aan hun donkerbruine of grijze kleur, terwijl jong hout allerlei kleuren kan hebben. Groenblijvers, zoals hulst en skimmia (lees hier over Skimmia snoeien), houden hun blad, maar zullen amper of niet groeien.

Wekelijks tuintips in je mail

Iedere week dit soort tips in je mailbox? Meld je dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief!

Lees verder na de advertentie

Ontvang elke week de handigste tips, verse tuininspiratie en speciale aanbiedingen.

Waarom wintersnoei?

Snoeien in de winter, tijdens de rustfase van de planten, zorgt voor een sterke, gezonde groei in de lente. Dit is handig als je oudere struiken en bomen nieuw leven in wil blazen en de plant een ander uiterlijk wil geven. Snoei echter niet wanneer er daarna binnen drie dagen vorst wordt verwacht, want dan kunnen de takken beschadigd raken. Snoei ‘s winters ook geen vorstgevoelige of groenblijvende planten, want hun topgroei beschermt de plant tegen kou.

Wat moet je ’s winters snoeien? (december-februari)

  • Heesters met gekleurde stengels, zoals kornoelje (liefst in maart) en wilg.
  • Zomerbloeiende heesters, zoals de vlinderstruik (Buddleja), Annabelle-hortensia’s (Hydrangea aborescens) en pluimhortensia (Hydrangea paniculata).
  • Snoei je bolcatalpa bijvoorbeeld in de later, winter (februari-maart) zodat hij mooi in vorm én gezond blijft.
  • Struikrozen, grote en cluster-bloeiende hybriden en klimrozen snoei je in de winter, maar pas wanneer de ergste vorst achter de rug is. Knip heesterrozen eind winter terug.
  • Dun de takken van sier- en fruitbomen uit wanneer alle bladeren eraf gevallen zijn, zoals van perenbomen– en appelbomen. Ook een fruitstruik zoals de braam mag gesnoeid worden.
  • Kort laatbloeiende clematissen (groep 3) die eind zomer bloeien in.
  • Begin winter snoei je houtige planten die gevoelig zijn voor ‘bloeden’, zoals berken, walnoten en wijnstokken.

Snoeien in de lente

Forsythia snoeien in de lente

De nieuwe aangroei van bladverliezende struiken is vaak buigzaam en groen. In de lente groeien de struiken sneller dan gedurende de rest van het jaar.

Waarom lentesnoei?

Snoeien in het voorjaar zorgt ervoor dat de plant de sapstroom over minder takken en knoppen hoeft de verdelen. Alle energie gaat dus naar de overgebleven takken. Ook verbeter je door te snoeien de luchtcirculatie, waardoor je de kans op ziektes en plagen in de zomer verkleint. Snoeiwonden helen beter wanneer de plant sterk groeit. Het is belangrijk om pas te snoeien als het risico op strenge vorst voorbij is.

Wat moet je in het voorjaar snoeien? (maart-mei)

  • Zomerbloeiende heesters zoals Buddleia (vlinderstruik), spiraea (spierstruik) en fuchsia’s snoei je in de vroege lente, voordat de groei start. De boerenhortensia (Hydrangea macrophylla) en berghortensia (Hydrangea serrata) snoei je in april of mei.
  • Winter- en lentebloeiende heesters zoals de Viburnum bodnantense, winterkamperfoelie, forsythia en weigela snoei je na de bloei.
  • Bladverliezende struiken die tussen hun bladval in de herfst en eind mei bloeien, kun je in het voorjaar na de bloei terugknippen.
  • Knip bijvoorbeeld struiken met groot, decoratief blad zoals de trompetboom (Catalpa), pruikenboom (Cotinus), Anna Paulownaboom en vlier) of kleurrijke wintertakken zoals kornoelje sterk terug.
  • Snoei abutilons, acacia en andere niet winterharde heesters halverwege of aan het eind van de lente, na de laatste vorst.
  • Je kunt groenblijvende struiken zoals winterbloeiende camelia’s, hulst, mahonie, Pittosporum of de glansmispel ‘Red Robin’ (Photinia) en coniferen snoeien wanneer er geen kans meer is op vorst. Verwijder een paar van de oudste stammen en takken.
  • Haal de oude, dode halmen van bladverliezende siergrassen weg voordat de nieuwe aanwas opkomt.

Snoeien doet bloeien

Het hele jaar door snoeien - cover

‘Snoeien doet bloeien’ is niet voor niets een beroemde uitspraak. Maar hoe pak je dit nu aan? Gardeners’ World magazine heeft alles voor je op een rij gezet. Wanneer, hoe en waarom snoei je precies? Inclusief een snoei-jaarplanner kan het nooit meer mis gaan. Op naar een bloeiende tuin! Bestel hier je exemplaar.

Snoeien in de zomer

Snoeien in de lente

De meeste heesters, bomen en fruitstruiken groeien trager wanneer het warmer en droger wordt. Nieuwe aangroei begint bruin te kleuren en wordt minder buigzaam. Er groeien zijscheuten op de grote lentescheuten. Aan het eind van de zomer kan de plant in een tweede groeifase schieten.

Waarom zomersnoei?

Je vertraagt in de zomer de groei door de toppen van scheuten te verwijderen. Die bevatten groeibevorderende hormonen en stikstof. Het stimuleert de aanmaak van bloemknoppen op lentebloeiende bomen. Snoeiwonden helen snel.

Wat moet je in de zomer snoeien? (juni-augustus)

  • Nieuwe groei aan appelbomen, perenbomen en andere fruitbomen, wanneer de aangroei afrijpt eind juni en juli.
  • Fruitstruiken kunnen meteen na de oogst worden gesnoeid.
  • Dun de kroon van grote bomen uit en snoei lage takken weg om de hoeveelheid schaduw die de bomen laten vallen te verminderen.
  • Knip de stengels terug van uitgebloeide, voorjaarsbloeiende vaste planten, zodat ze hun energie niet steken in het produceren van zaad.
  • Knip ook vaste planten terug die vroeg in de zomer hebben gebloeid (rozen, vrouwenmantel, ridderspoor, geranium en lupine) voor een tweede bloei.
  • Knip heggen zodra de onderkant van nieuwe aanwas onbuigzaam begint te worden (maar nadat de jonge vogels zijn uitgevlogen).

Snoeien in de herfst

De uiteinden van scheuten worden hard en stoppen met groeien. Er vormen zich duidelijke knoppen aan de basis van bladscheuten. De scheuten van heesters, fruitstruiken en -bomen verhouten. Sommige planten krijgen zachte aangroei wanneer het warm is. Die aangroei beschadigt snel door vorst.

Waarom herfstsnoei?

Snoei in het najaar beschadigde delen weg en verwijder ook de delen die beschadigd zullen raken als het hard waait. Zo komen je struiken de winter beter door. Vorstgevoelige perk- en muurplanten zoals oleander laat je met rust, want deze ontwikkelen daarna nog nieuwe, zachte aanwas die ‘s winters kwetsbaar is voor vorst.

Wat moet je in de herfst snoeien? (september-november)

  • Snoei fruitstruiken zoals zwarte bessen, frambozen, bramen, bosbessen en hybride stokfruit, zodra de laatste vruchten zijn geoogst.
  • Verwijder beschadigde takken of takken die over elkaar schuren.
  • Haal takken die door ziekte zijn aangetast weg, zodat ze volgend jaar de nieuwe aangroei niet kunnen aantasten.
  • Snoei de lange scheuten van struikrozen met een derde terug, zodat de planten minder vatbaar zijn voor de wind tijdens storm.
  • Door klimplanten te snoeien verklein je de kans dat ze ergens vanaf waaien. Dit is het moment om vorstbestendige klimplanten, zoals kamperfoelie, vijfbladige wingerd en blauwe regen te snoeien.
  • Snoei bloeiende heesters nu, om te voorkomen dat ze ’s winters door harde wind worden losgewrikt.
  • Na de bladval van bladverliezende bomen en heesters kun je ze uitdunnen en dode takken verwijderen. Medio november is bijvoorbeeld het moment om je catalpa (trompetboom) te snoeien.

Handig: basiskennis voor het snoeien

  • Kruidachtige vaste planten en de meeste struiken die in de zomer bloeien, krijgen bloemen op de verse aangroei. Ze bloeien dus op zogeheten ‘eenjarig hout’.
  • Heesters, bomen en fruitstruiken die ‘s winters of in het voorjaar bloeien, dragen bloemen aan takken die ze in vorige jaren hebben geproduceerd, ofwel op ’tweejarig hout’.
  • Het terugknippen van houtige planten tijdens hun rustperiode zorgt voor meer bladgroei.
  • Het inkorten van nieuwe aanwas in de zomer houdt struiken en bomen compacter en bevordert de bloei.

Meer lezen over snoeien:

Helga KluiterHelga kon vroeger nog geen vetplantje in leven houden, maar als laatbloeier heeft ze toch nog groene vingers ontwikkeld – waarmee ze ook stukjes typte voor Gardeners' World.
Magazine van Gardeners’ World 10/2024

Gardeners’ World 10/2024

Bestel nu