Ode aan tuinvrouwen: 7 inspirerende tuiniers voor Internationale Vrouwendag

In veel landen geldt 8 maart als Internationale Vrouwendag. Tijd voor Gardeners’ World om vrouwelijke tuiniers te vieren! We kijken in dit artikel naar 7 vrouwelijke tuiniers die hun stempel hebben gedrukt op de wereld door hun groene vingers en visie.

Een grote naam in de tuinwereld is Beth Chatto. Deze beroemde tuinier staat bekend om haar filosofie dat er voor elke plek een juiste plant is en om haar voorliefde voor ongewone planten. Ze schreef boeken over planten, gaf demonstraties over bloemschikken en correspondeerde met andere bekende tuiniers, zoals Christopher Lloyd. 

Tot op de dag van vandaag kunnen tuiniers Chatto Gardens bezoeken, de tuinen die Beth Chatto destijds samen met haar echtgenoot heeft aangelegd en waarbij ze op zoek gingen naar planten die pasten bij de soms verre van ideale omstandigheden.

Een bekende tuinier van eigen bodem is Mien Ruys, die internationaal ook wel wordt gezien als een van de meest vernieuwende tuinarchitecten van de afgelopen eeuw. Haar werk was onder andere vernieuwend door de eenvoud en helderheid van haar ontwerpen. Mien Ruys zocht, net als Beth Chatto, planten uit die pasten bij de omstandigheden van een tuin, en besteedde specifiek aandacht aan de rol van vaste planten in borders. 

Verder zette Mien Ruys een tuintijdschrift op, Onze eigen tuin, en ontwierp allerlei soorten tuinen. Je kunt haar proeftuinen, Tuinen Mien Ruys, nog steeds bezoeken. Daar vind je onder andere twee van haar vroegste tuinen, experimenten die ze op het land van haar ouders was begonnen: de verwilderingstuin en de oude proeftuin met grote border.

Waarschijnlijk ken je deze bekende tuinvrouw vooral als auteur. Vita Sackville-West ving onder andere de schoonheid van het Engelse platteland in haar poëzie. Ook schreef ze schreef ze verschillende artikelen en boeken over tuinieren.

Vita Sackville-West schreef onder andere over de prachtige tuinen die ze samen met haar echtgenoot aanlegde op het landgoed waar ze woonden. Je kunt Sissinghurst Castle Garden nog steeds bezoeken en genieten van de schoonheid van deze Engelse tuinen, waarin formele ontwerpen en uitbundige beplanting samenkomen. Je vindt er bijvoorbeeld een tuin met uitsluitend witte, zilvergrijze en groene planten (The White Garden) en een tuin gebaseerd op planten die het echtpaar zag op het Griekse eiland Delos.

Als we het hebben over invloedrijke tuiniers moeten we zeker Gertrude Jekyll niet vergeten. Deze Britse tuinontwerper en auteur ontwierp honderden tuinen in haar leven en schreef ook honderden artikelen voor tuintijdschriften. Gertrude Jekyll studeerde plantkunde, maar ook schilderkunst en architectuur.

De creatieve Gertrude Jekyll zag tuinieren als een geheel waarin verschillende processen en elementen samenkwamen, van ontwerpen tot kweken en planten. Ze gebruikte haar kunstkennis en vaardigheden in haar tuinontwerpen, wat leidde tot prachtige, creatieve tuinen. Ook had ze aandacht voor hoe de tuin er door verschillende seizoenen heen uitzag en dat schaduwrijke plekken net zo mochten stralen als die in de zon. Tot op de dag van vandaag spreken haar tuinen, zoals deze tuin bij Lindisfarne Castle, tot de verbeelding.

Waarschijnlijk ken je deze naam vooral van de Peter Rabbit-boeken. Beatrix Potter had een fascinatie voor de natuurlijke wereld en deed ook haar eigen onderzoek naar schimmels. Generaties groeiden op met haar boeken vol avonturen en prachtige illustraties, waarin tuinen en hun bewoners op de voorgrond staan. Tot op de dag van vandaag kun je haar huis, Hill Top, bezoeken, evenals de tuin die haar verhalen inspireerde.

Naast haar bekende werken van fictie, krijgt nu ook haar botanisch en mycologisch (over schimmels) onderzoek de aandacht die het verdient. Haar wetenschappelijke tekeningen worden daarnaast nog steeds gebruikt om soorten te determineren. Verder kocht Beatrix Potter ook stukken land in het Lake District in Groot-Brittannië en schonk ze aan de overheid als beschermde natuurgebieden.

Iedere week inspiratie voor jouw tuin in je mailbox? Meld je dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief!

Een andere inspirerende tuinvrouw is ook Else Hoffa. Als dochter van een kweker groeide Else Hoffa in Duitsland op omringd door planten. Later werd ze tuinier en zelfs de eerste vrouwelijke hoofdtuinier in Duitsland. In Hamburg legde ze een prachtige Romeinse tuin aan, de Römischer Garten, aan de Elbe. Deze tuin is nu een openbaar park in Hamburg.

In de Tweede Wereldoorlog emigreerde Hoffa naar Engeland, waar ze bleef werken als (hoofd)tuinier op verschillende tuinen, waaronder een landhuis en de Royal Botanical Gardens in Londen.

Strikt genomen weten we niet of ze onder tuiniers valt, maar als we het hebben over vrouwen met een hart voor planten, dan is Maria van Oosterwijck zeker van de partij. In de zeventiende eeuw was ze een bekend schilder, in het bijzonder van stillevens met planten. Zelfs verschillende vorsten kochten schilderijen van haar destijds.

Ze was een succesvol zakenvrouw, kon leven van haar kunst en staat tot op de dag van vandaag bekend om haar bloemen. Ze bestudeerde de bloemen voor haar werken in botanische tuinen en verwerkte ook oogst (fruit) en insecten in haar schilderijen.

Er zijn natuurlijk veel meer geweldige tuiniers dan we kunnen noemen in dit artikel, zowel historisch als in het hier en nu. Vandaag vieren we elke vrouwelijke tuinier die deze wereld groener maakt met haar liefde voor planten. Een groene Internationale Vrouwendag gewenst!

Wil je meer lezen over bekende vrouwelijke tuiniers en wat ze betekend hebben voor de (tuin)wereld? In Vrouwen met groene vingers zijn buiten gewoon (Amsterdam University Press) van Claudia Lanfranconi en Sabine Frank kun je nog meer inspiratie opdoen.

Headerfoto: Jason Ingram.