IJzerhard

De hoge, smalle stengels van Verbena bonariensis (stijf ijzerhard) zijn een bijzondere verschijning, want ze zijn haast vierkant en er zit bijna geen blad aan. Maar de platte bloemschermen met lavendelkleurige bloemen die aan het eind van de zomer verschijnen zijn echte vlindermagneten.

IJzerhard trekt zo veel vlinders en motten aan dat hij de concurrentie met de vlinderstruik (Buddleja) met gemak aankan. Maar ook honing- en wilde bijen en andere bestuivers doen zich graag tegoed aan de pollen- en nectarrijke bloemen. Tot slot eten vogels de zaden. Bonus: slakken raken de plant niet aan.

De plant is een tikje vorstgevoelig. Officieel is het een tweejarige plant, maar omdat hij zichzelf flink uitzaait, zul je hem altijd in je tuin houden.

De Verbenaceae-familie bestaat uit meer dan 800 soorten. Een van de populairste soorten is Verbena bonariensis ‘Lollipop’. Die wordt een stuk minder hoog dan zijn grote broer, namelijk slechts 60 cm.

In Nederland en België vind je ook het inheemse ijzerhard (Verbena officinalis). Deze kleinblijvende ijzerhard bloeit subtiel en is goed toe te passen in een natuurlijke tuin.

IJzerhard bloeit van juli tot oktober. Knip je uitgebloeide bloemen af, dan stimuleer je nieuwe bloei.

Zet Verbena bonariensis in vochtige maar goed doorlatende grond in de volle zon en hij zal vanaf juli volop bloeien. Stijf ijzerhard vraagt weinig verzorging. In de winter kun je de dode stengels laten staan. Mocht het echt flink gaan vriezen, mulch de grond dan met een dikke laag compost. Geef in heel droge zomers af en toe wat water uit de regenton.

Verbena bonariensis staat het liefst in de volle zon, in rijke tuingrond. Het liefst heeft hij niet langdurig natte voeten. Het kan handig zijn om zware kleigrond te verbeteren.

Wanneer ijzerhard zich thuisvoelt op zijn standplaats zal hij zichzelf uitzaaien. Zelf zaaien kan natuurlijk ook. Doe dat in maart of april onder glas en plant de plantjes vanaf mei uit in de tuin. Heb je nog geen ijzerhard in je tuin? Een nieuwe plant plant je het liefst in de herfst of het voorjaar.

Verbena snoeien, doe je eigenlijk alleen in het voorjaar. Je kunt de bloemen ook als snijbloem gebruiken.

Wil je meer planten dan je op dit moment hebt? IJzerhard stekken is niet moeilijk. Je kunt wachten tot de plant zich uitzaait, maar je kunt hem ook goed delen. Ook ideaal als je hem cadeau wil doen aan iemand. Kies een flinke pol uit, die je in het voorjaar uit de grond haalt. Vervolgens kun je de pol splitsen met een scherpe schop.

Je hoeft Verbena bonariensis niet bij te voeden, maar de plant heeft wel de voorkeur voor goede, rijke tuingrond. Mulch toevoegen aan zandgrond is daarom een goed idee.

Je kunt ijzerhard prima verplaatsen in de herfst en de winter, bij vorstvrij weer. Graaf de kluit op en plant hem op de gewenste plek weer uit. Tuinier je op arme tuingrond, verbeter dan de grond in het plantgat.

Wil je meer hoogte creëren in je sierborders, dan is Verbena bonariensis perfect. Ook is hij, dankzij zijn smalle stengel, een goede weefplant die mooi staat bij siergrassen. Probeer bijvoorbeeld combinaties met: