Zaaien zonder zorgen: 6 basistips bij het zaaien van planten

Zelf een plant uit zaad opkweken en daarna uitplanten, is niet alleen heel leuk om te doen, je leert ook veel over die plant. Wat heeft deze plant nodig, hoe groeit hij? Bovendien kun je met zaad voor weinig geld veel planten produceren, die je naar hartenlust kunt gebruiken. 

Behalve potgrond, licht, water, warmte en lucht heeft een zaadje nog iets nodig: tijd. Je kunt soms die zaadjes wel de grond uitkijken, maar je moet toch echt geduld hebben. En je moet zelf ook tijd hebben, want stiekem gaat het je meer tijd kosten dan je denkt. 

Ook als je denkt dat alles goed zit, zul je af en toe meemaken dat er zaden niet opkomen. Of je nu een doorgewinterde tuinier bent, of een beginner. Dat kan veel verschillende redenen hebben. Maar als je zorgt dat de basis goed zit, maak je de kans groter dat je zaden opgroeien tot gezonde planten. 

Tip! Koop je (biologische) zaden bij Dutch Garden Seeds. Met de code ‘Gardeners’ krijg je 10% korting en gratis verzending bij een bestelling vanaf 20 euro.

Vul je je zaaipotjes maar tot de helft of driekwart, dan valt er minder licht op de potgrond. De zaadjes zullen wel ontkiemen, maar de zaailingen verzwakken snel als ze omhoog moeten reiken voor meer licht. Vul de potjes dus tot vlak onder de rand. Als je nog een beetje ruimte overlaat onder de rand, is het makkelijker met water geven én laat het ruimte over voor een laagje grind. 

Tik je pot of zaaibak na het vullen een paar keer op je werkblad, tafel of grond, zodat de potgrond zich zet. Vervolgens kun je de grond voorzichtig aandrukken. 

Zaai altijd dun, want zaailingen die te dicht bij elkaar staan, zijn gevoelig voor zaailingenrot, een verwoestende schimmelziekte die je zaailingen binnen de kortste keren vernietigt. Een geventileerde, lichte plek helpt dit ook tegengaan. 

Veel zaden kun je ‘gewoon’ op de potgrond zaaien. Zeker bij lichtkiemers, zaden die licht nodig hebben om te ontkiemen, is dat belangrijk. Sommige grotere zaden kun je net onder de grond duwen. Voor andere zaden is een dunne laag fijn grind beter. Bekijk de aanwijzingen op de verpakking om zeker te weten wat voor jouw zaden de beste manier is.

Zet je zaaibak of pot in ondiep water totdat je ziet dat het water helemaal door je pot heen is getrokken. Laat het daarna goed uitlekken. Geef liever geen water van boven – of met een heel lichte broeskop – want het gevaar is dat het zaad wegspoelt door het water.

Zeker bij kleine zaadjes komen er meerdere zaden in één potje terecht. Maar meerdere plantjes in één potje is meestal geen goed idee: dan krijgen ze niet genoeg ruimte. Daarom wil je de zaailingen verspenen zodra ze hun eerste echte blaadjes hebben gekregen (die komen ná de kiemblaadjes). Verspeen ze voordat hun wortels met elkaar verstrengeld raken. 

Ga heel voorzichtig met je kiemplantjes om: gebruik een verspeenstokje of eetstokje om de plantjes uit de grond te halen, en pak ze alleen vast bij hun kiemblaadjes – niet bij het tere stengeltje. Sommige planten worden overigens níet blij van verspenen. Deze informatie vind je op de verpakking. 

Dutch Garden Seeds is een online bedrijf dat voortkomt uit de tuinierhobby van Gerda en Peter. Die hobby is uitgegroeid tot een webshop met een groot assortiment van meer dan 700 soorten groentezaden, kruidenzaden, bloemzaden, waaronder 150 soorten biologische zaden. Ze helpen al ruim 8 jaar vele moestuinders in binnen- en buitenland met topkwaliteit zaden.